พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
ระหว่างทรงศึกษาต่อ ณ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้ทอดพระเนตรหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร ธิดาของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านักขัตรมงคล กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ เอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงปารีส กับหม่อมหลวงบัว (สนิทวงศ์) กิติยากร เมื่อครั้งเสด็จฯไปยังประเทศฝรั่งเศส จากนั้นในวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงหมั้นกับหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร ด้วยพระธำมรงค์ที่สมเด็จพระบรมราชชนก เคยพระราชทานหมั้นสมเด็จพระบรมราชชนนี ซึ่งข่าวการหมั้นหมายนี้สร้างความปีติยินดีให้แก่พสกนิกรชาวไทยเป็นอย่างมาก
จากนั้นพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และพระคู่หมั้นได้เสด็จนิวัติประเทศไทย เพื่อจัดพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ในวันที่ 28 – 29 มีนาคม พ.ศ. 2493 แล้วจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้จัดการพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสกับหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร ขึ้นอย่างเรียบง่าย ณ พระตำหนักสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ในวังสระปทุม เมื่อวันที่ 28 เมษายน ปีเดียวกัน
ในวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493 พระองค์ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ตั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกตามแบบอย่างโบราณราชประเพณีขึ้น ณ พระที่นั่งไพศาลทักษิณในพระบรมมหาราชวัง โดยเฉลิมพระปรมาภิไธยตามที่จารึกในพระสุพรรณบัฏว่า “พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร”
จากนั้นทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯสถาปนาเฉลิมพระเกียรติยศให้พระราชินีสิริกิติ์ขึ้นเป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี นับแต่นั้นประชาชนคนไทยจึงได้เห็นทั้งสองพระองค์เสด็จฯไปตามที่ต่าง ๆ ด้วยกัน ทั้งในสถานที่งดงามและทุรกันดาร จนมีภาพความรักและความเอื้ออาทรต่อกันของสองพระองค์ให้ได้เห็นมากมายมาตลอด 68 ปี
