นพ.เดนิส มุคเวกี แพทย์ชาวคองโก และนาเดีย มูราด นักเคลื่อนไหวยุติความรุนแรงทางเพศ ได้รับ รางวัลโนเบล สาขาสันติภาพ ประจำปี 2018 จากการรณรงค์ต่อสู้เพื่อยุติความรุนแรงทางเพศในสงคราม
นาเดีย มูราด รอดชีวิตจากความโหดร้ายของกลุ่มนักรบรัฐอิสลามหรือไอเอสมาได้อย่างเหลือเชื่อ ส่วนคุณหมอ เดนิส มุคเวกี ศัลยแพทย์แห่งสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก ได้อุทิศตนเยียวยาผู้หญิงที่ถูกข่มขืนหรือล่วงละเมิดทางเพศไปแล้วประมาณ 30,000 คน ในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา
นาเดีย มูราด วัย 25 ปี เป็นชาวยาซิดี ชนกลุ่มน้อยเชื้อสายเคิร์ด ซึ่งเป็นชาวคริสต์ในอิรัก เธอถูกถูกกลุ่มไอซิสลักพาตัวไปจากหมู่บ้านทางเหนือของอิรักในปี 2014 จากนั้นถูกพาตัวไปยังเมืองโมซุล และตกเป็นทาสกามของกลุ่มผู้ก่อการร้ายอยู่นาน 3 เดือน ภายหลังเธอสามารถหลบหนีออกมาได้ ปัจจุบันเธอเป็นนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชน และกลายเป็นแกนนำในการปลดปล่อยชนกลุ่มน้อยยาซิดีให้ได้รับอิสรภาพ
ต่อมายูเอ็นได้แต่งตั้งนาเดียเป็นทูตสันถวไมตรีคนแรกของยูเอ็นฝ่ายกิจการผู้รอดชีวิตจากการค้ามนุษย์ เธอเป็นชาวอิรักคนแรกที่ได้รับรางวัลนี้ ยูเอ็นกล่าวว่า นี่เป็นครั้งแรกที่ผู้รอดชีวิตจากการเข่นฆ่าอันป่าเถื่อนได้รับรางวัลทรงเกียรตินี้ ปัจจุบันเธอยังคงเดินหน้ารณรงค์เพื่อช่วยเหลือผู้หญิงอีกหลายพันคน ที่เชื่อว่ายังอยู่ในการควบคุมของนักรบไอเอส ด้วยความกล้าหาญมุ่งมั่นที่จะช่วยเหลือเหยื่อหัวอกเดียวกัน ให้รอดพ้นจากการกระทำทารุณกรรมของนักรบไอเอส
นาเดียเป็นผู้ได้รับรางวัลโนเบล สาขาสันติภาพที่อายุน้อยที่สุดเป็นอันดับ 2 รองจาก มาลาลา ยูซาฟไซ ซึ่งได้รับรางวัลในปี 2014 ขณะอายุ 17 ปี
นพ.เดนิส มุคเวกี วัย 63 ปี เป็นศัลยแพทย์ชั้นนำของโลก ผู้ก่อตั้งและผู้อำนวยการทางการแพทย์ของโรงพยาบาลแพนซีในเมืองบูคาวู สาธารณรัฐคองโก คุณหมอได้ทุ่มเทเวลาทั้งแรงกายแรงใจในการช่วยเหลือผู้รอดชีวิตจากความรุนแรงทางเพศ เขาและทีมแพทย์ได้ทำการรักษาผู้รอดชีวิตหลายพันคน เหยื่อเหล่านี้ได้รับการรักษาอาการช่องคลอดทะลุ (vaginal fistula) จากความรุนแรงทางเพศ รวมทั้งได้รับการเยียวยาสภาพจิตใจที่ได้รับความกระทบกระเทือนจากความรุนแรง จนทำให้คุณหมอได้รับฉายา ชายผู้เยียวยาผู้หญิง และกลายเป็นที่รู้จักโด่งดังไปทั่วโลก
คณะกรรมการโนเบลสาขาสันติภาพ ณ กรุงออสโล ประเทศนอร์เวย์ กล่าวยกย่องการเสียสละอุทิศตนของบุคคลทั้งสอง ในฐานะที่ทั้งคู่ยอมเสี่ยงชีวิตโดยไม่คำนึงถึงความปลอดภัย เพื่อยุติการใช้ความรุนแรงทางเพศเป็นอาวุธในสงครามและความขัดแย้ง ต่อสู้กับอาชญากรรมสงครามและแสวงหาความยุติธรรมให้กับผู้รอดชีวิต
รางวัลโนเบลสาขาสันติภาพนี้เป็นการส่งสารว่า ผู้หญิงถูกใช้เป็นอาวุธในสงคราม และพวกเธอต้องการการคุ้มครอง ผู้กระทำความรุนแรงทางเพศจะต้องรับผิดชอบและถูกดำเนินคดีจากการกระทำเหล่านั้น คุณหมอเดนิสคือสัญลักษณ์ของความพยายามในการยุติความรุนแรงทางเพศในสงคราม และความขัดแย้งแถวหน้าของคองโกและนานาชาติ ส่วนนาเดีย มูราดได้แสดงให้เห็นถึงความกล้าหาญอย่างมากในการบอกเล่าถึงความทุกข์ทรมานของตัวเอง และกลายมาเป็นกระบอกเสียงให้กับผู้รอดชีวิตจากความรุนแรงทางเพศ
คุณหมอเดนิส และ นาเดีย ได้รับรางวัลนี้ร่วมกัน โดยได้รับเงินรางวัลร่วมกัน 9 ล้านโครเนอร์สวีเดน หรือประมาณ 32 ล้านบาท
ภาพ : orientalista.hu, News Deeply