คุณเคยคิดมั้ยว่า อีก 20-30 ปีข้างหน้า คุณจะเป็นผู้สูงอายุแบบไหน และลูกหลานจะจดจำภาพคุณอย่างไร? คำถามนี้เป็นคำถามที่ไม่ได้ต้องการคำตอบ แต่แค่อยากให้ทุกคนเริ่มฉุกคิดว่าในอนาคตเราจะทำอย่างไรกับชีวิต เพราะปัจจุบันไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้ว หลายภาคส่วนมีการสนับสนุนการเตรียมพร้อมทั้งด้านสุขภาพ สังคม เศรษฐกิจ และเรื่องอื่น ๆ เพื่อให้ทุกคนเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพ แล้วคุณล่ะ เริ่มเตรียมตัวหรือยัง ? อ่ะ ถ้ายังลองไปติดตามเรื่องราวการเตรียมความพร้อมสู่วัยสูงอายุไปพร้อมกันค่ะ
ปัจจุบันการอยู่อาศัยของผู้สูงอายุกับครอบครัว มีรูปแบบที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ที่ในอดีตเป็นสังคมไทยครอบครัวใหญ่ แต่ปัจจุบันกลายเป็นครอบครัวขนาดเล็กลง โดยเฉลี่ยของขนาดครอบครัวเหลือเพียง 3 คน ต่อ 1 ครอบครัว เมื่อครอบครัวมีขนาดเล็กลง สถานการณ์ที่ท้าทายตามมาคือ ผู้สูงอายุที่อยู่ตามลำพังมีสัดส่วนสูงขึ้น ทำให้ผู้สูงอายุเผชิญปัญหาการถูกทอดทิ้ง การปล่อยให้อยู่คนเดียวตามลำพัง ประกอบกับปัญหาด้านสุขภาพ ทำให้ผู้สูงอายุกลุ่มนี้ต้องได้รับการดูแลและเฝ้าระวังอย่างยิ่ง
เหตุผลของการเตรียมความพร้อมสู่วัยสูงอายุ
ทำไมเราต้องเตรียมความพร้อมก่อนเข้าสู่วัยสูงอายุ นั่นเพราะความสูงอายุเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เมื่อสูงอายุจะเกิดการเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ ที่สามารถเตรียมการล่วงหน้าได้ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุเกิดขึ้นจากตัวผู้สูงอายุเองและปัจจัยสภาพแวดล้อม
ความต้องการเมื่อเป็นผู้สูงอายุ
การเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพสามารถดำ รงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างเหมาะสม มีความพึงพอใจและเป็นไปตามความปรารถนาของตน ประกอบด้วยการมีอายุยืนยาวที่มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดีรู้สึกในคุณค่าของการเป็นผู้สูงอายุมีความสามารถทางสังคมและเศรษฐกิจ มีความพึงพอใจในชีวิต มีความอิสระในการใช้ชีวิต อยู่ในที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรการเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพ เตรียมการล่วงหน้าได้หรือไม่
การเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีสามารถเตรียมการล่วงหน้าได้อย่างแน่นอนการรู้ก่อน เตรียมการได้ก่อน นำไปสู่ความมั่นคงในชีวิตเมื่อสูงอายุ
ควรเตรียมความพร้อมเป็นผู้สูงอายุตั้งแต่เมื่อไหร่?
มีทฤษฎีอธิบายไว้ว่า ความสูงวัยเป็นพัฒนาการช่วงสุดท้ายของชีวิตมนุษย์หากพัฒนาการตั้งแต่ช่วงวัยต้นๆ มีความไม่สมบูรณ์ย่อมจะสั่งสมไปจนถึงวัยสุดท้ายคือวัยสูงอายุ ดังนั้น จึงเป็นคำตอบว่า มนุษย์ควรเตรียมความพร้อมสู่การเป็นผู้สูงอายุตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดานั่นเอง
เรื่องที่ต้องเตรียมพร้อม ประกอบด้วยเรื่องใดบ้าง
การเตรียมความพร้อมเข้าสู่วัยสูงอายุด้านต่าง ๆ ประกอบด้วย การเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพ, การเตรียมความพร้อมด้านสังคม, การเตรียมความพร้อมด้านเศรษฐกิจ, การเตรียมความพร้อมด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม และการเตรียมความพร้อมด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม
การเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพ
การเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพหมายถึงการมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงและมีสุขภาพจิตที่ดีสามารถปฏิบัติหน้าที่ประจำวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ และดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข
เมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุที่มีสุขภาพดีจะมีคุณภาพชีวิตที่ดีคนทุกวัยจึงควรเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพเพื่อเป็นผู้สูงอายุที่มีศักยภาพในอนาคต สิ่งที่ควรรับรู้ในการเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพมีดังนี้
1.องค์ประกอบของการเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพ
2. การเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพในช่วงวัยต่าง ๆ
3.การเปลี่ยนแปลงด้านสุขภาพในวัยสูงอายุ
4.การสร้างเสริมสุขภาพทางร่างกาย
5.การสร้างเสริมสุขภาพทางจิตใจ
การเตรียมความพร้อมด้านสังคม
การเตรียมความพร้อมด้านสังคม เป็นการรับรู้และแสวงหาแนวทางในการทำให้ตัวเองมีความพร้อมทางด้านสังคม เช่น การเรียนรู้เพื่อเข้าสู่วัยสูงอายุการรู้สิทธิการเข้าร่วมกิจกรรมรวมกลุ่มเพื่อประโยชน์ของตนเองและผู้อื่นเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ
สิ่งที่ควรรับรู้ในการเตรียมความพร้อมด้านสังคมมีดังนี้
1.การเรียนรู้เพื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ (การเปลี่ยนแปลงของวัยผู้สูงอายุสิทธิข้อมูลข่าวสาร)
2.การมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับคนในครอบครัวและสังคม
3.กิจกรรม งานอดิเรก และงานจิตอาสา
4.สิทธิประโยชน์ของผู้สูงอายุ
5.กฎหมายอื่นที่ควรรู้
การเตรียมความพร้อมด้านเศรษฐกิจ
การเตรียมความพร้อมด้านเศรษฐกิจ หมายถึงการมีความมั่นคงทางรายได้การวางแผนทางการเงิน ทั้งการออมในรูปแบบต่าง ๆ และการลงทุน การมีเงินสำรองเพื่อไว้ใช้จ่ายในยามฉุกเฉิน การบริหารจัดการทรัพย์สิน การจัดการหนี้สินการทำงานที่เพิ่มรายได้
การเตรียมความพร้อมด้านเศรษฐกิจมีความสำคัญอย่างยิ่งเพราะวัยสูงอายุเป็นวัยมีค่าใช้จ่ายหลายประการ ทั้งค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน ค่ารักษาพยาบาลสวนทางกับการมีรายได้ที่ลดลง เนื่องจากพ้นเกณฑ์อายุการจ้างงานหรือมีสภาพร่างกายไม่อำ นวยในการประกอบอาชีพ ดังนั้น เราควรเตรียมความพร้อมด้านเศรษฐกิจ โดยมีการสร้างความมั่นคงทางรายได้การทำ งานและการวางแผนทางการเงิน จะช่วยให้มีความมั่นคงทางเศรษฐกิจเมื่อเข้าสู่วัยสูงอาย
การเตรียมความพร้อมด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม
การเตรียมความพร้อมด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม เป็นการตระหนักรู้ให้ความสำคัญ และมีแนวทางในการเตรียมการในด้านที่อยู่อาศัยที่มั่นคง แข็งแรง เพื่อการใช้ชีวิตประจำวันของผู้สูงอายุได้อย่างเหมาะสมสามารถเข้าถึงบริการสังคมได้อย่างสะดวกสบายสิ่งที่ควรรับรู้ในการเตรียมความพร้อมด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม
มีดังนี้
1.ลักษณะการอยู่อาศัย
2.ที่ตั้งของที่อยู่อาศัยที่เหมาะสม
3.การจัดบ้านและสภาพแวดล้อมในบ้าน
4.การออกแบบสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรกับคนทุกวัย
การเตรียมความพร้อมทางด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม
การเตรียมความพร้อมทางด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม หมายถึงการมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องต่อการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน และการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมอย่างรู้เท่าทัน ปกป้องการตกเป็นเหยื่อของเทคโนโลยีและผู้ใช้เทคโนโลยีทางมิจฉาชีพ สิ่งที่ควรรับรู้ในการเตรียมความพร้อมด้านเทคโนโลยีมีดังนี้
1.การใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมให้เป็นประโยชน์ต่อตัวเองในปัจจุบันและเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ
2.การใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมอย่างรู้เท่าทัน ปกป้องการตกเป็นเหยื่อจากมิจฉาชีพ
แม้ว่าเรื่องเหล่านี้จะดูเป็นเรื่องไกลตัวสำหรับวัยหนุ่มสาว แต่เมื่อเวลามาถึง แล้วเราไม่ได้เตรียมความพร้อมมากพอ นึกขึ้นได้อีกทีก็อาจจะทำอะไรไม่ทันแล้วก็ได้ เพราะฉะนั้นเรามาเตรียมความพร้อมกันตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อเป็นผู้สูงอายุที่ดีทีคุณภาพกันดีกว่าค่ะ
ข้อมูลประกอบจาก: กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
จะวางแผนชีวิตตอนแก่ยังไงถ้าไม่มีลูก
