เข้าใจ ออทิสติก ตามรอย “พี่น้องลูกขนไก่”
ถ้าจะพูดถึงซีรี่ย์ที่น่าจับตามองที่สุดในตอนนี้คงต้องยกให้ “Side By Side พี่น้องลูกขนไก่” ที่เป็นหนึ่งในซีรีส์ Project S ของค่าย GDH โดยซีรีส์เรื่องนี้เป็นการถ่ายทอดเรื่องราวของสองพี่น้อง ที่รักการเล่นแบดมินตันเป็นชีวิตจิตใจ พวกเค้ามีความใฝ่ฝันที่จะเป็นนักแบดมินตันคู่ที่เก่งที่สุด ประเด็นที่น่าสนใจ และถูกพูดถึงในโลกโซเชียล มากมาย คือการหยิบยกเอาเรื่องราวของผู้ป่วย ออทิสติก มาดำเนินเรื่อง จากกระแสของซีรีส์เรื่องนี้ ทำให้สังคมหันมาสนใจ และอยากทำความเข้าใจกับผู้ป่วยโรคนี้ให้มากยิ่งขึ้น เพราะจริงๆ แล้ว ผู้ที่ตกอยู่ในภาวะนี้ อาจอยู่ใกล้ตัวเรามากกว่าที่คิด
ผู้ป่วยออทิสติก หรือ ภาวะ “ออทิสซึม” คือโรคที่เกี่ยวกับความผิดปกติของสมอง หรือสมองบางส่วนอาจทำงานมากกว่าปกติ โรคนี้ไม่มีสาเหตุชัดเจน แต่พบว่าพันธุกรรม และสิ่งแวดล้อมเป็นปัจจัยที่มีส่วนทำให้เกิดโรค โดยปกติแล้วมักพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง คาดว่าทั่วประเทศมีเด็กไทยที่ป่วยเป็นโรคนี้ประมาณ 300,000 คน วันนี้จึงอยากชวนทุกคนไปทำความเข้าใจและเรียนรู้นิสัยของคนที่มีภาวะออทิสซึมกันค่ะ
“ย้ำคิดย้ำทำ”
ผู้ที่ป่วยเป็นออทิสติกจะเริ่มพูดได้ ช้ากว่าคนปกติทั่วไป พูดคำเดียวซ้ำไปซ้ำมา พูดทวนคำที่ได้ยินซ้ำๆ ใช้ภาษาแปลกๆ สื่อความหมายแปลกๆ และมีการพัฒนาที่ล้าช้าทางด้านท่าทาง
“ไม่ชอบสบตา”
เป็นเรื่องปกติสำหรับผู้ป่วยออทิสติกที่จะไม่จ้องตาคู่สนทนาขณะคุยกัน เนื่องจากพวกเค้ามีความบกพร่องทางด้านการควบคุมอารมณ์และการเข้าสังคม เช่น บางคนมองปากคนที่พูดด้วย มากกว่าที่จะสบตา ผู้ป่วยโรคนี้จึงต้องเข้ารับการฝึกสบตา เพื่อเป็นการทำให้พวกเค้าหันมองสิ่งที่อยู่ใกล้ดวงตามากขึ้น
“ส่งเสียงงึมงำๆ บิดตัวไปมา งอนิ้วแปลกๆ”
พฤติกรรมแบบนี้เป็นการกระตุ้นตัวเองให้ออกจาก “สถานการณ์ที่ไม่สบายใจ” ผู้ป่วยออทิสติกแต่ละคนอ่อนไหวกับ
สิ่งต่างๆ ไม่เท่ากัน เมื่อประสาทสัมผัสถูกกระตุ้นด้วยหลายๆ อย่างพร้อมกัน จึงทำให้พวกเค้าอาจรับมือกับสถานการณ์เหล่านั้นไม่ไหว
“อาการสำลักเสียง”
ผู้ป่วยออทิสติกจะมีหูที่ไวเป็นพิเศษ พวกเค้ารับรู้สิ่งต่างๆรอบตัวได้ไม่เหมือนคนส่วนใหญ่ เมื่อได้ยินเสียงดังมาก สมองของเค้าจะกรองเสียงที่เข้ามาไม่ได้ ทำให้แสดงท่าทางที่ไม่พอใจออกมา เช่น เอามืออุดหู เดินหนีไปไกลๆ เรียกอาการนี้ว่า “สำลักเสียง”
“ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลง”
การจดจ่อกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างเต็มที่ มักเป็นนิสัยประจำตัวของผู้ป่วยออทิสติก ดังนั้นพวกเค้าจึงเต็มที่กับสิ่งที่
ตัวเองชอบมากๆ กิจวัตรเดิมๆ ที่ทำเป็นประจำทุกวันของเค้าก็จะดำเนินไปอย่างนั้นเช่นเคย ไม่เปลี่ยนแปลง เช่น
ตรงต่อเวลาเดิมๆ ชอบอะไรก็จะชอบแบบนั้น กินอะไรก็จะกินแบบเดิมๆ ไม่มีเบื่อ การเต็มที่กับทุกอย่างของพวกเค้าเป็นการสร้างความมีวินัยอย่างหนึ่ง
“รักษาสัญญาเป็นที่หนึ่ง”
ผู้ป่วยออทิสติกจะยึดมั่นกับสิ่งที่ตกลงไว้มาก หากใครทำผิดกฎกติกาที่วางไว้ รับรองว่าเป็นเรื่องแน่
“ตรงไปตรงมา”
ผู้ป่วยออทิสติกจะพูดในสิ่งที่คิดอย่างตรงไปตรงมา และจะตีความภาษาตามคำที่พูด พวกเค้าจะไม่เข้าใจ และไม่สามารถตีความหมายของคำเปรียบเทียบ คำผวน สำนวน ความหมายสองแง่สองง่าม ได้
“มีบทสนทนาที่ดูเกินวัย”
ถ้าผู้ป่วยออทิสติกพูดคำยากๆ ได้ นั่นหมายความว่า พวกเค้าจำคำพวกนั้นมาเพื่อทดแทนความบกพร่องทางภาษาของตัวเอง แต่อาจไม่เข้าใจในสิ่งที่ตัวเองพูดเลยก็ได้ พวกเค้ารู้แค่ว่า “เมื่อมีคนพูดด้วย ต้องตอบ” และการที่ตอบมันทำให้พวกเค้าเอาตัวรอดจากสถานการณ์ที่ไม่ชอบได้
สิ่งที่ซีรีส์ Side by Side พี่น้องลูกขนไก่ นำเสนอผ่านเรื่องราวความบันเทิงให้เห็นคือ “ความสามารถของผู้ป่วย
ออทิสติก” พัฒนาการต่างๆ ของพวกเค้าสามารถพัฒนาได้ บางคนอาจเล่นกีฬาได้เก่งมากๆ ในขณะที่อีกคนอาจเล่นไม่ได้เลย ทำให้เห็นความแตกต่างที่หลากหลาย ดังนั้นคนในสังคมควรเปลี่ยนความคิด ปรับเปลี่ยนความเข้าใจ และทัศนคติที่มีต่อผู้ป่วยออทิสติก หันมาช่วยกันสนับสนุน ส่งเสริมการเรียนรู้ของพวกเค้า ยอมรับความแตกต่าง เพื่ออยู่ร่วมกันอย่างเสมอภาคและมีสิทธิเท่าเทียมกัน
ขอบคุณรูปภาพจาก Project S The Series ตอน Side by Side
เรื่องโดย ภภรกัญ สุวรรณฉิม
บทความที่น่าสนใจ
เด็กออทิสติกใจดี อ่านหนังสือคลายเหงาให้เจ้าตูบในศูนย์พักพิง
Coffee Truck รถกาแฟเคลื่อนที่น่ารักของเด็กๆ ผู้บกพร่องทางสติปัญญาและการได้ยิน
