6. ขึ้นฉ่าย
ตำราเปิ่นเฉ่าทุนเฉินอธิบายว่า ขึ้นฉ่ายมีฤทธิ์เย็น รสหวานขม กลิ่นหอมรุนแรง กระตุ้นประสาทส่วนกลาง ช่วยกระตุ้นระบบย่อย อาหาร ดูดซึมเข้าเส้นลมปราณกระเพาะอาหารและตับได้ดี ใช้รักษา หยางของตับ แก้อาการเวียนศีรษะ ตาแดง ศีรษะหนัก เท้าเบา เดินแล้วรู้สึกร้อน
นายแพทย์ภาสกิจระบุว่า ขึ้นฉ่ายมีสรรพคุณขับร้อน ขับลม ขับชื้น ขับน้ำ สงบตับ ถ้ากินติดต่อเป็นเวลานานจะทำให้ร่างกายเย็น ใช้กับผู้ที่ มีอาการหยินพร่อง ไฟกำเริบ ข้อควรระวังคือ คนที่มีอาการถ่ายเหลว ท้องเสีย กระเพาะอาหารและม้ามอ่อนแอ ไม่ควรกินขึ้นฉ่ายในปริมาณมาก
ปัจจุบันมีการศึกษาพบว่า ขึ้นฉ่ายมีแคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก และวิตามินบีสูง ช่วยรักษาโรคโลหิตจาง ปวดศีรษะ ปวดฟัน เจ็บคอ ลดความดันโลหิตโดยไม่มีผลต่อการทำงานของหัวใจ ลดไขมันในเลือด บรรเทาอาการท้องผูก ใบขึ้นฉ่ายมีกลิ่นหอมแรงเฉพาะตัว เพราะ มีน้ำมันหอมระเหย ช่วยขับลมในกระเพาะอาหารและลำไส้ ลดอาการ แน่นเฟ้อ จุกเสียดได้
สูตรแก้ความร้อนที่ตับมากเกินไป ปวดศีรษะ ตาแดง ลดความ ดันโลหิต ทำให้หลับสบาย
วิธีทำ
ใช้ขึ้นฉ่ายสด 1 ต้น ตัดรากออกหั่นฝอย นำมาต้มกับข้าวกล้อง 250 กรัมและน้ำ 2 ถ้วยตวง โดยใช้ไฟอ่อน 20 นาที หรือจนกว่าข้าว จะเปื่อยนิ่ม แบ่งเป็น 3 ส่วน กินเป็นข้าวต้มกับกับข้าวอื่นๆ
ตามปกติ
7. แตงโม
ผลไม้ชนิดนี้มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา มีหลักฐานปรากฏว่า เมื่อราว 4,000 ปีก่อนชาวอียิปต์ปลูกแตงโมไว้กินได้แล้ว ส่วนชาวจีน เริ่มปลูกแตงโมได้ในสมัยราชวงศ์ถัง (ระหว่าง ค.ศ. 618 – ค.ศ. 907)
นายแพทย์ภาสกิจอธิบายว่า แตงโมมีฤทธิ์เย็น รสหวาน วิ่งเข้าเส้นลมปราณหัวใจ กระเพาะอาหาร และกระเพาะปัสสาวะ มีสรรพคุณช่วยขับร้อน ขับปัสสาวะ แก้กระหาย บรรเทาอาการ อักเสบในปาก และแก้เจ็บคอ แต่มีข้อควรระวังคือ ผู้ที่ร่างกาย มีภาวะกระเพาะอาหารและม้ามพร่อง มีความชื้นตกค้าง ท้องเสีย ไม่ควรกิน เพราะจะยิ่งทำให้ร่างกายเย็นและมีอาการมากขึ้น
ปัจจุบันแตงโมมักเป็นของกินเล่นยอดฮิตช่วงฤดูร้อนใน แทบทุกประเทศ เพราะกินแล้วให้ความรู้สึกสดชื่นขึ้นมาทันที เนื่องจากร้อยละ 97 ของผลแตงโมคือน้ำ ซึ่งข้อเท็จจริงนี้สอดคล้อง กับคำกล่าวของชาวจีนโบราณที่ว่า “ฤดูร้อนกินแตงโมครึ่งผล ไม่ต้องเสาะแสวงหายา” เมื่อได้กินแตงโม ร่างกายก็จะได้รับน้ำ เข้าไปทดแทน ย่อมช่วยปรับให้อุณหภูมิในร่างกายลดลง จากที่รู้สึก ร้อน อ่อนเพลีย กระหายน้ำ ก็จะกลับมารู้สึกสดชื่นทันตา
นอกจากนี้ในแตงโมยังมีวิตามินเอ วิตามินบี 6 วิตามินซี ไลโคปีน มีสารแอนติออกซิแดนต์ โพแทสเซียมสูง แถมในเนื้อ แตงโมปริมาณ 1 ถ้วยตวงให้พลังงานเพียง 40 แคลอรีเท่านั้น จึงเหมาะกับผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก
สูตรแตงโมนึ่งกระเทียม สรรพคุณแก้โรคดีซ่าน ขับร้อน ขับปัสสาวะ แก้อาการบวมจากไตอักเสบ
วิธีทำ
ใช้แตงโมผลเล็ก 1 ลูก เจาะเนื้อออกเป็นร่องขนาดเล็กๆ ใส่กระเทียมสดแกะเปลือก 60 กรัม (ประมาณ 2 หัว) ลงไปนำไปนึ่ง ใช้เวลา 10 – 15 นาที จากนั้นนำมากินพร้อมกันทั้งเนื้อแตงโมและ กระเทียม
สูตรชาเปลือกแตงโม – ฟักเขียว สรรพคุณช่วยควบคุม ระดับน้ำตาล ใช้กับผู้ป่วยโรคเบาหวาน
วิธีทำ
ใช้เปลือกแตงโมและฟักเขียวอย่างละ 30 กรัม (ประมาณ 3 – 4 ช้อนโต๊ะ) ล้างให้สะอาด นำมาต้มกับน้ำ 2 ถ้วยตวง ด้วย ไฟอ่อน 10 นาที พักไว้สักครู่ แบ่งเป็น 3 ส่วน ดื่มวันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร
