Imposter Syndrome โรคคิดว่าตัวเองไม่เก่ง ภัยเงียบบั่นทอนชีวิตเรา

โรคคิดว่าตัวเองไม่เก่ง หรือ ทางการแพทย์เรียกว่า Imposter Syndrome ภัยเงียบที่คนมักไม่รู้ตัวว่าเป็น!! อาการที่เรารู้สึกไม่มั่นใจในตัวเอง คิดว่าตัวเองไม่เก่ง ทำได้ไม่ดี รู้สึกว่าตัวเองด้อยค่า จนทำให้เราไม่กล้าที่จะลงมือทำอะไรหลายๆอย่าง หากเรากำลังมีอาการแบบนี้ ลองเช็คดูว่าเรามีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคคิดว่าตัวเองไม่เก่งรึเปล่า

กลุ่มคนที่สมบูรณ์แบบ Perfectionists

คนที่เป็น Perfectionists จะต้องการให้ผลงานทุกอย่างออกมาสมบูรณ์แบบ วางแผนทุกอย่างและทำตามแผนอยู๋ตลอดเวลา มีระเบียบ ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง และมีความยืดหยุ่นต่อสถานการณ์น้อย และมีความคาดหวังให้งานออกมาดีสมบูรณ์แบบ ซึ่งหากทำงานออกมาได้ไม่ดี หรือไม่เป็นที่พอใจ ก็จะทำให้เขารู้สึกว่าตัวเองมีข้อผิดพลาด ไม่ประสบความสำเร็จ และอาจทำให้เขารู้สึกว่าตัวเองไม่ดีพอ

กลุ่มคนที่คิดว่าตัวเองต้องทำงานได้ดีที่สุด Superman / Superwoman

คนประเภทSuperman / Superwoman มักจะชอบคิดว่าตัวเองจะสามารถทำงานได้ดีในทุกครั้ง ซึ่งหากครั้งแรกดี ครั้งต่อไปก็จะต้องดีกว่าเดิม และมีความคาดหวังที่สูงมากขึ้นเรื่อยๆ จริงๆแล้วถ้าเราสามารถทำให้มันเป็นแรงผลักดันก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ดี แต่หากเรากลับรู้สึกว่าตัวเองทำได้ไม่ดี มันควรจะดีกว่านี้ รู้สึกผิดพลาด ท้อแท้กับผลงาน ไม่อยากที่จะทำต่อ และลงมือทำใหม่ หรือบางคนที่พบเจอกับความผิดพลาด หรือผลงานออกมาไม่เป็นที่พอใจ จนพยายามทำทุกทาง เพื่อให้งานออกมาดี จนหักโหมกับงาน ก่อให้เกิดความเครียด พักผ่อนน้อย ซึ่งอาจทำให้เกิดอารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย และอาจทำให้ความสัมพันธ์กับคนรอบข้างเราแย่ลงไปด้วยก็เป็นได้

คนที่มีพรสวรรค์หรือฉลาดมาตั้งแต่เกิด และกลุ่มคนที่มีความเชี่ยวชาญ

ใช่ว่าคนที่มีพรสวรรค์หรือคนที่เก่งและมีความชำนาญมากๆ จะเป็นเรื่องดีเสมอไป เพราะแท้จริงแล้วเขาอาจจะแบกรับความกดดันจากตัวเองและคนรอบข้างเอาไว้มากกว่าที่เราคิดก็เป็นได้ เพราะความเก่งที่ทำให้คนภายนอกคาดหวังอยู่เสมอ ทำให้เขากลัวที่จะเกิดความผิดพลาด ซึ่งทำให้เราหักโหม และเครียดกับสิ่งที่ต้องทำมากเกินไป

ผลเสียของโรคคิดว่าตัวเองไม่เก่ง

เพราะโรคนี้ทำให้เรารู้สึกเฟล ท้อแท้กับสิ่งที่ไม่เป็นดั่งใจหวัง ทั้งที่จริงแล้วผลงานที่ทำออกมาอาจจะสร้างความพึงพอใจให้กับคนอื่นก็ได้ แต่ตัวเองที่มีความคาดหวังที่สูงเกินทำให้เรารู้สึกว่าตัวเองนั้นทำไม่สำเร็จ บางคนถึงกับไม่อยากที่จะลงมือทำต่อ ลองใหม่อีกครั้ง หรือเลิกทำสิ่งๆนั้นไปเลย และอาจจะทำให้ไม่กล้าที่จะลองทำสิ่งใหม่ๆอีก เพียงเพราะคิดว่าตัวเองนั้นไม่สามารถทำได้แน่เลย และบางคนไม่ได้ท้อแท้ ไม่อยากทำสิ่งต่างๆ แต่กลับพยายามทำให้ดีกว่าเดิม ซึ่งมองผ่านๆอาจจะเป็นเรื่องที่ดี เพราะเราได้พัฒนาตัวเอง แต่หากทำมากเกินไป จนหักโหม ให้เวลากับมันมากจนทำให้กิจวัตรในชีวิตเราเปลี่ยนไป ก็จะเป็นผลเสียกับตัวเราเองและคนรอบข้าง เพราะจะทำให้เราพักผ่อนน้อยลง ร่างกายอ่อนล้า เหนื่อยเพลีย ก่อให้เกิดความเครียดสะสม ซึ่งทำให้ร่างกายของเราไม่ดีไปด้วย อีกทั้งการที่เราพยายามทำอะไรมากจนเกินไป จะทำให้เรามีความทุกข์มากขึ้น ความสุขของเราก็จะลดลงไปด้วยเพราะเรารู้สึกว่าตัวเองต้องพยายามทำให้ได้อยู่ตลอดเวลา อาจทำให้เราเป็นโรคซึมเศร้าได้อีกด้วย

ป้องกันได้ เริ่มที่ตัวเรา

ไม่ว่าเราจะเป็นโรคคิดว่าตัวเองไม่เก่งหรือไม่ ก็สามารถทำได้

จัดเวลาใหม่ หากเรากำลังให้เวลากับสิ่งๆหนึ่งมากจนเกินไป ลองปรับให้ลดลง แล้วให้เวลาตัวเองได้พักผ่อนมากยิ่งขึ้น หรือหากว่าเรารู้สึกว่าทำสิ่งนั้นน้อยเกินไป ก็อาจจะให้เวลาเพิ่มสักหน่อยแต่ไม่ควรเกิน 30 นาที หรือเราอาจจะเพิ่มเวลาให้กับการเรียนรู้อะไรใหม่ๆที่อยากทำ เพื่อพัฒนาตัวเองไปด้วย และสร้างความสุขให้กับเราเอง
อย่าลืมที่จะดูแลสุขภายกายและใจ พักผ่อนให้เพียงพอ เลือกทางอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย หากเราเครียดมาก หรือเหนื่อยล้ามากๆ ก็ลองไปนวดหรือสปาสักนิด จะได้ผ่อนคลาย คลายเครียดและพักผ่อนไปในเวลาเดียวกัน
คิดงานไม่ออก เครียดมาก สมองตัน ลองนั่งสมาธิดูสิ แค่ลองทำสมาธิสัก 5 นาที เพื่อให้เราไม่ว้าวุ่นใจ จิตใจสงบมากขึ้น สมองปลอดโปร่ง เพียงแค่นี้ก็เหมือนได้รีสตาร์ทตัวเอง
พยายามได้ แต่อย่าทำมากเกินไป เราลองปรับความคิดดูว่าเราไม่จำเป็นจะต้องทำให้ดีที่สุดในครั้งเดียว เราลองค่อยๆทำให้มันดีขึ้นเรื่อยๆ เหมือนก้าวบันไดขึ้นไปทีละก้าว ไม่ต้องรีบก้าว ก้าวช้าๆอาจทำให้เรามีความทำอะไรให้ดีมากขึ้น ศึกษา เรียนรู้ได้มากขึ้น เข้าใจมากขึ้น แล้วพัฒนาไปอย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าที่เราจะกระโดดก้าวไปยังจุดสูงสุดเลย
ผิดพลาดได้ แต่อย่ายอมแพ้ แม้ว่าการที่เราจะปรับเปลี่ยนความคิดเหล่านี้เป็นเรื่องที่ยาก แต่หากเราลองเปิดใจแล้วตั้งสติ ใจเย็นๆแล้วล่ะก็ ก็คงจะไม่มีอะไรที่จะมาห้ามเราได้ คนเราท้อแท้ได้ แต่อย่ากลัวที่จะลองทำมันใหม่
หยุดเปรียบเทียบกับคนอื่น อีกปัจจัยที่บั่นทอนชีวิตเราอย่างที่สุด คือการที่เราเอาแต่เปรียบเทียบกับคนอื่นว่าจะต้องดีกว่า ชนะเขาให้ได้ตลอดเวลา อาจทำให้เราสูญเสียความเป็นตัวเองไปก็ได้
จดสิ่งที่ทำเอาไว้ การจดสิ่งที่ทำเอาไว้จะทำให้เรารู้ว่าเราทำอะไรไปบ้าง เราผิดพลาดในชีวิตจริงหรือ แท้จริงแล้วตัวเราเองก็มีความพัฒนาอยู่เรื่อยๆก็เป็นได้