ด้วยเหตุนี้ผู้หวังความก้าวหน้าในทางธรรม หวังที่จะปฏิบัติธรรมแล้วให้มีจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิต้องทำตัวเองให้มีศีลคุมใจให้ได้ก่อน ความตั้งมั่นเป็นสมาธิของจิตจึงจะเกิดขึ้น ดังนั้นศีลจึงเป็นสิ่งที่ควรค่าแก่การแสวงหาไว้เป็นที่สุด เพราะสีเลนะโภคะสัมปทา จะมีทรัพย์ได้ต้องทำตัวเองให้เป็นผู้มีศีล มิใช่ทำตัวเองเพียงแค่รู้ศีล
ยกตัวอย่างผู้ที่ยังนิยมการดื่มสุรา เครื่องดองของเมา เมื่อใดงดการดื่มสุราได้ ทรัพย์จะยังคงถูกเก็บอยู่ในกระเป๋าสตางค์ ไม่ต้องใช้จ่ายไปกับการหาสุรามาดื่ม เพราะนอกจากไม่เสียทรัพย์แล้ว ยังทำให้ร่างกายมีสุขภาพดีขึ้นอีกด้วย เรื่องนี้เป็นสิ่งที่เห็นได้ง่าย คนมีศีลไม่อดอยากไม่ยากจนทำให้มีมนุษย์สมบัติงอกงามขึ้น วัดใดสำนักใดที่เจ้าอาวาสประพฤติวินัยได้ถูกตรง นั่นคือเจ้าอาวาสมีศีล เจ้าสำนักมีศีล สำนักนั้นมีลาภสักการะสมบูรณ์บริบูรณ์
พระอาจารย์จวน กุลเชษโฐ ตอนที่ท่านตัดสินใจขึ้นไปปฏิบัติธรรมอยู่บนภูเขาที่มีชื่อว่า ภูทอก อยู่ในเขตจังหวัดสกลนคร ภูทอกเป็นที่กันดารขึ้นลงได้ยากลำบาก ไม่มีอาหารบริโภคขบฉัน ญาติโยมที่เป็นฆราวาสท้วงติง ไม่ให้ท่านขึ้นไปปฏิบัติธรรมอยู่บนนั้น พระใจเด็ดเมื่อตัดสินใจแน่วแน่แล้ว จึงได้พูดกับสหธรรมิกที่เป็นนักบวชที่คอยติดตามท่านว่า ใครยอมอดตายได้ให้ตามท่านขึ้นไป ใครที่ไม่กลัวอดตายไม่ต้องตามไป แต่ด้วยพระอาจารย์จวน เป็นผู้ประพฤติตรงตามธรรมวินัยคือมีศีลมีธรรมคุ้มครองใจ ผลปรากฏว่าคณะธุดงค์ที่ติดตามท่านไม่เคยขาดแคลนในเรื่องของอาหาร ในฐานะฆราวาสให้ดูท่านเป็นครูเอาเป็นตัวอย่าง แล้วพิสูจน์สัจจธรรมดูสิว่าเป็นจริงไหม
สีเลนะ สุคติง ยันติ จะไปสู่สุคติได้จะต้องเป็นผู้มีศีลสถิตอยู่ในใจ คนที่ทุศีลตายแล้วต้องลงไปเกิดเป็นสัตว์ในอบายภูมิ เป็นสถานที่มีแต่ความเสื่อม ความเดือดร้อน คนที่ประพฤติศีลไม่ครบ ตายแล้วปิดโอกาสไปเกิดในสุคติภพ คนที่มีความโลภครองใจ ตายแล้วมีโอกาสไปเกิดอยู่ในภพที่เป็นเปรต คนที่มีความโกรธสิงสถิตอยู่ในใจ ตายแล้วมีโอกาสลงไปเกิดเป็นสัตว์อยู่ในนรก คนที่จิตวิญญาณยังหลง (โมหะ) อยู่ตายแล้วมีโอกาสไปเกิดเป็นสัตว์อยู่ในภพเดรัจฉาน ยิ่งศึกษาเล่าเรียนวิชาการทางโลกมาก พัฒนาปัญญาได้เพียงสุตมยปัญญาและจินตามยปัญญา ปัญญาสองตัวนี้ทำให้หลงทางชีวิต ฉะนั้นเมื่อทิ้งขันธ์ลาโลกไปแล้ว จึงมีโอกาสไปเกิดเป็นสัตว์อยู่ในภพเดรัจฉานได้มาก
ด้วยเหตุนี้ศีลจึงเป็นคุณธรรมคุ้มครองใจให้มีโภคะ และไม่ลงไปเกิดในภพต่ำ ชีวิตจะเดินทางไปเกิดอยู่ในภพภูมิใด มันอยู่ที่ใจของเรา “มโน ปุพฺพงฺ คมา ธมฺมา มโน เสฏฐา มโน มยา” แปลเป็นความหมายให้ฟังได้ง่ายว่า จิตเป็นรากฐานของสิ่งทั้งหลาย จิตประเสริฐกว่าสิ่งทั้งหลาย สิ่งทั้งหลายสำเร็จด้วยจิต จะสำเร็จดีหรือสำเร็จไม่ดีอยู่ที่ตัวเองเป็นผู้กระทำ ผู้ใดใช้ปัญญาเห็นถูกตามธรรมส่องนำทางให้กับชีวิต จะทำให้คิด พูด ทำ ดำเนินอยู่แต่ในหนทางที่ถูกต้อง เรียกว่าสำเร็จดี ผู้ใดใช้ปัญญาทางโลก (สุตมยปัญญา จินตามยปัญญา) ซึ่งเป็นปัญญาที่เห็นผิดไปจากความจริงแท้ ส่องนำทางให้กับชีวิต การคิดพูดและทำ จึงเป็นเหตุนำสู่การสร้างบาปสั่งสมไว้ในใจ ตายแล้วโอกาสลงไปเกิดเป็นสัตว์อยู่ในอบายภูมิจึงเป็นไปได้ง่าย
(อานิสงส์ของศีล)
ที่มา ศีลและปัญญา โดย ดร.สนอง วรอุไร
บทความน่าสนใจ
