หมั่นสังเกต “อาการปวด” ที่คุณไม่ควรมองข้าม

ว่าด้วยเรื่องของ อาการปวด…. โอ๊ย ปวดขา! โอ๊ย ปวดหัว ปวดหลัง ใครเคยได้ยินคนใกล้ตัว หรือสังเกตตัวเองว่ามีอาการปวดโน่นปวดนี่อยู่บ่อยๆ บ้างมั้ยคะ เอาเป็นว่าอย่าเพิ่งกังวลไป เพราะความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นถือเป็นสัญญาณหนึ่งที่ร่างกายบอกให้ทราบว่ามีความผิดปกติเกิดขึ้น ซึ่งถือเป็นกลไกสำคัญในการป้องกันตัวเองที่ช่วยไม่ให้เกิดอาการบาดเจ็บร้ายแรงขึ้นกว่าเดิม

แต่จะมีอาการปวดชนิดไหนที่เราไม่ควรมองข้ามบ้างนะ

ปวดศีรษะอย่างรุนแรง

อาการ ปวดหัว มีหลายชนิด อาการปวดหัวทั่วไปที่พบกันก็อย่างเช่น อาการปวดหัวเพราะความเครียด ปวดหัวไมเกรน (ปวดข้างเดียว) ปวดหัวแบบคลัสเตอร์ (ปวดด้านเดียวรอบตา หรือขมับ มาเป็นชุดๆ) อาการปวดหัวไซนัส (ปวดบริเวณหน้าผาก ร้อนผ่าวๆ ที่กระบอกตา) และอาการปวดหัวที่มาจากอาการหวัด หรือโรคไวรัสอื่นๆ เมื่อมีไข้ต่ำ

และถึงแม้อาการปวดหัวทั่วไปไม่ได้เป็นอันตรายถึงชีวิต อย่างไรก็ตาม อาการปวดหัวอย่างรุนแรงสามารถส่งสัญญาณอะไรบางอย่าง ที่ควรให้ความสนใจเป็นพิเศษครับ เช่น โรคหลอดเลือดในสมองโป่งพอง และโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ซึ่งถือเป็นเรื่องอันตรายมาก จึงจำเป็นต้องสังเกตอาการอย่างละเอียด โดยเมื่อมีอาการเหล่านี้ร่วมด้วย อาการปวดหัวก็ถือว่าเป็นอาการฉุกเฉิน

อาการปวดศีรษะโดยทั่วไปนั้นอาจเกิดจากไข้หวัด ปวดกล้ามเนื้อ หรือไซนัสอักเสบ แต่อาการปวดศีรษะเฉียบพลันและรุนแรงมากนั้นอาจเกิดจากเลือดคั่งในเนื้อสมองหรือเนื้องอก จึงควรรีบปรึกษาแพทย์หากมีอาการดังกล่าว

ปวดหลังช่วงล่างหรือระหว่างกระดูกสะบัก

โรคปวดหลังส่วนล่าง เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น เกิดจากการใช้งาน อาทิ การนั่งนาน การยืนนาน หรือการก้มๆ เงยๆ หรือการก้มยกของหนัก เกิดจากการเสื่อมของข้อต่อกระดูกหลังตามวัย หรือจากการทำงาน ทำให้ข้อต่อเสื่อม และอักเสบส่งผลให้เกิดอาการปวดได้ เกิดจากเส้นประสาทบริเวณหลังถูกกดทับ ทำให้มีอาการปวดมาบริเวณหลังส่วนล่าง

อาการจะปวดหน่วงๆ ปวดร้าวบริเวณหลังส่วนล่างและบริเวณสะโพก อาการจะเป็นๆ หายๆ บางครั้งอาการจะเป็นมากขึ้นตามการใช้งาน เช่น ก้มยกของหนัก หรือนั่งติดต่อกันเป็นเวลานาน หากมีอาการกดทับเส้นประสาทร่วมด้วย จะมีอาการปวดร้าวลงบริเวณสะโพกและลงบริเวณขา ร่วมกับมีอาการชา หากเป็นมาก จะทำให้เดินได้ไม่ไกล ต้องหยุดพักถึงจะเดินต่อได้ หากเป็นมากขึ้นไปอีก จะทำให้ไม่สามารถกลั้นปัสสาวะอุจจาระได้

อาการปวดอย่างต่อเนื่องหรือเฉียบพลัน อาจเป็นอาการของโรคข้ออักเสบโรคหัวใจ หรือปัญหาช่องท้อง ผู้ที่มีความดันโลหิตสูง เคยมีประวัติระบบหมุนเวียนเลือดไม่ปกติ สูบบุหรี่ หรือเป็นโรคเบาหวาน ถือเป็นกลุ่มเสี่ยงต่ออาการปวดชนิดนี้ได้

ปวดแสบร้อนที่ขาหรือเท้า เหมือนเข็มทิ่มแทง

อาจบ่งชี้ถึงความผิดปกติของประสาทรับความรู้สึก โรคเบาหวาน หรือหมอนรองกระดูกสันหลังทับเส้นประสาทได้ ปลายประสาทเสื่อม เป็นความผิดปกติของระบบประสาทส่วนปลาย โดยสามารถเกิดกับเส้นประสาทเพียงเส้นเดียวหรือพร้อมกันหลายๆ เส้นก็ได้ มักพบได้ในผู้ป่วยวัยกลางคนที่มีเบาหวาน

อธิบายให้เข้าใจกันง่ายๆ ปลายประสาทก็คือเส้นประสาทที่อยู่ในระบบประสาทส่วนปลาย เป็นส่วนที่เหลือทั้งหมดนอกเหนือจากสมองและไขสันหลังซึ่งอยู่ในระบบประสาทส่วนกลางนั่นเอง ซึ่งโดยปกติจะทำหน้าที่เป็นเซลล์ประสาทรับความรู้สึก และเซลล์ประสาทสั่งการ ทำหน้าที่นำสัญญาณประสาท เข้าและออกจากระบบประสาทส่วนกลาง

อาการปวดหลายแบบ แต่ไม่ชัดเจน

เป็นอาการเจ็บปวดที่พบบ่อยในผู้ป่วยโรคซึมเศร้า มีทั้งอาการปวดศีรษะ ปวดตามแขนขาหรือปวดท้อง ผลวิจัยเปิดเผยว่า ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามักจะอธิบายความรู้สึกได้ไม่ดีนัก ซึ่งอาจทำให้อาการซึมเศร้าแย่ลงและทำให้แพทย์วินิจฉัยลำบาก ถ้าหากผู้ป่วยมีความรู้สึกขาดความสนใจในกิจกรรมต่างๆ หรือไม่สามารถทำงานและคิดอย่างเป็นระบบได้ควรรีบปรึกษาแพทย์

ที่มา: นิตยสารชีวจิต ฉบับที่ 336

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ