ตามรอยพ่อหลวง สวนจิตรลดา พระราชวังต้นแบบแห่งความสุขที่ยั่งยืน
ตามรอยพ่อหลวง ครั้งนี้นับเป็นโชคดีของทีมงานชีวจิตที่มีโอกาสได้ “เข้าวัง” วังที่นี่คงจะไม่เหมือนวังอื่นๆซึ่งหรูหราอลังการด้วยสถา-ปัตยกรรมอันวิจิตรงดงาม เพราะที่นี่มีเพียงสิ่งปลูกสร้างเรียบง่าย เน้นประโยชน์ใช้สอย มีทุ่งนา โรงงาน และโรงเรือนมากมาย แต่กลับดึงดูดผู้คนจำนวนมากจากทั่วประเทศ ทั้งชาวไทยและ ชาวต่างชาติ ให้เข้ามาเยี่ยมชมทุกปี
ทุกคนต่างมาเพื่อดูว่า พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ได้ทรงทำสิ่งใดบ้างเพื่อประชาชนคนไทย จึงได้เห็นว่าพระองค์ท่านได้ทรงวางแนวทางสู่ความสุขและการพัฒนาอย่างยั่งยืนไว้ ให้เราหมดแล้ว โครงการทั้งสิ้นกว่า 4,000 โครงการซึ่งพระองค์ได้ทรง พระราชดำริจึงเริ่มต้นขึ้น ณ ที่แห่งนี้ ในเขตพระราชฐาน พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงใช้ที่ประทับส่วนพระองค์ เพื่อศึกษาทดลองโครงการต่างๆตามแนวพระราชดำริด้วยพระองค์เอง ทั้งนี้ เพื่อหาแนวทางพัฒนาและแก้ไขปัญหาทางการเกษตรให้แก่ประชาชน โดยใช้พระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ในการดำเนินงานทั้งสิ้น จึงเป็นที่มาของชื่อ “โครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา”
คุณแก้วขวัญ วัชโรทัย ผู้อำนวยการโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา กล่าวว่า
“จากการเสด็จฯเยี่ยมราษฎรทั่วประเทศ พระองค์ทรงเห็นว่า ประเทศเราเป็นประเทศเกษตรกรรม จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดทำโครงการที่เกี่ยวข้องกับการเกษตรในเขตพระราชฐาน สวนจิตรลดา ทรงใช้เรื่องนี้เป็นตัวอย่าง เป็นโครงการทดลอง ผมคิดว่าคงจะเป็นแห่งเดียวในโลกที่ภายในพระราชวังมีกิจกรรม แบบนี้”
โครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา เริ่มดำเนินการใน ปีพ.ศ. 2504 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงพระราชดำริว่า การที่ชาวนาปลูกข้าวได้เพียงครั้งเดียวต่อปีนั้นไม่เพียงพอต่อการบริโภค จำต้องพัฒนาสายพันธุ์ข้าวซึ่งโตเร็ว ให้ผลผลิตสูง และใช้เวลาไม่นาน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้นำข้าวพันธุ์ต่างๆทั่วประเทศมาทดลองปลูกในแปลงนาทดลองส่วนพระองค์
ทั้งยังมีการศึกษาวิธีทำนาและการปลูกพืชหมุนเวียนเพื่อบำรุงดิน ก่อนจะนำความรู้ไปเผยแพร่แก่เกษตรกร นอกจากนี้พระองค์ยังทรงเป็นผู้ริเริ่มอาชีพเลี้ยงโคนม ในประเทศไทย โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ผสมพันธุ์โคยุโรปกับพันธุ์พื้นเมืองของไทย เพื่อให้โคแข็งแรงขึ้น เข้ากับสภาพอากาศเมืองร้อนได้ เด็กไทยทั่วประเทศจึงมีนมสดดื่ม และเกษตรกรก็มีรายได้เสริมในช่วงที่ว่างเว้นจากทำนา 3 เดือน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวยังทรงศึกษาการเพาะเลี้ยงปลาหมอเทศและปลานิลด้วยพระองค์เอง เพื่อให้เป็นแหล่งโปรตีนราคาถูกที่ประชาชนทั่วไปซื้อหาได้
จากจุดเริ่มต้นดังกล่าว พระองค์ยังได้ทรงพัฒนาต่อยอดโครงการต่างๆอีกมากมาย เพื่อเป็นต้นแบบและเพื่อสนับสนุนเกษตรกร ไม่ว่าจะเป็นโรงนมยูเอชที โรงนมพาสเจอไรซ์ โรงสีข้าวตัวอย่าง โรงงานแปรรูปผักและผลไม้ โรงน้ำผึ้ง และ โครงการที่เกิดจากการนำวัสดุเหลือใช้กลับมาใช้ให้เกิดประโยชน์ สูงสุด เช่น โรงบดแกลบอัดแท่งทำเชื้อเพลิง โรงเพาะเห็ด โรงปุ๋ยอินทรีย์ เป็นต้น
ยังมีโครงการในพระราชดำริอีกมากมายซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงทำเพื่อประชาชนคนไทย เราเพียงต้องมองให้เห็นและนำแนวทางที่พระองค์ได้ทรงวางไว้นี้ไปปฏิบัติ เพื่อ ประโยชน์สุขของตัวเราเองและเพื่อพ่อหลวงของเรา
ขอขอบคุณข้อมูลจากโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา โทร. 0-2282-7171 – 4, 0-2282-1150 – 1
บทความน่าสนใจอื่นๆ
มูลนิธิหัวใจ น้ำพระราชหฤทัยเพื่อคนไทยแข็งแรง
ป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง ของ ในหลวงรัชกาลที่ 9
เจลลี่โภชนา อาหารพระราชทาน เพื่อผู้ป่วยมะเร็ง
