ทศพิธราชธรรมข้อที่ 6 ตบะ (ความเพียร)
Secret ขอน้อมนำ ทศพิธราชธรรมข้อที่ 6 (ตบะ) มาเผยแพร่เพื่อให้ผู้อ่านได้น้อมนำมาเป็นแบบอย่างในการครองตนเพื่อความสุขแบบพอเพียง
6. ตบะ
ความเพียร ความอุตสาหะ
“…ความเพียรนี้หมายความว่าไม่ใช่ความเพียรในการทำงานเท่านั้นเอง หมายถึงความเพียรที่จะข่มใจตัวเองด้วยความกล้าหาญที่จะข่มใจตัวเองให้อดทน ไม่ใช่อดทนแล้วก็เหมือนว่าใครทำก็ทำไป เราทนเอาไว้ เท่ากับคนอื่นเขาเอาเปรียบเรา ไม่ใช่อดทนที่จะยังไม่เห็นผล อดทนที่จะทราบว่าสิ่งใดที่เราทำต้องใช้เวลา ถ้าเราอดทน หรือถ้าพูดตามธรรมดาว่า‘เหนียว’ ไว้ อดทนในความดี ทำให้ดี เหนียวไว้ในความดีแล้ว ภายภาคหน้าได้ผลแน่…”
พระบรมราโชวาทพระราชทานแก่นักเรียน นักศึกษา ครู และอาจารย์ ที่มาเข้าเฝ้าฯ ณ อาคารใหม่สวนอัมพร วันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2516
ตบะ หมายถึงการทำความเพียรเพื่อเผากิเลส ตัณหา ความชั่ว และความเกียจคร้านมิให้ครอบงำจิตใจ เป็นความมุ่งมั่นเอาชนะความเกียจคร้านและความหมกมุ่นในความสุขสำราญ เพื่อทำงานให้ก้าวหน้าและสำเร็จลุล่วง
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมีพระวิริยอุตสาหะในการบำบัดทุกข์ให้แก่พสกนิกรของพระองค์ อันจะเห็นได้จากโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริหลายโครงการต้องอาศัยระยะเวลานานกว่าจะปรากฏผลให้เป็นที่ประจักษ์ แม้ในยามที่ทรงพระประชวรก็ยังทรงงานโดยมิได้ย่อท้อ ดังพระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ เรื่อง ความทรงจำในการตามเสด็จต่างประเทศทางราชการ ความตอนหนึ่งว่า
“…เผอิญพระเจ้าอยู่หัวเริ่มประชวรหวัดตอนเสด็จฯถึงเบลเยียม ถ้าได้บรรทมพักผ่อนเสียสักวันหรือสองวัน พระอาการก็คงจะไม่กำเริบ นี่ต้องเสด็จฯออกงานตั้งแต่เช้าจนค่ำไม่เว้นว่าง เสด็จฯเดินทางไปตามเมืองต่าง ๆอากาศก็ค่อนข้างเย็น ฝนตกทุกวัน ทำให้ทรงโดนละอองฝนที่หนาวเย็นอยู่ตลอดเวลา พอวันที่สองก็เลยประชวรไข้ หมอประจำพระองค์ก็เลยถวายยาทุก 4 ชั่วโมง เลยทำให้ทรงง่วงซึม แต่พระอาการไข้ก็ไม่ลด แต่กระนั้นก็ทรงฝืนพระทัยทำกระปรี้กระเปร่าเสด็จฯออกงานทุกงานไม่เว้นว่าง ไม่มีใครนอกจากเราที่ทราบว่าท่านประชวรเพียงไร…พระพักตร์พระเจ้าอยู่หัวซีดเซียว พระเนตรปรือเพราะพิษไข้…ข้าพเจ้าทราบดีว่าท่านอดทนจนถึงที่สุดทีเดียว”
นอกจากนี้ยังทรงสอนเรื่องความเพียรผ่านพระราชนิพนธ์ที่พระองค์ทรงดัดแปลงจากชาดกเรื่องพระมหาชนก ที่บอกเล่าถึงการบำเพ็ญบารมีใน 10 ชาติสุดท้ายก่อนตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมีฉากสำคัญคือ พระมหาชนกว่ายน้ำข้ามมหาสมุทรอยู่เป็นเวลา 7 วัน 7 คืน เพื่อมุ่งสู่กรุงมิถิลาด้วยความเพียรพยายาม แม้มองไม่เห็นฝั่งกระทั่งได้รับความช่วยเหลือจากนางมณีเมขลา
ข้อมูลจาก นิตยสาร Secret
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 1 10 ทศพิธราชธรรม ธรรมที่พ่อสอน (ทาน)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 2 10 ทศพิธราชธรรม ธรรมที่พ่อสอน (ศีล)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 3 10 ทศพิธราชธรรม ธรรมที่พ่อสอน (ปริจจาคะ)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 4 10 ทศพิธราชธรรม ธรรมที่พ่อสอน (อาชชวะ)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 5 10 ทศพิธราชธรรม ธรรมที่พ่อสอน (มัททวะ)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 7 ทศพิธราชธรรมข้อที่ 7 อักโกธะ (ความไม่โกรธ)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 8 ทศพิธราชธรรมข้อที่ 8 อวิหิงสา (ความไม่เบียดเบียน)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 9 ทศพิธราชธรรมข้อที่ 9 ขันติ (ความอดทน)
ทศพิธราชธรรมข้อที่ 10 ทศพิธราชธรรมข้อที่ 10 อวิโรธนะ (ความหนักแน่น เที่ยงธรรม)
