เวียดนาม : ทองหลางลาย ตัวช่วยนอนสบาย
ทองหลางลายเป็นไม้ต้น สูงได้ถึง 20 เมตร มีหนามสั้นรูปกรวยตามลำต้นอยู่ประปราย พบทั่วไปในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แพทย์พื้นบ้านมักใช้ประโยชน์จากใบและเปลือกเป็นยา
ดร. เภสัชกรหญิงอัญชลี จูฑะพุทธิ ผู้อำนวยการสำนักงานความ ร่วมมือระหว่างประเทศ กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข ได้เล่าถึงวัฒนธรรมการใช้ใบทองหลางลายในกลุ่มประเทศอาเซียนไว้อย่างน่าสนใจว่า
“การใช้ใบทองหลางลาย ส่วนมากเพื่อผลอย่างเดียวกัน คือ รักษาอาการนอนไม่หลับ บ้างต้มดื่ม บ้างกินสด บ้างใช้วิธีขยี้ให้ช้ำแล้ววางบนหน้าผาก โดยเฉพาะในประเทศเวียดนาม ที่นิยมปรุงใบสดเป็นซุป แล้วกินในเวลาอาหารเย็นค่ะ”
อาจารย์อัญชลียังแนะนำว่า การใช้ใบทองหลางลายก็มีข้อควรระวังเพราะมีฤทธิ์เสพติดและกดประสาทส่วนกลาง ทั้งยังอาจทำให้อาเจียนต้องใช้อย่างระมัดระวัง สตรีมีครรภ์จึงควรหลีกเลี่ยง
น่ารู้ : ข้อมูลจากหนังสือ Selected Medicinal Plants in Vietnam โดย Science and Technology Publishing House Hanoi นำเสนอรายงานการศึกษาว่า ใบทองหลางลายมีฤทธิ์ระงับประสาท ลดอุณหภูมิและความดันโลหิตในร่างกายของสัตว์ทดลอง
ลาว : ยอ ไม้ผลคู่ครัว ตำดี กินอร่อย
สำหรับประเทศลาว มีไม้ผลที่มีสรรพคุณลดระดับไขมันในเลือดและความดันโลหิต ซึ่งรับรองว่าคนไทยรู้จักกันเป็นอย่างดี นั่นก็คือ
ยอ พืชพื้นบ้านที่ทั้งครัวไทย ครัวลาวต่างนำมาเป็นส่วนผสมในอาหารทั้งสิ้น ใครจะไปรู้ว่ายอนี้มีประโยชน์ดีๆมากมาย
คนลาวมักนำผลจากต้นมาทำอาหารประเภทตำ เช่น ส้มตำ (มะละกอ) ตำมะกอก ตำแตง ตำสับปะรด และที่ขาดไม่ได้และอร่อยถูกปากคงหนีไม่พ้นตำหมากยอ หรือตำลูกยอ ซึ่งมีวิธีทำคล้ายส้มตำบ้านเรา
นอกจากนั้นคนลาวยังนิยมนำผลตากแห้งมารักษาอาการข้ออักเสบ เบาหวาน กินผลอ่อนเพื่อขับระดู แก้อาเจียน สารสกัดจากใบหรือ
รากใช้กินเพื่อรักษาโรคมาลาเรียและใช้เป็นยาระบาย โดยปริมาณการกินเป็นยา (ผล ใบ และรากแห้ง) ไม่ควรเกินวันละ 10 – 20 กรัม
น่ารู้ : ข้อมูลจากหนังสือ Selected Medicinal Plants in Vietnam ก็มีการระบุถึงปฏิกิริยาทางชีวภาพของรากยอว่า มีฤทธิ์ควบคุมความดันโลหิตได้ โดยมีผลการศึกษาพบว่า หากกินน้ำต้มสกัดจากรากยอในปริมาณวันละ 30-40 กรัม ติดต่อกัน 1 5 วัน จะ ช่ วย ลดความดันโลหิตลงได้จริง
สมุนไพรจากมาเลเซีย อินโดนีเซีย กัมพูชา และบรูไนฯ อ่านหน้าต่อไป