ความตายในทางพระพุทธศาสนา ที่แตกต่างจากคนทั่วไป
ความตายเป็นสิ่งที่น่ากลัว นี่คือสิ่งที่คนทั่วไปคิด หลายคนไม่อยากตาย อยากมีชีวิตที่ยืนยาว พยายามยื้อชีวิตของตัวเองให้ยาวนานที่สุด แต่ทางพระพุทธศาสนา นั้นกลับตรงข้าม พระพุทธเจ้าไม่เกรงกลัวต่อความตาย ซ้ำยังเป็นผู้กำหนดความตายด้วยพระองค์เองเลยทีเดียว นี่คือการตายอย่างพุทธ อย่างผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน โดยแท้จริง มาดูกันว่า ความตายในทางพระพุทธศาสนา เป็นอย่างไร
ความตายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
จุดเริ่มต้นของมนุษย์คือความเกิด ในระหว่างทางคือความเป็น และปลายทางก็คือความตาย นี่คือการมองความตายว่าเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต ไม่ได้แยกต่างหากจากชีวิต ท่าทีนี้สำคัญมาก เพราะถ้าเรามองความตายว่าเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต ความกลัวตายจะหายไป เพราะมันเป็นส่วนหนึ่งอยู่แล้ว จะกลัวทำไม อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ ได้กล่าวว่า
“ความกลัวตายเป็ความกลัวที่ไร้เหตุผลที่สุด เพราะความตายนั้นมาพร้อมความเกิดอยู่แล้ว ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคกล่าวเอาไว้ดีมาก ท่านบอกว่า ความตายนั้นมาพร้อมความเกิด อุปมา ดังหนึ่งเมื่อเห็ดดอกหนึ่งชำแรกผิวดินออกมา ก็จะมีผลคลีธุลีดินติดอยู่ที่ดอกเห็ดโดยอัตโนมัติความข้อนี้ฉันใด เมื่อเราทั้งหลายเกิดมาแล้ว ก็มีความตายสืบเนื่องกับชีวิตมาเป็นเนื้อเดียวกันฉันนั้น อุปมาดังหนึ่งเหมือนเรายกหน้ามือขึ้น หลังมือก็ตามมา หากชีวิตคือหน้ามือ ความตายก็คือหลังมือ ทั้งชีวิตหรือทั้งเกิดและความตายก็คือสองด้านของฝ่ามือเดียวกัน เพราะฉะนั้นเราจึงไม่ควรกลัวตาย”
ความตายนั้นเป็นธรรมชาติ
พระพุทธองค์ทรงสอนให้เรามองว่า ความตายนั้นเป็นธรรมชาติอันเป็นธรรมดา ในบทอภิณหปัจจเวกขณ์ 5 แปลว่าบทที่เราควรพิจารณาเนื่องๆ ทุกๆ วัน 5 ประการ พระพุทธองค์ได้ตักเตือนเอาไว้ว่า
เราควรพิจารณาเนื่องๆ ถึงธรรมดาของชีวิต 5 ประการ
1.เรามีความแก่เป็นธรรมดา
2.เรามีความเจ็บป่วยเป็นธรรมดา
3.เรามีความตายเป็นธรรมดา
4.เรามีความพลัดพรากเป็นธรรมดา
5.เรามีกรรมที่ต้องรับผลแห่งกรรมเป็นธรรมดา
พระองค์ใช้คำว่าธรรมดา ไม่ได้คิดว่าเป็นของแปลกประหลาด ทัศนคตินี้สำคัญมากๆ ที่ยอมรับว่าความตายนั้นเป็นสิ่งสามัญธรรมดาของสิ่งมีชีวิตทั้งปวง
มองความตายว่าเป็นการศึกษา
ขณะที่คนทั่วไปมองความตายว่าเป็นสิ่งน่ากลัว เป็นสิ่งที่ไม่เป็นมงคล เป็นสิ่งที่ชวนให้ขนพองสยองเกล้า แต่พระพุทธองค์กลับมองว่าความตายเป็นสิ่งน่าศึกษามาก พระพุทธองค์นั้นทรงเชื้อเชิญให้เราทั้งหลาย ศึกษาชีวิตลงไปที่ตัวชีวิตด้วยชีวิตเพื่อเข้าใจชีวิต และสุดท้ายก็บรรลุถึงประโยชน์สูงสุดที่ชีวิตควรจะได้ควรจะถึง เป็นระบบตั้งแต่เกิดจนตาย และลึกลงไปในศักยภาพของชีวิตว่า ชีวิตหนึ่งนั้นมีวิวัฒนาการสูงสุดอยู่ตรงไหน
สอนให้เราตายอย่างถูกวิธี
ข้อนี้สำคัญที่สุดกว่าทุกๆ ข้อที่กล่าวมา พูดสั้นๆ ว่าพระพุทธองค์สอนให้เราอยู่อย่างไทยและตายอย่างสันติ
ความตายนั้นเป็นสัจธรรมที่จะต้องรู้
ความไม่ประมาทเป็นจริยธรรมที่จะต้องปฏิบัติ
ปฏิบัติอย่างไร พระองค์ทรงสอนเอาไว้ว่า วันหนึ่งเราทุกคนจะตายกันหมด เพราะฉะนั้นตอนที่เรายังมีชีวิตอยู่ เราต้องทำประโยชน์จากชีวิตนี้ให้ถึงที่สุด ทำอย่างไรถึงจะได้ประโยชน์จากชีวิตนี้ จงดำรงชีวิตด้วยความไม่ประมาท อยู่อย่างไรจึงจะเป็นการอยู่อย่างดีที่สุด ก็จงอยู่ดังหนึ่งว่า ทุกๆ วันเป็นวันสุดท้าย
ส่วนหนึ่งจากหนังสือ ก่อนมรณาจะมาถึง เขียนโดย ว.วชิรเมธี
วางขายแล้วที่ร้านหนังสือชั้นนำทั่วประเทศ สั่งซื้อออนไลน์ คลิก
บทความน่าสนใจ
ช่อผกา วิริยานนท์ ในวันที่ค้นพบสัจธรรมจากความตาย
ความตาย น่ากลัว? บทความให้เตรียมใจ โดย แม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต
มรณานุสติภาวนา (การระลึกถึงความตาย) – ท่าน ว.วชิรเมธี
ยอมรับและจัดการอารมณ์ รับมือคำวิจารณ์แง่ลบด้วยแนวคิดเผชิญหน้าความตาย
