“นักบิน” เป็นอีกอาชีพหนึ่งที่คนส่วนใหญ่มองว่าเป็นอาชีพของ “ผู้ชาย” แต่ในน่านฟ้ามี “นักบินหญิง” มากมายที่ขับเคลื่อนเครื่องบินลำน้อยใหญ่ไปสู่จุดหมายปลายทางทั่วโลก และหนึ่งในนั้นคือ ตวง – ภัสสรี กังวานพงศ์ กัปตันหญิง แห่งสายการบินบางกอกแอร์เวย์ส
ในวัยเด็กคุณตวงเป็นเด็กผู้หญิงคนหนึ่งที่ไม่รู้ว่า “ผู้หญิง” สามารถเป็น “นักบิน” ได้
“ตอนเด็ก ๆ ตวงอยากเป็น Air Traffic Controller (ผู้ควบคุมจราจรทางอากาศ) พอจบ ม.ปลายก็อยากมุ่งไปทางนั้นเลยแต่ที่บ้านบอกว่าให้เรียนจบปริญญาตรีก่อน พอเรียนจบก็ไปปรึกษาญาติที่ทำงานด้านนี้ เขาถามว่า ทำไมถึงอยากทำงานนี้ล่ะ น่าเบื่อนะ ต้องนั่งดูหน้าจอทั้งวัน แล้วแนะนำว่า ทำไมไม่ไปเรียนการบิน น่าสนุกดี ตอนนั้นเราก็เลย เอ๊ะ ผู้หญิงเป็นนักบินได้ด้วยเหรอ ไม่คิดว่าผู้หญิงจะเป็นได้”
จากคำแนะนำของญาติวันนั้นทำให้เธอเริ่มสนใจอาชีพนี้ และตัดสินใจสมัครเรียนคอร์สการบินสั้น ๆ ก่อน
“ตวงสมัครเรียนการบินที่กองทัพอากาศฝูง 604 เรียนการขับเครื่องบินเล็ก จบหลักสูตรได้ใบอนุญาตขับเครื่องบินส่วนตัว (Private Pilot License) พอได้เรียนแล้วชอบมาก หลังจากนั้นจึงมาเรียนหลักสูตรนักบินพาณิชย์ ช่วงนั้นมีเพียงสายการบินเดียวที่ให้ทุนเรียน แต่สายการบินนั้นไม่รับผู้หญิง ตวงจึงลงทุนเรียนเองค่ะ รุ่นที่ตวงเรียนมีตวงเป็นผู้หญิงคนเดียว”
สุดท้ายเธอก็ก้าวเข้ามาเป็นนักบินได้ ซึ่งพิสูจน์ให้เห็นว่า ผู้หญิงมีความสามารถไม่แพ้ผู้ชาย
“การทดสอบทุกอย่างเหมือนนักบินชายทั้งหมด ไม่ได้อ่อนด้อยกว่ากันเลย จากประสบการณ์ทำงานของรุ่นพี่นักบินหญิงก็พิสูจน์มาหมดแล้วว่าผู้หญิงทำงานได้ไม่แพ้ผู้ชาย ตวงเองไม่เคยเจอปัญหาในการทำงานร่วมกับนักบินชาย เพราะที่นี่ทุกคนเท่าเทียมกัน และให้เกียรติกันแบบไม่มีแยกหญิงหรือชาย หรือถ้าจะมีเขาก็คงเก็บไว้ในใจ ไม่แสดงออกให้เรารู้” (หัวเราะ)
“ที่ผ่านมาตวงไม่เคยเปรียบเทียบว่าผู้หญิงหรือผู้ชายทำงานนี้ได้ดีกว่ากัน เพราะคนทำงานอาชีพนี้ต้องมั่นใจไม่อย่างนั้นจะทำไม่ได้ ถ้าเราไม่มั่นใจเท่ากับแพ้ไปครึ่งทางแล้ว จริง ๆ แล้วทุกคนทำงานทุกอย่างได้ถ้าเรามั่นใจว่าตัวเองทำได้ ตัวอย่างก็มีให้เห็นมากมาย ผู้หญิงยังเป็นประธานาธิบดีได้เลย”
หลังจากทำงานมากว่า 7 ปี เธอได้เลื่อนตำแหน่งขึ้นเป็น “กัปตัน” ขับเครื่องบินขนาดใหญ่รุ่นแอร์บัส 319 และ 320 บินทั้งเส้นทางในประเทศและต่างประเทศ เธอมีคติประจำใจในการทำงานที่ว่า
“ทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุด เพราะจุดมุ่งหมายสำคัญของอาชีพนี้คือการทำให้ผู้โดยสารเดินทางไปถึงที่หมายได้อย่างราบรื่นและปลอดภัยที่สุด สติและสมาธิจึงเป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะนักบินต้องทำงานหลายอย่างในเวลาเดียวกัน ทั้งการบังคับเครื่องตอบรับวิทยุ ดูหน้าจอบังคับ ต้องแยกประสาทให้ได้ และต้องตั้งสติพร้อมรับมือกับปัญหาเฉพาะหน้าด้วย
“การเป็นนักบินต้องดูแลสุขภาพตัวเองเยอะ ต้องตรวจร่างกายประจำปี สภาพจิตใจก็มีความสำคัญมาก ก่อนทำงานต้องตัดความกังวลทุกอย่างไปให้หมด ถ้าเราไม่สามารถตัดความเครียดความกังวลได้ นักบินมีสิทธิ์ปฏิเสธการบินได้ เพราะการทำงานต้องมีสติเสมอ จะมานั่งเหม่อระหว่างควบคุมเครื่องไม่ได้”
ในฐานะที่เธอเป็น “กัปตันหญิง” ก็มีเรื่องราวยิ้ม ๆ จากผู้โดยสารมาเล่าสู่กันฟัง
“ลูกเรือเคยมาเล่าให้ฟังว่า มีผู้โดยสารถามว่ากัปตันเป็นผู้หญิงเหรอ เท่จัง เก่งจัง แต่บางคนพอได้ยินเสียงจากที่เราประกาศบนเครื่องอาจนั่งสวดมนต์เลยก็ได้ (หัวเราะ) แต่ส่วนมากมักได้ยินในทางบวกมากกว่า บางทีเดินในสนามบินก็มีคนมาทักทาย ถามว่าทำงานอยู่สายการบินอะไร หรือบางทีก็ถามว่าจะเป็นนักบินต้องเรียนที่ไหน เรียนยังไง จะพาลูกไปเรียนบ้าง”
สุดท้ายคุณตวงฝากให้กำลังใจผู้หญิงหลายคนไว้ว่า
“ขอให้ผู้หญิงทุกคนมั่นใจในสิ่งที่ตัวเองทำ เพราะผู้หญิงมีความสามารถอยู่แล้ว เห็นได้จากผู้หญิงหลายคนที่ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน”
ขอเพียงมีความตั้งใจ ทุกคนทำได้แน่นอน
ขอบคุณ Asian Aviation Training Centre Ltd. เอื้อเฟื้อสถานที่
ที่มา นิตยสาร Secret ฉบับที่ 170
เรื่อง เชิญพร คงมา
ภาพ ฝ่ายภาพ อมรินทร์พริ้นติ้งฯ
