เมื่อพูดถึงบัลเล่ต์ หลายคนคงจะมี ภาพจำอยู่ในหัวเป็น สาวน้อยสวมชุดรัดรูป และกระโปรงฟูฟ่อง เต้นรำอยู่บนปลายเท้า และภาพจำนั้น คงจะห่างไกลกับความเป็นไทยเหลือเกิน แต่จริงๆ แล้ว ยังมีบัลเล่ต์สัญชาติไทย เพียงหนึ่งเดียว ที่ชื่อว่า มโนห์ราบัลเล่ต์ อยู่ อีกทั้งการแสดงชุดนี้ ยังถือกำเนิดมาจาก พระอัจฉริยภาพด้านดนตรี ของในหลวงรัชกาลที่ 9 อัครศิลปิน ผู้ทรงพระราชนิพนธ์ทั้งบทเพลง และบทละคร ให้กับการแสดงชุดนี้ อีกด้วย
ความเป็นมาจากสากลบัลเล่ต์ สู่ความเป็นไทยที่ผสมผสานได้อย่างลงตัว
ด้วยพระอัจฉริยภาพของ ในหลวงรัชกาลที่ 9
Timeline
- บัลเล่ต์สากล คือการแสดงเต้นรำบนปลายเท้า ที่เป็นที่นิยมอย่างมากในประเทศตะวันตก กำเนิดช่วงศตวรรษที่ 15 ในประเทศฝรั่งเศส
- ปีพ.ศ.2481 การแสดงบัลเล่ต์เป็นที่รู้จักในประเทศไทยโดยมีมาดามสวัสดิ์ ธนบาล ชาวต่างชาติเป็นผู้ทำการสอนในวิทยาลัยนาฏศิลป์ กรมศิลปากร
- ปีพ.ศ.2502 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทอดพระเนตรการแสดงโนห์ราของคณะ พุ่ม เทวา และสนพระทัยในละครพื้นบ้านชุด สุธนชาตชาดก
- ปีพ.ศ.2504 ทรงพระราชนิพนธ์ บทเพลง กินรีสวีท (Kinari Suite) ขึ้น เพื่อใช้เล่นประกอบ บัลเล่ต์มโนราห์ ซึ่งทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นพร้อมกัน
- ปีพ.ศ.2505 มโนห์ราบัลเล่ต์เปิดแสดง ณ เวทีลีลาศ สวนอัมพรหลังเดิม และกลายเป็นที่เลื่องลือในชั่วข้ามคืน ด้วยทำนองสากลอันไพเราะ สอดประสานกับเนื้อหาและชุดแต่งกายที่ออกแบบได้อย่างคงไว้ซึ่งความเป็นไทย
- มโนห์ราบัลเล่ต์ได้ถูกนำมาจัดแสดง เพื่
อถวายการต้อนรับ พระราชอาคันตุ กะ อีกหลายต่อหลายครั้ง - วันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ.2560 บัลเล่ต์ชุดนี้ เป็นหนึ่งในการแสดงที่ถูกจัดไว้ใน มหรสพสมโภช ซึ่งเป็นการออกพระเมรุ หรือออกทุกข์
- วันที่ 19 – 20 ตุลาคม พ.ศ.2561 ได้มีการจัดแสดงบัลเล่ต์มโนห์ราอีกครั้ง ที่ศูนย์วัฒนธรรม เพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณที่ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมีต่อปวงชนชาวไทย
เกร็ดน่ารู้ที่แฝงอยู่ใน มโนห์ราบัลเล่ต์
1.) พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นผู้พระราชนิพนธ์เพลง บทละคร เรียบเรียงเสียงประสาน และอำนวยการแสดงละครและดนตรีด้วยพระองค์เอง
2.) ในปี พ.ศ.2505 ที่มีการเปิดแสดงที่เวทีลีลาศนั้น บัลเล่ต์ชุดนี้ได้ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช เป็นผู้รำเบิกไหว้ครู
@bagindesign
3.) ชุดของตัวละคร ในอดีตซึ่งเป็นตัวเอก คือ พระสุธน นางมโนราห์ นกยูง และงู ออกแบบโดย ปิแอร์ บัลแมง ดีไซเนอร์ระดับโลก
4.) ชุดเวอชั่นปัจจุบัน ออกแบบโดย Tube Gallery แบรนด์ดีไซเนอร์ไทย ซึ่งมีการปรับประยุกต์ให้เคลื่อนไหวคล่องตัว และออกท่าเต้นได้งดงามขึ้น
5.) ชุดนกยูงซึ่งออกแบบโดย Tube Gallery มีการปรับให้ส่วนหางให้รำแพนได้กว้าง และพริ้วขึ้น
6.) มีการตีความ บ่วงบาศนาคราช ใหม่ โดยใช้คนเเสดงเป็น บ่วงนาคราช เพื่อล้อมจับกินรี
7.) ในฉากป่าหิมพานต์ ได้เพิ่ม ตัวละคร ดอกดาวเรือง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ลงไป
8.) ในส่วนของเนื้อเรื่อง พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงปรับให้สั้นกระชับลงด้วยการตัดฉาก บูชายัญกินรี ออกไป เหลือ 35 นาที
9.) การเคลื่อนไหวของ สายน้ำ ที่กระเพื่อมไหวอยู่ด้านหลัง เป็นอีกหนึ่งความงดงามที่จับความสนใจของผู้ชมได้อย่างดี
บัลเล่ต์มโนห์ราได้ถูกนำกลับมาจัดเเสดงอีกครั้ง ที่ศูนย์วัฒธรรมเเห่งประเทศไทย ในวันที่ 19 – 20 ตุลาคมนี้ เป็นอีกครั้งที่พวกเราจะได้ รับชมการเเสดงซึ่งมาจากพระราชดำริ ที่ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงตั้งพระทัยมอบเป็นความสุขแด่ปวงชนชาวไทย
สำหรับผู้ที่สนใจชมการแสดงสามารถซื้อบัตรได้ที่ :
- ไทยทิคเก็ตเมเจอร์ โทร. ๐๒ ๒๖๒ ๓๔๕๖
- www.thaiticketmajor.com
ขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก การแสดงดุริยนาฏนวมินทร์
ขอบคุณข้อมูลเพิ่มเติมจาก mrigadayavan bagindesign
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
7 หนังรักที่แตกต่าง แม้จะต่างกันแค่ไหน แต่ใจอยากจะรัก ก็รักได้ !
One day trip : พาเที่ยว ล้ง1919 และ อุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี