หลวงพ่อวิริยังค์ สิรินธโร หรือพระพรหมมงคลญาณ วิ. พระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นหิรัญบัฏและเจ้าอาวาส วัดธรรมมงคลเถาบุญญนนทวิหาร เกิดเมื่อวันศุกร์ที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2463 ณ สถานีรถไฟปากเพรียว จังหวัดสระบุรี บรรพชาเป็นสามเณรในปี พ.ศ. 2478 เมื่ออายุ 15 ปี อุปสมบทเป็นพระภิกษุฝ่ายธรรมยุติกนิกายในปี พ.ศ. 2484 ท่านเป็นศิษย์หลวงปู่กงมาและหลวงปู่มั่น ท่านเคยร่วมธุดงค์ร่วมกับพระอาจารย์ทั้งสอง
ท่านมีพลังจิตสูง เชี่ยวชาญในการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน มีชื่อเสียงทั้งด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและการสอนวิปัสสนากรรมฐานให้แก่ประชาชนทั่วไปทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ
ท่านยังมีผลงานด้านการสร้างและการสนับสนุนสาธารณสมบัติจำนวนมาก เช่น วัด ศาสนสถาน สถานปฏิบัติธรรม วิทยาลัยสงฆ์ สถาบันพลังจิตตานุภาพ โรงพยาบาล ที่ว่าการอำเภอ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และสถานศึกษาต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศแคนาดาและสหรัฐอเมริกา
เรื่องเล่า
“รวมบันทึกธรรมหลวงปู่มั่นเล่มแรก”
หลวงพ่อวิริยังค์เป็นพระอุปัฏฐากหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต อยู่ถึง 4 ปี ปรนนิบัติตั้งแต่การปูที่นอน กางกลด ซักผ้า เทกระโถน ล้างบาตร รับบาตร ปูอาสนะ หั่นผัก ตำหมาก มวนบุหรี่ ชงชา นั่งคอยรับใช้ ถวายน้ำบ้วนปาก ไม้สีฟัน จนถึงการบีบนวด และได้ร่วมเดินธุดงค์กับท่านด้วย
การได้อยู่ใกล้ท่าน ได้ฟังธรรมเทศนาจากหลวงปู่มั่นบ่อย ๆ หลวงพ่อจึงเกิดความซาบซึ้งอย่างมาก และคิดแอบบันทึกธรรมเทศนาของหลวงปู่มั่นไว้ ที่ต้องแอบ เพราะท่านไม่นิยมให้ใครบันทึกธรรมะที่ท่านแสดง ถ้าท่านรู้จะถูกดุและประณาม
ภายหลังเมื่อสนิทกับท่านมากขึ้น หลวงพ่อจึงได้นำเอาเนื้อหาไปเล่าถวายท่าน ท่านก็เอะใจว่า “นี่ วิริยังค์ คุณไปเขียนแต่เมื่อไร” น่าแปลกที่ท่านไม่ได้ว่าอะไรและยอมรับว่าการบันทึกนี้ถูกต้อง
ช่วงที่บันทึกนั้นอยู่ในระหว่างสงคราม ขาดแคลนทั้งน้ำหมึก ดินสอ และปากกา เผอิญหลวงพ่อวิริยังค์มีปากกาอยู่ 1 ด้ามติดตัวแต่ไม่มีน้ำหมึก ท่านจึงคิดทำน้ำหมึกขึ้นใช้เอง โดยเอาผลสมอไทย ผลมะเหลื่อม และผลมะขามป้อม มาตำแช่น้ำพร้อมเหล็กที่มีสนิมมาก 2 – 3 วัน แล้วเอามากรองจนใส
จากนั้นเอาเขม่าก้นหม้อสีดำใส่ คนจนเข้ากันดีแล้วกรองอีกครั้งจึงเอามาใช้ เวลาเขียนก็ต้องรอนานกว่าจะแห้ง ด้วยความวิริยะของท่าน สุดท้ายจึงกลายมาเป็นหนังสือ มุตโตทัย รวมบันทึกธรรมหลวงปู่มั่นเล่มแรกที่มีชื่อเสียงและมีการพิมพ์ซ้ำมากมายหลายหมื่นฉบับจนถึงปัจจุบัน
คำสอน
“เราเกิดมาเป็นมนุษย์ เกิดขึ้นมาทำไม เกิดมาเพื่อรับประทาน เกิดมาเพื่อนอน เกิดมาเพื่อเที่ยว หรือเกิดมาเพื่ออะไร เมื่อเราถามตัวเองอย่างนี้แล้ว ในที่สุดเราก็จะสรุปได้ว่า เราเกิดมาเพื่อสร้างความดี”
“คุณธรรม ก็คือ เมตตาธรรม เมื่อมีเมตตาธรรมแล้ว ก็มีจิตศรัทธา ให้ทาน ก็มีจิตศรัทธา รักษาศีล แล้วก็มีจิตศรัทธาที่จะ ภาวนาต่อไป”
“เมื่อเราตั้งจิต เป็นพุทโธเพียงคำเดียว พุทโธคำนั้น จะมีความหมายต่อชีวิตมโหฬาร”
“แม้ว่าสิ่งนั้นจะเป็นการให
“ชีวิตคนเราถ้าหากว่าไม่มีบุญกุศลติดตัวแล้ว มันก็ไร้ประโยชน์ เพราะว่าจะสวยจะงาม จะหล่อจะเหลาเท่าไหร่ก็ตาม ไม่พ้นที่จะไปอยู่บนกองไฟ พอไปอยู่ตรงนั้นเมื่อไหร่ก็หมดแล้ว มีอะไรนอกจากเถ้าถ่าน “
“ท่านทั้งหลาย เวลาที่เรามีจิตใจ โทโส โมโห ผูกพยาบาทอาฆาตจองเวรใครอย่างเนี่ย เราก็พยายามอย่าให้อาฆาตจองเวรไว้ในจิตใจ ต่างคนก็ต่างให้อภัยเสีย แล้วกรรมมันจะได้ไม่ติดตามเราไปเพื่อที่จะสนองกรรมเวรกัน”
“เป็นเศรษฐี มหาเศรษฐี แต่ว่าจิตใจไม่สงบ มันไม่มีความสุข ไม่มีความสุขโดยเด็ดขาด เพราะเงินทองเหล่านั้นมันไม่ใช่ว่าจะมาบังคับอารม
“สุขา สังฆัสสะ สามัคคี ความพร้อมเพรียงซึ่งคณะ ทำให้เกิดสุข ที่นี้ตรงกันข้าม ถ้าความแตกสามัคคีเกิดขึ้น ก็ทำให้เกิดความทุกข์”
“ใจเป็นผู้เกาะเกี่ยวอารมณ์ สนิมที่เกิดขึ้นในจิตใจนั้
“สมาธิต่างๆ ที่เราได้ทำกันขึ้นเหล่านี้
หลวงพ่อวิริยังค์ สิรินธโร
วัดธรรมมงคล กรุงเทพมหานคร
ที่มา 100 พระสงฆ์ 100 เรื่องเล่า 100 คำสอน – สันติ วุฒิรัตน์ สำนักพิมพ์อมรินทร์ธรรมะ, วัดธรรมมงคล, สถาบันพลังจิตตานุภาพ
บทความน่าสนใจ
ก้าวผ่านทุกข์ ด้วย 7 คำสอนหลวงปู่ขาว อนาลโย พระนักวิปัสสนาสายหลวงปู่มั่น
สมาธินิมิต อันน่าอัศจรรย์ของ หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
“ปรมาจารย์สายพระกรรมฐาน” หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล อาจารย์ของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต