ปัญหาธรรมประจำวันนี้ : การขออโหสิกรรม ต่างจากการขอโทษอย่างไร
ถาม : การขออโหสิกรรม ต่างจากการขอโทษอย่างไรคะ
พระอาจารย์นวลจันทร์ กิตติปัญโญ พระวิปัสสนาจารย์ที่เน้นสอนด้านการปฏิบัติ โดยสอนที่พุทธิกสมาคมฯ ได้ตอบปัญหาเรื่อง “การขออโหสิกรรม” นี้ไว้ว่า
ตอบ : ไม่ต่างกัน ความหมายเหมือนขอโทษนั่นแหละ แต่สาระของคำนี้คือ เมื่อเราพลาดพลั้งทำไม่ดีลงไปและสำนึกได้ แล้วจะทำอย่างไรให้อีกฝ่ายเขาให้อภัยหรือยกโทษให้
เราจะต้องกล้ารับผิดชอบต่อการกระทำที่ตัวเองเคยทำมาทั้งหมด ไม่ว่ากับใครที่ไหน ด้วยการแสดงออกทางกาย วาจาหรือจิตอย่างใดอย่างหนึ่ง เพื่อขอขมาบรรดาทุกสรรพสิ่งที่เราได้ล่วงเกินในสังสารวัฏ โดยบอกเขาว่า เราจะไม่ทำผิดอีกแล้ว ขอเป็นชาติสุดท้าย และจะอยู่ในเส้นทางของคุณงามความดีจากนี้เป็นต้นไป
ถาม : คนส่วนมากเวลาเกิดอะไรขึ้นในชีวิต มักคิดว่าเป็นเพราะเจ้ากรรมนายเวร ดังนั้นถ้าเราขออโหสิกรรมเขาแล้ว เท่ากับขอโทษแล้ว ถือว่าจบได้ไหมคะ
ตอบ : ก็ต้องลองถามเขาดูนะ อย่ามาถามอาจารย์…สมมุติเราไปตบหน้านาย ข. แล้วมาถามอาจารย์ว่านาย ข.จะยกโทษให้หนูไหม อาจารย์คงตอบให้ไม่ได้หรอก (หัวเราะ)
สาระไม่ได้อยู่ที่ว่าเขายกโทษให้หรือไม่ยกโทษให้ สาระคือเราได้ขออโหสิขอโทษเขาแล้ว เราได้ทำในสิ่งที่สมควรทำคือขอขมา คุณธรรมที่เกิดขึ้นในใจบ่งบอกว่าสิ่งที่กระทำล่วงไปนั้นไม่ดี แต่ดันทำไปแล้ว สิ่งที่ทำได้ดีที่สุด ณ ปัจจุบันคือ“ขอโทษ” ทีนี้ก็ขึ้นอยู่กับเขาว่าจะยกโทษให้ไหม อย่างน้อยเราก็ได้ทำสิ่งที่ดีที่สุดแล้ว ไม่เกี่ยวว่าเขาจะต้องยกโทษให้ตามที่เราต้องการหรือเปล่า ถ้าเรายกมือขอโทษปุ๊บ เขายังเบือนหน้าหนี ไม่ให้อภัย ก็เรื่องของเขา ถึงอย่างไรเราก็ได้ขออภัยแล้ว
ถาม : แต่เราไม่มีทางรู้ได้เลยนี่คะว่าเราไปทำอะไรมาแต่ชาติปางไหน แบบนี้เรายังจะต้องขอโทษเขาอยู่อีกหรือคะ
ตอบ : ยิ่งไม่รู้ยิ่งควรขอโทษ…ยิ่งมีความ “ไม่รู้” มากเท่าไร โลภะ โทสะ โมหะยิ่งมาก ไปทำสิ่งที่ไม่สมควรทำ ไม่รู้บาปบุญคุณโทษ ไอ้ที่เราต้องมาเกิดหลายภพชาติก็เพราะความ “ไม่รู้” นี่ไง ถึงจะรู้หรือไม่รู้ว่าเราทำอะไรลงไปบ้าง แต่ขอโทษไปก็ไม่เสียหายเพราะการขอโทษคือการแสดงความอ่อนน้อมถ่อมตน เป็นสิ่งที่ดีงาม
ที่จริงไม่ต้องย้อนไปดูในอดีตชาติหรอก แม้แต่ชาติปัจจุบันเนี่ย ปีที่แล้วมีไหมที่ทำไม่ดีกับคุณพ่อคุณแม่ กับเพื่อนร่วมงานกับคนที่เราไม่ชอบหน้า เกิดมาชาตินี้จะเกี่ยวโยงกับสิ่งที่เป็นบุญกุศลอย่างเดียวคงเป็นไปไม่ได้ ไม่ว่าสนามบิน บนรถไฟฟ้า พารากอน แม้แต่ในห้องน้ำเราก็สามารถเกิดอกุศลจิตได้ อย่างเวลาเข้าห้องน้ำ ห้องข้างเรามาปู้ดป้าด ๆ เราอาจจะนึกด่าอยู่ในใจ อกุศลจิตเกิดแล้ว
นี่คือโทษของการประมาทขาดสติ ถ้าเราขาดสติ โอกาสที่จะทำผิดพลาดบกพร่องแบบนี้มีเสมอ ๆ แต่ถ้าเราฝึกสติจนสติเกิดแล้ว เราจะรู้เลยว่าที่ผ่านมาเราขาดสติเยอะ แปลว่าในอดีตต้องเคยทำผิดพลาดมาเพียบแน่นอน สิ่งที่เราทำได้ก็ควรขอโทษ ขออโหสิกรรม และตั้งจิตไว้ว่า สมัยก่อนหนู“ไม่รู้” แต่ตอนนี้รู้แล้ว ต่อไปจะมีสติ ไม่ประมาท ไม่ทำผิดพลาดอะไรอีก
อดีตผิดพลาดพลั้งไปไม่เป็นไร ตั้งตัวใหม่ ทำปัจจุบันให้ดีที่สุดดีกว่า
ถาม : แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรคะว่าคุณเจ้ากรรมนายเวรของเราเขาอโหสิกรรมให้เราแล้ว
ตอบ : ไม่มีทาง ถ้าเขาไม่ให้ ยังไงเขาก็ไม่ให้ หากอยากหนีจากเจ้ากรรมนายเวร มีวิธีเดียวคือข้ามฝั่ง มึงจะอยู่สร้างกรรมแค้นอาฆาตกูตรงนี้ก็เรื่องของมึง แต่กูขอขมาแล้ว พระพุทธองค์กล่าวไว้ว่า เมื่อเราได้ทำตามหน้าที่ดีที่สุดแล้ว ก็ต้องเดินทาง คือภาวนาต่อ แล้วข้ามฝั่งไปเลย ทีนี้เขาจะตามไม่ทันเพราะว่าอานุภาพของกรรมบางส่วน พอเราข้ามฝั่งเป็นอริยบุคคล กรรมบางอย่างก็ไม่มีผลแล้ว เหมือนอย่างหมาล่าเนื้อมันวิ่งไล่เรามา ถ้าเรายังอยู่ฝั่งนี้ต้องโดนรุมสกรัมแน่นอน แต่เมื่อว่ายฝ่าน้ำเชี่ยวหนีไปอีกฝั่งหนึ่งได้ หมาก็ได้แต่เห่าอยู่อีกฝั่งไม่มีกำลังข้ามตาม
แต่ส่วนใหญ่ในมิติต่าง ๆ ภพภูมิต่าง ๆ ถ้าเราภาวนาจนสามารถส่งคลื่นจิตถึงเขาให้เขารับรู้ รับทราบได้ ส่วนมากเขาจะให้อภัย เพราะเขารับทราบว่าเราได้กราบขออโหสิกรรมทั้งกาย วาจา ใจแล้ว มีส่วนน้อยมากที่กำกันแน่น กัดไม่ปล่อย แรงอาฆาตพยาบาทสูงจนผูกโกรธผูกเจ็บไปทุกภพชาติ
ฝากจากพระอาจารย์นวลจันทร์
ให้อภัยก็ได้บุญ (นะจ๊ะ)
บุญแปลว่าชำระ ดังนั้นเมื่อเราสามารถชำระความแค้น ความผูกโกรธ อาฆาต อโหสิ ยกโทษให้ได้ ย่อมถือว่าเราได้ชำระอกุศลหรือความรู้สึกไม่ดีไปจากจิตใจ บุญก็จะเกิดจากตรงนี้เอง
หากผู้อ่านมีปัญหาหนักใจ ต้องการคำแนะนำแฝงด้วยแนวคิดทางธรรม สามารถส่งคำถามมาได้ที่ Secret Magazine (Thailand)
ที่มา นิตยสาร Secret
บทความที่น่าสนใจ :
4 วิธีกล่าวขอโทษให้คนถูกใจ แบบนี้ไม่ให้อภัยก็เกินไปแล้ว
อานุภาพของความรักจากการให้อภัย
True story: คำขอโทษที่ป๊าไม่ได้ยิน เรื่องจริงสุดเศร้าของลูกบ้านใหญ่
