รอดตาย ได้ด้วย… กตัญญู เรื่องเล่านาทีชีวิตของแม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต
จากแผ่นดินสีน้ำตาล ที่เต็มไปด้วยรอยแตกระแหง สู่สวนธรรมที่ทุกตารางนิ้วเป็นสีเขียวสด และได้รับการเรียกขานว่า หยดน้ำกลางเมืองหลวงนั้น หนึ่งสิ่งที่เป็นปัจจัยหลัก คือ ความ กตัญญู
ในวันเริ่มต้นปลูกป่าปลูกมือ ต้นไม้ใหญ่เกือบทุกต้นที่เจ้าของ“ปฏิเสธ” ถูกทยอยนำส่งเสถียรธรรมสถาน ที่ที่นอกจากจะไม่ปฏิเสธแล้ว ยังเปิดโอกาสให้ต้นไม้แต่ละต้น มีชีวิตต่อด้วยการดูแลเอาใจใส่ นานวันไป ด้วยแรงกตัญญู…ต้นไม้ที่เคยถูกไม่เอาก็ส่งคืนร่มเงา แตกใบผลิดอกออกผล แก่แผ่นดินผู้ให้โอกาส เช่นเดียวกับข้าพเจ้าที่มี…
การทำงานเพื่อช่วยเหลือมนุษยชาติ…เป็นหลักการ ขอให้โลกนี้มีธรรมเป็นมารดา…เป็นหลักชัย และความกตัญญูต่อพระธรรม…เป็นหลักใจ…ที่ไม่เคยคลอนแคลนหวั่นไหว
ด้วยเพราะพระธรรม…คือผู้ให้ชีวิตใหม่ พระครูภาวนาภิธาน…คือพระอาจารย์ผู้ให้โอกาส
กตัญญู … คำนี้ไม่เคยล้าสมัย… ไม่เคยคลายความศักดิ์สิทธิ์ … แม้กระทั่งถึงวันที่ความตายมาอยู่ตรงปลายจมูก … บารมีของแม่ยังคุ้มหัวลูกเลย
วันนั้นแม่น้ำลพบุรีเจิ่งนอง เด็กบ้านนอกที่มีชีวิตอยู่กับธรรมชาติ น้อยนักที่จะไม่ชมชอบการดำผุดดำว่ายในแม่น้ำลำคลอง ข้าพเจ้า…แม้ในวันนั้นจะยังเป็นเด็กผู้หญิงผมจุก ตัวเล็ก ๆ ว่ายน้ำไม่เป็น แต่เมื่อเห็นพี่สาว และเพื่อน ๆ ว่ายน้ำเล่นกันอย่างสนุกสนาน ก็อดที่จะอยากมีส่วนร่วมไม่ได้
เสียงหัวเราะ และภาพการว่ายน้ำไล่จับกันในแม่น้ำ เมื่อบวกกับความซน และความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ของตัวเอง จึงกลายเป็นแรงยุชั้นดี ให้เด็กผู้หญิงคนหนึ่งประมาณความสามารถของตัวเองผิด … คิดว่าทำได้ จึงพุ่งตัวออกไป โดยมีเรือที่จอดอยู่ไม่ไกลเป็นจุดหมาย ทว่าการประมาณการนั้นผิดพลาด แรงถีบด้วยกำลังอันน้อยนิด ไม่สามารถพาร่างอันผอมบางพุ่งถึงจุดหมาย ร่างน้อย ๆ จึงร่วงลงสู่สายน้ำ …
แรงแห่งความตกใจซึ่งเป็นกลไกอัตโนมัติ ส่งร่างเล็ก ๆ ขึ้นสู่ผิวน้ำอีกครั้ง … ก่อนจะดำดิ่งลงอีกคราว
และคราวนี้ … รู้ซึ้งแล้วว่าตนเองกำลังตกอยู่ในสถานการณ์ใด จึงมองไปรอบ ๆ ก็เห็นช่วงขาเรียวของพี่สาว และเพื่อน ๆ เคลื่อนไหวอยู่ไม่ไกล แต่สุดปัญญาที่จะเคลื่อนเข้าไปใกล้ ได้แต่พยายามถีบตัวขึ้นเหนือผิวน้ำ หมายจะให้ใครจับสังเกตได้ ทว่าก็ทำได้เพียงนิด แล้วจู่ ๆ ก็คล้ายร่างทั้งร่างจะถูกดูดลงสู่ปล่องใหญ่ ๆ อะไรสักปล่อง
บุคคลต้นเรื่องตะเกียกตะกายหาทางรอด แต่ด้วยความที่อ่อนด้อยประสบการณ์และทักษะ ร่างของเด็กหญิงอายุราว 4 ขวบจึงค่อย ๆ ดิ่งลง ๆ ปากที่พยายามร้องขอความช่วยเหลือ กลับถูกเติมเต็มด้วยน้ำคลอง ทำให้ส่งเสียงใด ๆ ไม่ได้ เพียงไม่กี่วินาทีผ่าน ก็เข้าใจได้ดีถึงอาการหายใจไม่ออกว่าเป็นอย่างไร ดิ้นรนอยู่ไม่นาน ก็กลับรู้สึกเบาคล้ายกำลังล่องลอย ทุกอย่างรอบตัวเคลื่อนไหวอย่างเชื่องช้า คำว่าความตายดังขึ้นในความคิด…
ทว่าภาพวันที่แม่ล้มป่วย ภาพที่ตนเองมิได้เฝ้าดูแลแม่ ภาพวันที่แม่ตัดพ้อด้วยความน้อยใจ ได้ผุดพรายขึ้นในมโนสำนึก ความรู้สึกผิดฉายวาบ…ในวินาทีที่ความเป็นความตายอยู่ใกล้กันแค่เอื้อมเด็กหญิงได้ให้สัญญากับตัวเองว่า…หากชีวิตนี้มีโอกาสอีกสักครั้ง ลูกจะดูแลแม่ให้ดีที่สุด และจะไม่มีวันทำให้แม่เสียใจ…
ทันใดนั้น…ความคิดหนึ่งก็ฉายชัดขึ้นพร้อมกับใบหน้าของแม่
“ลูกจะตายได้อย่างไร เพราะลูกยังไม่ได้กตัญญูต่อแม่ ลูกยังไม่ได้ทดแทนพระคุณของแม่เลย”
จากแรงดูดที่เพียรดึงตัวเด็กน้อยลงสู่อ้อมกอดแห่งสายน้ำกลับกลายเป็นแรงผลักมหาศาลให้ชีวิตน้อย ๆ ส่งตัวขึ้นสู่ผิวน้ำอีกครั้ง…จนเป็นที่สังเกตและได้รับความช่วยเหลือในที่สุด
ในวันนั้นข้าพเจ้าไม่อาจล่วงรู้ว่าแรงผลักอันมหาศาลนั้นคืออะไร แต่ในวันนี้…วันที่ผ่านเรื่องราวหลากหลาย ผ่านประสบการณ์และงานมากมาย ข้าพเจ้าตระหนักรู้แล้วอย่างแจ้งแก่ใจว่า มันคือ…ความกตัญญู ชีวิตของข้าพเจ้าจึงรอดได้ และกตัญญูก็มิได้เพียงทำให้ใครคนหนึ่งรอดได้ แต่ทุกคนที่มีกตัญญูเป็นหลักใจ ย่อมนำพาให้ชีวิตแห่งตนรอดได้
ถ้าทุกคนผู้ร่วมสังคมมีกตัญญูในการนำนาวาแห่งชีวิต สังคมและโลกก็ย่อมจะรอดตามไปด้วย ดังเช่นที่ท่านเจ้าคุณอาจารย์พุทธทาสภิกขุได้เคยกล่าวไว้ว่า
“โลกรอดได้เพราะกตัญญู”
เขียนโดย แม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต เคยตีพิมพ์ในนิตยสาร Secret คอลัมน์ My Secret
ภาพ pxhere
บทความน่าสนใจ
