รอบรู้เรื่องรอบเดือน ประจำเดือนที่ผิดปกติมีลักษณะอย่างไร และบอกอะไรเราได้บ้าง!

ก่อนจะไปอ่านบทความนี้เรามาเช็คร่างกายของเรากันก่อนดีกว่าค่ะ คุณสาวๆ ลองสังเกตดูสิคะว่าประจำเดือนของคุณมาปกติหรือเปล่า การจะดูว่าประจำเดือนมาปกติหรือไม่นั้นก็นับระยะเวลาที่ประจำเดือน มาวันแรก ไปจนถึงวันก่อนมีรอบเดือนรอบใหม่ เรามักจะเคยได้ยินมาว่าผู้หญิงปกติแล้วมีระยะรอบเดือน 28 วัน แต่ไม่ได้หมายความว่าการมีระยะรอบเดือนสั้นหรือยาวกว่านั้นถือว่าผิดปกตินะคะ เพราะโดยปกติแล้วผู้หญิงสามารถมีรอบเดือนยาวสั้นแตกต่างกัน ตามธรรมชาติแล้วสามารถพบได้ตั้งแต่ 23-35 วัน ซึ่งหมายความว่าถ้าคุณมีความปกติดี ถ้าระยะรอบเดือนคุณมาทุกๆ 23 วัน หรือทุก 35 วัน หรือกี่วันก็ได้ระหว่างนั้นตราบใดที่รอบเดือนของคุณมาสม่ำเสมอและสามารถมาก่อนกรือหลังรอบเดือนเฉลี่ยได้สองสามวัน

แต่วันนี้เราอยากมาพูดกันถึงการมีประจำเดือน “ผิดปกติ” หรือผิดไปนานๆ ครั้งป็นสิ่งปกติที่เกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะในช่วงที่คุณมีความเครียด เดินทางข้ามประเทศหรือมีอาการป่วย  สำหรับผู้หญิงทั่วๆ ไป เมื่อพ้นจากความเครียดหรือหายป่วยแล้วประจำเดือนก็จะกลับสู่สภาพปกติอีกครั้ง แต่บางคนความผิดปกติกลับมีมากกว่านั้น เราไปดูกันดีกว่าค่ะว่ามีอะไรกันบ้าง

ประจำเดือนคือเลือดเสียใช่หรือไม่

จริงๆแล้วประจำเดือนเกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกที่หลุดลอกออกมาเมื่อไม่มีการตั้งครรภ์เกิดขึ้นในรอบเดือนนั้นๆ โดยจะปนมากับเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาวและเอนไซม์ต่างๆ ออกมาในลักษณะของเลือดนั่นเอง ในความเป็นจริงประจำเดือน สามารถบ่งชี้ถึงภาวะสุขภาพบางอย่างของผู้หญิงได้ การให้ความสนใจเกี่ยวกับประจำเดือนและอาการที่เกิดร่วมจึงเป็นเรื่องที่มีความสำคัญ

ประจำเดือนที่ปกติ และผิดปกติเป็นอย่างไร

ปกติแล้วประจำเดือนจะมาสม่ำเสมอทุกๆ 25-35 วัน และมีเลือดออกนานราวๆ 3-5 วัน โดยไม่ควรเกิน 7 วัน และปริมาณเลือดที่เสียออกมาไม่เกิน 80 มล.ความผิดปกติ อาจมีได้ทั้งในแง่ของความถี่ ระยะเวลาของการมีประจำเดือน หรืออาการที่เกิดร่วมในช่วงที่มีประจำเดือน ซึ่งอาจแบ่งเป็นกลุ่มๆได้ดังนี้

ประจำเดือนขาดตั้งแต่ 3 เดือนขึ้น

การขาดประจำเดือน หมายถึง การที่ประจำเดือนขาดตั้งแต่ 3 เดือนขึ้นไปทั้งๆที่เดิมก็มาสม่ำเสมอ อาการแบบนี้จำเป็นต้องหาสาเหตุ ในช่วงวัยเจริญพันธุ์ก็จำเป็นต้องแยกเรื่องของการตั้งครรภ์ออกไปก่อนเพราะอาจเกิดขึ้นได้หากไม่มีการคุมกำเนิดที่ดีพอ สาเหตุอื่นๆเช่น การไม่ตกไข่ ซึ่งอาจเกิดชั่วครั้งชั่วคราวในช่วงที่ร่างกายเจ็บป่วยมากๆ น้ำหนักตัวเปลี่ยนแปลงเยอะๆ หรือมีความเครียด หรืออาจเกิดจากความผิดปกติของระบบต่อมไร้ท่อ ต่อมใต้สมอง แต่หากเกิดขึ้นหลังการผ่าตัดที่เกี่ยวข้องกับมดลูก ก็อาจบ่งบอกว่ามีผลกระทบบางอย่างเกิดขึ้น ในกรณีที่เกิดร่วมกับอาการร้อนวูบวาบ หงุดหงิดง่าย อาจต้องคิดถึงภาวะของวัยทองด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะในผู้ที่อายุมากขึ้น

ประจำเดือนไม่สม่ำเสมอ

อาการนี้เป็นแบบคาดเดาไม่ได้ เดี๋ยวมาเดี๋ยวหาย มักเกิดจากภาวะไม่ตกไข่ หากเป็นอยู่เสมอก็ควรให้ความสนใจ เนื่องจากการตกไข่ไม่สม่ำเสมอ อาจส่งผลทำให้มีบุตรยาก และในระยะยาวการที่เยื่อบุโพรงมดลูกถูกกระตุ้นอย่างผิดปกติไม่หลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือนอยู่นานๆ ก็อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงในระดับเซลล์จนเกิดมะเร็งของเยื่อบุโพรงมดลูกได้

ประจำเดือนกะปริดกะปรอย

แบบที่ว่านี้คือประจำเดือนมีลักษณะมามากบ้างน้อยบ้าง หยุดๆมาๆไม่เป็นรอบ อาจเกิดจากรคบางอย่าง เช่น การมีติ่งเนื้อในโพรงมดลูก หรืออาจเกิดจากการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูกแบบไม่พร้อมกันทั้งหมดซึ่งเกิดจากระบบฮอร์โมนที่ควมคุมเยื่อบุโพรงมดลูกที่ผิดปกติหรือในบางรายอาจมีประวัติการใช้ยาบางชนิดที่มีฤทธิ์เกี่ยวกับฮอร์โมนอย่างไม่เหมาะสม หากสังเกตว่ามีเลือดออกหลังมีเพศสัมพันธ์บ่อยๆ อาจเป็นเลือดที่ออกจากแผลบริเวณนั้นๆไม่ใช่ประจำเดือน หรืออาจเกิดจากความผิดปกติทางเซลล์ของปากมดลูกได้

ประจำเดือนมานานกว่า 7 วัน

อาจร่วมกับมีปริมาณเลือดออกที่มากผิดปกติ หรืออาจมีอาการหน้ามืด ใจสั่นจากการเสียเลือดมาก ลักษณะนี้อาจบ่งชี้ว่ามีความผิดปกติของตัวมดลูก เช่น มีเนื้องอกของกล้ามเนื้อมดลูกที่ทำให้การหดรัดตัวของมดลูกเพื่อการหยุดเลือดประจำเดือนไม่สามารถเกิดได้ตามปกติ หรืออาจมีความผิดปกติในแง่กลไกของการหยุดเลือดทำให้มีการเสียเลือดที่มากและนานกว่าปกติ ซึ่งกลไกการหยุดเลือดที่ผิดปกติ อาจเกิดจากระบบของโรคเลือด หรือมีโรคตับที่หลบซ่อนอยู่ได้ เป็นต้น

>>อ่านหน้าถัดไป<<