สูตรแก้ ปัญหา ครอบจักรวาล! โดยคุณพศิน อินทรวงค์

ธรรมชาติของ ปัญหา ในโลก จะประกอบไปด้วยสองส่วนหลัก ๆ คือ ปัญหาภายใน และ ปัญหาภายนอก ผู้มีจิตอริยชนควรมีสติมองปัญหาให้ทะลุ ควรจับปัญหาทั้งสองส่วนแยกออกจากกันให้ชัดเจน เพื่อนำไปสู่การสะสางปัญหาที่มีประสิทธิภาพและถูกต้องตรงธรรม

ปัญหาภายนอก

ให้วิเคราะห์ตามความเป็นจริงว่า เรากำลังมีสถานการณ์อะไร กับใคร ที่ไหน เมื่อไหร่

วิธีแก้ไข
ให้แก้ไปตามเหตุปัจจัยที่เหมาะสม โดยย้อนกลับมามองที่ความบกพร่องของตนเองก่อน แล้วตั้งต้นว่า เราจะแก้ไขความผิดพลาดของตนก่อนเป็นอันดับแรก จากนั้นจึงค่อยแก้ที่คู่กรณี หาทางเจรจาในเวลาที่เหมาะสม ระลึกอยู่เสมอว่า การเจรจานี้เป็นไปเพื่อสะสางปัญหา มิใช่เพิ่มพูนปัญหา ในด้านสถานการณ์ต่าง ๆ ก็เช่นกัน เมื่อคิดจะแก้ไข ให้ทำอย่างเป็นระบบ เป็นขั้นเป็นตอน มองเป้าหมายให้ทะลุ ว่าอะไรคือเป้าหมายของการแก้ไขปัญหาที่แท้จริง

จากนั้นจึงค่อย ๆ คลีคลายออกมาเป็นกรรมวิธีดำเนินการที่ชัดเจน แก้ไขอย่างไร ที่ไหน เมื่อไหร่ ใช้เวลากี่วัน พร้อมด้วยวิธีประเมิณผลที่จับต้องได้ สิ่งทั้งหลายเหล่านี้ต้องทำด้วยจิตที่ขาวสะอาด ใช้วาจาสุภาพเรียบร้อย ไม่เอารัดเอาเปรียบ ไม่เบียดเบียนผู้อื่น เป็นไปด้วยลักษณะของผู้ทรงคุณธรรมที่มีทั้งความรับผิดชอบต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคม

สูตรการแก้ไขปัญหาภายนอก
(วิเคราะห์ปัญหาตามจริง หรือโยนิโสมนสิการในปัญหา) + (ขั้นตอนการดำเนินงาน หรือ หามรรควิธีในการแก้ปัญหา) + (ความเพียรพยายาม หรืออิทธิบาทสี่) + (ความเมตตา หรือพรหมวิหารสี่) = แก้ปัญหาได้เท่าไหร่ นั่นคือเราได้สร้างเหตุตามสมควรแล้ว ก็ขอให้ปล่อยวางในผลลัพธ์ที่จะเกิดขึ้นอย่าได้ติดใจ ไม่ว่าผลนั้นจะเป็นอย่างไร เพราะเราได้สร้างเหตุอย่างเต็มกำลังความสามารถแล้ว ก็เป็นอันว่า จบ!!!

ปัญหาภายใน

ให้กำหนด วิเคราะห์ตามความเป็นจริงว่า ปัญหาคือความธรรมดาของชีวิต เมื่อมีชีวิตเกิดขึ้น ปัญหาในชีวิตก็ย่อมเกิดขึ้นด้วย จงมองให้ทะลุว่า แท้จริงแล้วปัญหาทั้งปวง ไม่ได้อยู่ที่เหตุการณ์ ไม่ได้อยู่ที่บุคคลอื่น แต่อยู่ที่ใจของเราล้วน ๆ อยู่ที่ใจของเราเองที่เข้าไปยึดมั่นถือมั่นสิ่งต่าง ๆ ยึดว่าอยากให้เป็นเช่นนั้นเช่นนี้ พอมันไม่เป็นอย่างที่อยากขึ้นมา ความทุกข์ใจ หรือปัญหาทางใจจึงเกิดขึ้น ดังนั้น ปัญหาจึงไม่ใช่ปัญหา แต่ปัญหาคือความยึดมั่นถือมั่นของเราเองล้วน ๆ

วิธีแก้ไข
ขอให้ตั้งสติ กับตนเอง และยอมรับไปตรง ๆ ว่าปัญหาทุกอย่างเกิดจากความคิด!!! “ความคิดของเรา” คือบ่อเกิดของทุกปัญหาในโลก แม้เราคือผู้พิการ เสียแขน เสียขา เสียดวงตา แม้เราจะเสียใคร หรือเสียอะไร แต่ถ้าเราไม่คิดเสียอย่าง อะไร หรือใครก็สร้างความทุกข์ใจแก่เราไม่ได้

นี่คือความจริงในขั้นทะลุโลกที่เราต้องยอมรับ เพื่อนำตนไปสู่กระบวนการดับทุกข์ที่แท้จริง นั่นคือกระบวนการฝึกจิต ที่ช่วยให้ผู้ฝึกฝน สามารถเป็นอิสระจากการครอบงำของสถานการณ์ภายนอก เป็นอิสระจากการบีบคั้นของผู้อื่น หรือเป็นอิสระแม้กระทั่งจากความคิดของตนเอง

สูตรการแก้ไขปัญหาภายใน
(วิเคราะห์ตามความเป็นจริงว่า ปัญหาทุกอย่าง มีจุดเริ่มต้นจากความคิด จากตัวกู ของกู ความเข้าใจผิดว่ามีตัวกูของกู นั่นเองคือปัญหาที่แท้จริงของเรา หรือการรู้อริยสัจสี่ตามความเป็นจริง รู้ว่า ตัวเรานี้คือต้นเหตุแห่งความทุกข์ทั้งปวง) + (ขั้นตอนการทำลายความเป็นตัวกู หรือ มรรคมีองค์แปด) + (ความเพียรในการดำเนินมรรค หรือความเพียรในการทำลายอัตตาตัวตนด้วยสมาธิ วิปัสสนา หรือการทำความเพียรให้ครบองค์อินทรีย์ห้า พละห้า) + (ความเมตตา หรือพรหมวิหารสี่) = ขัดเกลาอัตตาตัวตน ขัดเกลากิเลสของตนเองได้เท่าไหร่ ก็ให้มีความเบิกบาน อย่าเร่งรีบ อย่านิ่งนอนใจ แต่ให้ทำไปเรื่อย ๆ วันละเล็กละน้อย จนกว่าอัตตาตัวตนของเราจะสิ้นซากลงไป

ข้อสังเกต 10 ประการ

1. ปัญหาภายนอกนั้นเป็นปัญหาที่ไม่รู้จบ จะมีเข้ามาชั่วชีวิต ทั้งอดีตชาติ ชาตินี้ และชาติหน้า ใช้เวลาแก้เท่าไหร่ก็ไม่รู้จักจบสิ้น
2. ปัญหาภายในนั้น มีวันจบ แต่เป็นปัญหาที่คนไม่ชอบแก้ เนื่องจาก คนส่วนใหญ่ ถูกหลอกให้มองนอกตัว แต่ไม่เคยมองเข้าไปที่กิเลส ตัญหาของตนเองเลย
3. ชีวิตทางโลก จำเป็นต้องแก้ทั้งภายใน ภายนอก ไปพร้อมกัน จะละเลยส่วนหนึ่งส่วนใดไปไม่ได้
4. ปัญหาภายนอก เป็นเรื่องระหว่างเรากับเขา ส่วนปัญหาภายในเป็นเรื่องของเราล้วน ๆ
5. การแก้ปัญหาภายนอกเพียงส่วนเดียว โดยละทิ้งการแก้ปัญหาภายใน นำมาซึ่งการทะเลาะเบาะแว้ง ความหยิ่งยะโส สงคราม และความเห็นแก่ตัว
6. แม้สุดท้ายแล้ว ปัญหาภายนอกแก้ไม่ตก แต่หากเราแก้ปัญหาภายในตก ก็เป็นอันว่า ปัญหาภายนอก ย่อมไม่มีผลต่อจิตใจของเรา
7. วิชาทางโลก แก้ปัญหาภายนอกได้ ส่วนวิชาทางธรรม แก้ได้ทั้งภายในภายนอก
8. จงตั้งสติ แล้วแยกปัญหาให้ออก จับมันแยกออกเป็นชิ้น ๆ แล้วฝึกฝนการแก้ปัญหาแบบอริยชนจนติดเป็นนิสัย
9. ขณะที่แก้ปัญหาใด ๆ จงสำรวมกาย วาจา ให้อยู่ในขอบเขตของความดี ส่วนมิติของจิตใจนั้น ให้ใส่ความเมตตาลงไปมาก ๆ เพื่อให้ใจมีความเบิกบานอยู่ได้ ขณะที่ปัญหายังไม่สิ้นสุด
10. ไม่มีชีวิตใดหลีกหนีปัญหาไปได้ อย่าได้หนีปัญหา จงเผชิญหน้ากับมันด้วยสติ ความดี และมองให้เห็นตามความเป็นจริงว่า ปัญหาจะไม่ใช่ปัญหาถ้าเราไม่เอาใจไปยึดมั่นถือมั่น มองเห็นอย่างนี้ได้ ปัญญาที่แท้จริงจะเกิด ทำให้มีโอกาสพัฒนาตนเองให้กลายเป็นผู้อยู่เหนือสถานการณ์ เป็นผู้อยู่ในกระแส แต่ไม่ถูกกระแสพัดพา เป็นหยดน้ำบนใบบัวที่อยู่กับพื้นผิว แต่ไม่ถูกสัมผัสแตะต้อง เป็นผู้อยู่กับโลกแต่มีจิตวิญญาณเป็นผู้เหนือโลก เหล่านี้คือ การแก้ปัญหาแบบอริยบุคคล ที่ได้ทั้งการแก้ปัญหา และไขความลับแห่งชีวิตให้กระจ่างไปในคราวเดียวกัน!!!