อนุรักษ์ เต่าทะเล
สานการอนุรักษ์ เต่าทะเล ให้ยั่งยืนด้วยการให้ความรู้เยาวชน เอ็ม บี เค การันตี ต่อยอดวิ่งการกุศลด้วยการผลิตสื่อประชาสัมพันธ์เพื่อกระจายความตระหนักรู้
จากการสำรวจของกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) จำนวนเต่าทะเลที่ที่พบเกยตื้นบนฝั่งอันดามันและฝั่งอ่าวไทยในปี 2559 มีถึง 165 ตัว และส่วนใหญ่มักจะเสียชีวิตมาก่อนที่ทางเจ้าหน้าที่จะได้รับเรื่อง และมีสาเหตุสำคัญมาจากการกลืนขยะทะเลจนเข้าไปสะสมอยู่ในระบบทางเดินอาหาร โดยในเต่าทะเลจะมีเปอร์เซ็นต์การเกยตื้นจากสาเหตุขยะสูงถึง 20-40% และล้วนเป็นขยะจากน้ำมือมนุษย์เรานี่เอง
นายหิรัญ กังแฮ นักวิชาการประมงชำนาญการ ศูนย์วิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งทะเลอันดามัน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง เล่าถึงปัญหาสำคัญจากขยะที่เพิ่งพบเมื่อไม่นานมานี้ว่า “ไมโครพลาสติก เป็นผลผลิตของการย่อยสลายพลาสติกด้วยการโดนแสงแดดและถูกบดด้วยทรายจนกลายเป็นเม็ดพลาสติกขนาดเล็กจนไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ปัจจุบันพบเจอในกระแสเลือดของเพรียง ซึ่งเป็นสัตว์ขนาดเล็กบนหน้าดินและยังเป็นอาหารของสัตว์น้ำทุกชนิดแล้ว และกระจายไปตามห่วงโซ่อาหารและมาจบลงที่มนุษย์เรา จะเห็นได้เลยว่าขยะเป็นภัยคุกคามที่มาแรงที่สุด”
ข้อมูลจากโครงการรวบรวมและสืบคนบทความวิจัยดานผลกระทบของพลาสติกที่ยอยสลายตอสัตวหรือพืชทะเล โดยสถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเล ชายฝงทะเลและปาชายเลน พบพลาสติกในระบบย่อยอาหารของเต่าทะเลถึง 6 สายพันธุ์ จากจำนวนเต่าทะเล 7 สายพันธุ์ที่พบทั่วโลก
เนื่องจากเต่าทะเลไม่สามารถแยกแยะระหว่างพลาสติกและอาหารได้ เพราะอาหารขอเต่าคือแมงกระพรุนและสาหร่าย ซึ่งมีความคล้ายคลึงกับเศษพลาสติก สำหรับประเทศไทยจากรายงานการผ่าพิสูจน์ซากของสัตว์ทะเลหายาก พบว่าปัญหาหลักในการตายของสัตว์เหล่านี้เกิดจากปัญหาขยะทะเล โดยเฉพาะเศษพลาสติก เศษเชือก และเศษอวนไนลอน ส่งผลให้กระเพาะอาหารและสําไล้อุดตัน ทําให้ร่างกายของสัตว์ทะเลอ่อนแอลงและตายในที่สุด
นายหิรัญ เล่าเพิ่มเติมถึงความเข้าใจผิดๆ เกี่ยวกับอนุรักษ์เต่าว่า “การปล่อยเต่าเป็นเรื่องง่าย เราซื้อตามวัดแล้วปล่อยได้เลย เราคิดว่าเราได้บุญ แต่ที่ทำมาต่อๆ กันมันผิด สิ่งที่คนยังไม่รู้มีหลายเรื่อง เช่น ถ้าเป็นเต่าบกจะไม่ลงน้ำ อาจจะมีจิบน้ำหรือลงไปกินดินโป่งเท่านั้น เพราะฉะนั้น สิ่งที่นักอนุรักษ์ต้องทำคือการให้ความรู้ผ่านกระบวนการบรรยายต่างๆ เพื่อให้ความรู้และการสร้างจิตสำนึก ถ้าเราไม่รู้ชีววิทยาและองค์ความรู้ทั้งหมด หากเราไม่รู้แหล่งที่อยู่อาศัย แหล่งวางไข่ เราจะไม่รู้ว่าเราได้บุกรุกอะไรไปบ้าง จิตสำนึกมันจะไม่เกิด”
นายศักดิ์ชัย สุทธิพิพัฒน์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท เอ็ม บี เค การันตี จำกัด กล่าวว่า “เราอยากจะสร้างการรับรู้ให้คนตระหนักเรื่องเต่ามากขึ้น จึงเป็นที่มาของการจัดงานวิ่ง ‘MBK – G Run III for Sea Turtles 2017’ เราเริ่มสร้างจิตสำนึกก่อน โดยการนำพนักงานเข้ามามีส่วนร่วม และนำผู้รู้ในแวดวงอนุรักษ์มาให้ความรู้ ส่วนรายได้จากการวิ่ง เรานำมาต่อยอดเพื่อผลิตสื่อให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น และเข้าไปแนะนำโมเดลทางธุรกิจเพื่อให้เกิดรายได้หมุนเวียนในศูนย์อนุรักษ์”
สำหรับสื่อประชาสัมพันธ์ประกอบไปด้วย วิดีทัศน์ประชาสัมพันธ์เรื่องราวของเต่าทะเลไทย เพื่อสื่อสารสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับชีวิตเต่าทะเลให้แก่ประชาชนทั่วไป โดยนำไปเผยแพร่ในหน่วยงานสำคัญในการอนุรักษ์เต่าทะเลต่างๆ อาทิ สถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเล ชายฝั่งทะเลและป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง จังหวัดภูเก็ต และศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเลกองทัพเรือ จังหวัดชลบุรี รวมทั้งนำรายได้จากการวิ่งการกุศล ใช้เป็นเงินทุนตั้งต้นในการผลิตของที่ระลึกและสติ๊กเกอร์ไลน์ ‘น้องการันต์และน้องตนุ’คาแรคเตอร์ตัวแทนเต่าทะเลไทย โดยมีจุดประสงค์ในการจำหน่ายเพื่อก่อให้เกิดรายได้หมุนเวียนเข้าสู่หน่วยงานอนุรักษ์เต่าทะเลต่างๆ อย่างต่อเนื่อง
นายหิรัญ ย้ำว่ากระบวนการสำคัญที่สุดคือการให้ความรู้ 3 ด้าน ได้แก่ การให้ความรู้เกี่ยวกับชีววิทยา ระบบนิเวศน์วิทยาและปัจจัยคุกคามที่ก่อให้เกิดการสูญพันธุ์ เช่นเดียวกับ สพ.ญ.กรกมล กิติกัมรา สัตวแพทย์ประจำโรงพยาบาลเต่าทะเล ศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเล กองทัพเรือ ที่เชื่อว่าการให้ความรู้สำคัญที่สุดต่อการอนุรักษ์เต่า “เต่าทะเลที่พบเกยตื้นมา หลายเคสเกิดจากการทิ้งขยะและกิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์เรา เราพบเคสเต่าที่ติดถุงปุ๋ยมา พบเคสที่เต่ากินลวดเบ็ดเข้าไป นี่เป็นเพียงกรณีที่พบในพื้นที่อ่าวไทยของกองทัพเรือเท่านั้น แต่ยังมีเคสอีกมากมายที่เกิดจากขยะทะเลและไม่เฉพาะแค่เต่าทะเลเท่านั้นที่ถูกผลกระทบ ยังมีโลมา พะยูนที่ก็เข่าข่ายวิกฤตเสี่ยงต่อการสูญพนธุ์ ขยะอย่างเศษฝาขวดพลาสติกเล็กๆ เป็นต้นเหตุที่สัตว์ทะเลหายากเหล่านี้ตายได้ เราจึงต้องปลูกฝังจิตสำนึกด้วยการให้ความรู้ โดยเริ่มตั้งแต่เยาวชนให้รู้จักจัดการขยะอย่างถูกต้องและไม่ทิ้งขยะลงสู่ทะเล”
ผู้ที่สนใจ สามารถร่วมสนับสนุนการอนุรักษ์เต่าทะเลได้ เพียงอุดหนุนสินค้าที่ระลึก ‘ตุ๊กตาเต่าน้องการันต์และน้องตนุ’ ที่ทาง เอ็ม บี เค การันตี ออกแบบได้ที่สถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเล ชายฝั่งทะเลและป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง จังหวัดภูเก็ต และศูนย์อนุรักษ์พันธุ์เต่าทะเลกองทัพเรือ จังหวัดชลบุรี หรือดาวน์โหลดไลน์สติ๊กเกอร์ GARUN the turtles