ไหนว่าต่อมลูกหมากเป็นอวัยวะของระบบสืบพันธุ์ ทำไมถึงไปเกี่ยวกับการถ่ายปัสสาวะ แล้วเกี่ยวกับไตด้วยหรือเปล่า เห็นเขาว่าถ้าเป็นโรคไตจะทำให้เซ็กซ์เสื่อม ผมขอเริ่มอธิบายระบบปัสสาวะก่อน ระบบทางเดินปัสสาวะประกอบด้วยไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะ
ไต มีสองข้าง อยู่บริเวณเอวด้านหลัง มีหน้าที่กลั่นปัสสาวะและของเสียจากเลือดออกไปทิ้ง
ท่อไป มีข้างละหนึ่งท่อ เชื่อมต่อไตกับกระเพาะปัสสาวะเพื่อนำปัสสาวะที่กลั่นออกมาไปพักไว้ที่กระเพาะปัสสาวะ
กระเพาะปัสสาวะ เป็นถุงประกอบด้วยกล้ามเนื้อ สามารถยืดออกรับปัสสาวะจากท่อไต และสามารถหดรัดเพื่อบีบให้ปัสสาวะไหลออกมาทางท่อปัสสาวะเพื่อนำไปทิ้งได้
ท่อปัสสาวะต่อจากด้านล่างของกระเพาะปัสสาวะออกมาอยู่ในองคชาตและเปิดออกสู่โลกภายนอกที่ปลายองคชาต ท่อปัสสาวะส่วนต้นที่ต่อกับด้านล่างของกระเพาะปัสสาวะจะถูกหุ้มด้วยต่อมลูกหมาก นอกจากนั้นถัดมาจะเป็นกล้ามเนื้อหูรูดซึ่งจะป้องกันไม่ให้ปัสสาวะซึมรั่วออกมา
การทำงานของกระเพาะปัสสาวะนั้นจะรับปัสสาวะมาจากไตผ่านท่อไต เมื่อมีปัสสาวะเพิ่มขึ้นแรกๆ กระเพาะปัสสาวะจะพองออก แต่เราจะไม่รู้สึกอะไร จนกระทั่งมีปัสสาวะมากพอเราจะเริ่มปวดปัสสาวะ และเมื่อเราสะดวกที่จะเข้าห้องน้ำ กระเพาะปัสสาวะก็จะหดรัดตัวบีบให้ปัสสาวะออกมาทางท่อปัสสาวะ การทำงานของกระเพาะปัสสาวะจึงแบ่งเป็นสองระยะคือระยะเก็บกักปัสสาวะและระยะถ่ายปัสสาวะ ถ้ามีความผิดปกติขึ้นมาในระยะใดระยะหนึ่งหรือทั้งสองระยะก็จะทำให้เกิดอาการผิดปกติ
เวลาต้องการเก็บกักน้ำปัสสาวะพักไว้ เช่นเวลาที่ยังไม่ปวดปัสสาวะ ถ้ากลไกของหูรูดชำรุดก็จะทำให้เก็บปัสสาวะไว้ไม่อยู่ทำให้เกิดปัสสาวะราดหรือปัสสาวะเล็ด เช่นเดียวกับก๊อกน้ำชำรุด ที่น้ำจะหยดติ๋งๆ ตลอด หรือถ้าปวดปัสสาวะแต่ยังไม่สะดวกไปถ่ายปัสสาวะก็ควรจะรอได้อีกพักใหญ่ แต่ถ้ากระเพาะปัสสาวะบีบตัวแรงไป เร็วไป ก็อาจทำให้กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ เกิดปัสสาวะเล็ดหรือราดได้เช่นกัน เปรียบเหมือนปั๊มน้ำที่ทำงานผิดพลาด โดยปั๊มแรงกว่าปกติจนดันน้ำให้ไหลผ่านก๊อกน้ำที่ปิดอยู่ออกมาได้
เวลาถ่ายปัสสาวะ กระเพาะปัสสาวะจะหดรัดตัวบีบให้ปัสสาวะไหลออกทางท่อปัสสาวะ ถ้ากระเพาะปัสสาวะเสื่อมไม่มีแรงบีบตัว ปัสสาวะก็จะไหลอ่อน ไม่พุ่ง หรือถึงกับถ่ายปัสสาวะไม่ออก ในกรณีที่กระเพาะปัสสาวะปกติ แต่ท่อปัสสาวะมีอะไรไปอุดไปขวางอยู่ เช่น มีต่อมลูกหมากโต ก็จะทำให้ปัสสาวะไหลอ่อน ไม่พุ่ง ถ่ายปัสสาวะไม่ออกได้เช่นกัน
ถ้าเปรียบกับระบบประปาที่มีปั๊มน้ำเพื่อเพิ่มแรงดัน ปั๊มน้ำก็เหมือนการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ หากปั๊มน้ำเสียก็เหมือนกระเพาะปัสสาวะเสื่อ ทำให้น้ำไหลอ่อนได้
ส่วนท่อประปากับก๊อกน้ำก็เหมือนท่อปัสสาวะ ถ้าท่อประปาและก๊อกน้ำมีอะไรไปอุดอยู่ เช่นเป็นสนิม น้ำก็ไหลอ่อนได้เช่นกัน เหมือนที่ท่อปัสสาวะมีอะไรไปอุดอยู่ เช่น อาจมีต่อลูกหมากโต นิ่ว หรือท่อปัสสาวะตีบ ซึ่งทำให้น้ำไหลอ่อนได้เช่นกัน
อาการถ่ายปัสสาวะผิดปกติจึงมีสาเหตุมากกว่าต่อมลูกหมากโต โดยอาการต่างๆ อาจจะคล้ายกับอาการของโรคต่อมลูกหมากโตจนแยกไม่ออก อย่างไรก็ตาม แพทย์และผู้ป่วยมักเรียกกันติดปากว่ามีอาการของต่อมลูกหมากโต ซึ่งผมจะกล่าวถึงอาการเหล่านี้ต่อไปครับ
