วิธีปลดบ่วง สุขภาพใจ วัยเกษียณ
มีคำถามของคนกลุ่มนี้ซึ่งมักเป็น ปัญหาซ้ำซากจนผมเรียกว่าเป็นกับดักของ วัยเกษียณ จะกล่าวถึงเฉพาะเรื่องสุขภาพใจ ซึ่งสามารถเล่าให้ฟังโดยสรุปและบอก วิธีการออกจากกับดัก ไว้ให้เสร็จสรรพ ดังนี้
1 ความทุกข์เรื่องเงินไม่พอใช้
รูปแบบของความทุกข์มักมี 2 แบบ คือ
แบบที่1.
มีบำเหน็จหรือเงินกองทุนเป็นก้อน แต่มีคนรองาบอยู่เพียบ เช่น ลูกชายจะยืมไปเซ้งห้องแถวลงทุน ทำการค้า ลูกสาวก็จ้องจะเอา ถ้าไม่ให้ ลูกๆ ก็จะดิ้นพราดๆ ถ้าให้ก็เสียดายเงิน กลัวตัวเองแก่แล้วจะไม่มีอะไร กิน เรื่องแบบนี้ตรงกับพังเพยฝรั่งที่ว่า
“…ไม่มีอะไรอันตรายยิ่งไปกว่าลูกชาย ลูกสาว หรือลูกเขยที่มีแผนธุรกิจล้ำเลิศว่าจะใช้เงินของคุณอย่างไร” ประเด็นนี้ผมแนะนำว่า อย่าไปกังวลถึงฐานะการเงินของลูกหลาน อย่าไปรู้สึกผิดที่จะใช้เงินของคุณเอง เพื่อตัวเอง นี่เป็นเวลาที่ลูกหลานต้องตั้งต้นใช้สิ่งที่คุณลงทุนให้แล้ว ในรูปของคำสอนและการศึกษา ดังนั้น อย่าให้เงินก้อนนั้นแก่ลูกหลาน ให้เก็บเงินทั้งหมดไว้ใช้เอง
แบบที่ 2.
รายได้หดหาย รายจ่ายบาน อนาคตคงจะอดตายแหง ๆ บางคนมีเงินเป็นล้านก็ยังทุกข์ว่าเงินจะ ไม่พอใช้จนวันตาย แหม เรื่องการใช้เงินนี้ผมไม่มีคำแนะนำดอกนะ เพราะผมเองก็ไม่ถนัด รู้แต่ว่ามันไม่ได้แย่ อย่างที่จินตนาการ เพราะผมรู้จักผู้สูงอายุบ้านนอกบางคน แค่เงินบำนาญที่รัฐบาลให้ไม่ถึงพันบาท เขายังอยู่กันได้ เลย เอาเป็นว่าเรื่องนี้ตัวใครตัวมันละกัน
2 ความหดหู่ซึมเศร้าจนอยากฆ่าตัวตาย
ความซึมเศร้าเป็นของคู่กับวัยเกษียณ ซึ่งแท้จริงก็คือ ความคิดปรุงแต่ง (Thought Formation) รูปแบบหนึ่ง ที่เราเคยคิดในอดีต แล้วบันทึกไว้ในหน่วยความจำของเรา จังหวะเหมาะ ๆ มันก็โผล่ขึ้นมาแบบไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ย เหมือนหมอกที่ถูกลมพัดเข้ามาครอบคลุมรอบตัวเรา ถ้าคุณไม่หลงกลไปจมอยู่ในม่านหมอก แป๊บเดียวมันก็จะพัด ผ่านไป คุณต้องไม่ยอมแพ้แก่ความจำในอดีต แต่ต้องเอาชนะด้วยสติ
3 ความคิดลบ
ผู้เกษียณบางคนมีแต่ความคิดลบอยู่ในหัวตั้งแต่ตื่นนอน ทางแก้จึงมีทางเดียวคือ ต้องฝึกสติ จะฝึกในชีวิตประจำวันด้วยตนเองหรือไปเข้าค่ายปฏิบัติธรรมก็ได้
สติจะทำให้คุณเป็นตัวของตัวเอง รู้ว่าความเจ็บปวดเป็นส่วนหนึ่งของความชรา แต่ไม่ควรไปแช่อยู่ตรงความรู้สึกนั้น ซึ่งนั่นไม่ใช่ตัวคุณ อย่าเสียโฟกัสจากสิ่งที่บ่งบอกความเป็นคุณ ซึ่งอยู่ตรงนี้เดี๋ยวนี้ อย่าไปหัวเสียกับเรื่องเล็กน้อยแบบนั้น ชีวิตนี้สำคัญที่ปัจจุบัน อย่าปล่อยให้อดีตลากเราให้จมลง หรือปล่อยให้อนาคตมาเขย่าขวัญเรา ชีวิตนี้สั้นมาก จนไม่ควรเสียเวลาไปกับความขื่นขมใด ๆ