ศัลยแพทย์ผู้เสียสละแห่งแดนใต้ "พญ.นันทกา เทพาอมรเดช" -ชีวจิต

คุณหมอมีหลักยึดในการทำงานอย่างไร

ก่อนหน้านี้ที่มหิดลจะสอนเรื่องการเอาใจเขามาใส่ใจเรา ตอนสอบสัมภาษณ์จำได้เลยว่าพี่เขาเคยบอกว่า ท่องไปก่อนเลยนะ คำขวัญหมาวิทยาลัยคืออะไร เผื่อเขาถาม คำขวัญของมหิดลก็คือ อตฺตานํ อุปมํ กเร แปลว่า พึงปฏิบัติต่อผู้อื่นเหมือนดังปฏิบัติต่อตนเอง ตอนนั้นก็ท่องไว้ไม่รู้เรื่องหรอก เพิ่งมารู้เรื่องตอนจบหมอ เข้าใจความหมายของคำนี้อย่างชัดเจน คืออยากให้ใครทำกับเราแบบไหน เราก็ต้องทำกับเขาแบบนั้น คือหมอเริ่มรู้ความหมายของคำนี้ตอนที่เราป่วยหรือญาติเราป่วย กลายเป็นคนไข้ แล้วต้องไปนั่งรอ หมอเลยเข้าใจ เวลาปฏิบัติหน้าที่หมอเลยจะนึกว่าถ้าเราเป็นคนไข้ เราจะรู้สึกอย่างไร อย่างเวลาเรามีเหตุให้ต้องเลื่อนผ่าตัดตอนแรกเราไม่คิดว่าจะมีผลกระทบอะไรมาก แต่จริง ๆ แล้วส่งผลกระทบหมดเลย เช่น บางคนเขาต้องนัดญาติเขามาเฝ้า บางคนลางานมา บางคนญาติมาจากต่างจังหวัดเพื่อมาเฝ้าไข้ มันเลยกระทบกันไปหมด หมอเลยพยายามที่จะไม่เลื่อน

หรือกรณีที่คนไข้เขาช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ แล้วไม่มีญาติมาดูแลบางครั้งพยาบาลก็เหนื่อยมาทั้งวัน หมอก็จะพยายามบอกพยาบาลว่าให้ไปดูเขาหน่อย ให้นึกถึงว่าถ้าเป็นเรา เราจะอยากให้พยาบาลมาช่วยเช็ดตัวให้เราไหม เพราะเราเองก็คงไม่อยากนอนจมกองอึกองฉี่หรอก ก็เลยพยายามจะบอกว่าคิดเสียว่าเราเป็นเขา ถ้าเหนื่อยมากก็ไปนั่งพักแล้วมาทำให้เขาหน่อย

คุณหมอคิดว่าอะไรเป็นอุปสรรคมากที่สุดในการทำงาน

หมอว่า “ ตัวเอง ” คือ หมอคิดว่าคนเราไม่มีใครขาว หรือ ดำ ทุกคนเป็นคนเท่า ๆ กันหมด แล้วแต่ว่าเราจะเทาเข้ม เทาอ่อน เทาจาง ๆ เช่น อย่างหมอก็จะมีอารมณ์ที่เราไม่อยากจะออกตรวจตอน 9.๐๐ น. เพราะว่าเราอยากนอนต่ออีกสักนิด เราไม่ใช่นักเรียนนะ ที่จะมาตรงเวลาเป๊ะ ๆ ขอนอนต่อนิดหนึ่ง บางครั้งก็จะมีจังหวะที่เหมือนเราเหนื่อย แล้วก็จะหงุดหงิดใส่พยาบาล ใส่เจ้าหน้าที่ หรือว่าเหนื่อยแล้วก็ไม่อยากจะทำให้มันเรียบร้อยแล้ว ทำแบบลวก ๆ แต่ใจเราจะคิดตลอดว่าอีกนิดหนึ่งก็สำเร็จ อีกนิดหนึ่งก็สำเร็จเรียบร้อยทุกครั้ง ผลที่เราทำมันก็จะออกมาดี หมอเลยคิดว่าตัวเราเองนี่แหละที่เป็นอุปสรรคสำคัญที่สุดในการทำงาน เพราะบางครั้งเราจะเกิดการอิดอด ขี้เกียจ อารมณืไม่ดี หงุดหงิด ดุว่าพยาบาล พอเราดุเขาแล้วก็มานั่งนึกเสียใจเอาว่าเราจะไปดุเขาทำไม เขาช่วยดูเคสเราตอนดึก ๆ ต้องพยายามทำตัวเราให้ดีก่อน อันนี้แหละ หมอว่ายาก ( หัวเราะ )

ความแข็งแกร่งที่สุดของคุณหมอคืออะไร

ความแข็งแกร่งของหมอน่าจะเป็นเรื่อง “ ความสัมพันธ์กับผู้คน ” หมอเป็นคนติดเพื่อน ไม่ชอบกินข้าวคนเดียว เหมือนเวลาหมอมีเคสคนไข้หมอทำเต็มที่ เพราะหมอมีพยาบาลช่วย หมอเลยรู้สึกว่าที่หมอยังอยู่ที่นี่ได้เพราะสังคมรอบตัวหมอมีแต่ความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน การมีปฏิสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงาน พยาบาล คนไข้ ช่วยเสริมคุณค่า มีกำลังใจ ความแข็งแกร่งของหมอ คือ Relationship

คุณหมอวางแผนอนาคตของตัวเองไว้อย่างไร

จริง ๆ วางแผนไว้ว่าอยากเกษียณก่อนอายุราชการ ( หัวเราะ ) ความจริงคืออยากให้ทีมแพทย์ของโรงพยาบาลแข็งแกร่ง รอรุ่นน้อง ๆ กลับมา แล้วส่งไปเรียนต่อสักปีละคนสองคน พอหมอใหม่ ๆมา มีคนเยอะขึ้น เราจะได้แยกกันผ่าตัด จะได้ผ่าตัดเคสที่เราถนัด หมอเลยคิดว่าถ้าหมอรุ่นใหม่ ๆ มา แล้วมากันหลาย ๆ คน เขาก็จะอยู่ได้นาน เหมือนมีเพื่อนคู่คิด ไม่ย้ายไปไหน พอหมอผ่าเก่งขึ้น โครงสร้างโรงพยาบาลก็จะแข็งแกร่งขึ้น แล้วคนไข้สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ก็มารักษาที่นี่ได้โดยไม่ต้องไปถึงหาดใหญ่ ไม่ต้องไปไกล ๆ อีก เพราะหมอคิดว่าชาวบ้านที่นี่ต่อให้อีกห้าปีข้างหน้า เขาก็ยังลำบากในการเดินทางไปไกล ๆ อยู่ หมอเลยอยากให้ระบบศัลยกรรมประสาทของโรงพยาบาลยะลาดี แล้วโรงพยาบาลจะได้ดูแลคนไข้ในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ได้ทั้งหมดก็โอเค

อ้างอิง : หนังสือที่ระลึกงานประกาศรางวัล”ชูเกียรติ อุทกะพันธุ์” ครั้งที่ 16 ประจำปี 2562