ตามดูความคืบหน้า “ฟ้าทะลายโจร” กับผู้ป่วยโควิด
ฟ้าทะลายโจร รักษาโควิด 19 ได้หรือไม่? เป็นคำถามที่ดังขึ้นมาอีกครั้ง หลังจากเรื่องนี้ถูกพูดถึงมาตั้งแต่เริ่มมีการระบาดของโควิด-19 ปีที่แล้ว ล่าสุด คณบดีสถาบันแพทย์แผนบูรณาการและเวชศาสตร์ชะลอวัย ม.รังสิต นายปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ ได้โพสต์ข้อความในเฟซบุ๊กส่วนตัวแจ้งข่าวความคืบหน้าการใช้ ฟ้าทะลายโจร กับผู้ป่วยโควิด-19 ว่า ทางกรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือกประชุมกันในเรื่องการแพทย์แผนไทยกับโควิด-19 โดยประชุมหารือเรื่องการออกหน่วยแพทย์แผนไทย เพื่อจ่ายสมุนไพร ให้กับผู้ป่วยโควิด-19 ที่รักษาอาการป่วย ณ รพ.สนาม มีเนื้อหาสาระสรุปเบื้องต้นได้ว่า
จะเริ่มใช้ฟ้าทะลายโจร กับผู้ที่ถูกกักตัวที่ รพ.สนาม ธรรมศาสตร์ โดยความสมัครใจของผู้ที่ถูกกักตัว โดยความร่วมมือเป็นอย่างดี จาก รพ. ทั้งนี้ ทางกรมการแพทย์แผนไทย และการแพทย์ทางเลือกได้เริ่มส่งฟ้าทะลายโจรให้แล้ว โดยจะเริ่มใช้ “การแพทย์แผนไทย”ตามแนวทางของพระคัมภีร์ตักกะศิลา ว่าด้วยโรคระบาด (กระทุ้งพิษไข้, แปรภายใน, ครอบไข้) ซึ่งไม่ได้ใช้ฟ้าทะลายโจร โดยจะเริ่มที่ รพ.สนามจังหวัดเพชรบุรี ที่ยินดีให้ใช้แนวทางดังกล่าว
ทางด้านโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ก็ได้มีการออกมาชี้แจงเรื่องฟ้าทะลายโจรรักษาโควิด-19 ได้จริงหรือไม่นั้น โดยระบุว่า โควิด-19 เป็นโรคอุบัติใหม่ ที่ยังไม่มียา หรือวัคซีนใดที่จะตอบได้อย่างเต็มปากว่ารักษาหรือป้องกันได้จริง แต่จากการวิจัยเอกสารที่มีการทำการศึกษาวิจัยมากมายหลายฉบับทำให้เรามั่นใจว่าฟ้าทะลายโจรมีประโยชน์ในการนำมาใช้กับผู้ป่วยโควิดและได้ส่งมอบเอกสารให้กับทางกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานทางวิชาการที่ชัดเจนสนับสนุนการใช้ฟ้าทะลายโจรป้องกันโควิด-19 ได้ แต่มีการศึกษาพบว่าการใช้ฟ้าทะลายโจรขนาดต่ำ ๆ เป็นเวลา 3 เดือน ช่วยป้องกันหวัดได้ ซึ่งนักวิจัยได้กล่าวถึงผลในการป้องกันหวัดว่า น่าจะเกิดจากฤทธิ์เสริมภูมิคุ้มกัน ซึ่งก็มีงานวิจัยที่สนับสนุนอยู่มากพอควรว่าฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์กระตุ้นภูมิคุ้มกัน
มีคนตั้งคำถามว่าใช้ฟ้าทะลายโจร ไม่ต้องฉีดวัคซีนใช่หรือไม่ ผู้ช่วยผู้อำนวยการรพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร กล่าวว่า การฉีดวัคซีนเป็นการเสริมภูมิคุ้มกันที่จำเพาะสำหรับเชื้อโควิด ถึงแม้จะไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ 100% แต่อย่างน้อยก็ป้องกันการเจ็บป่วยรุนแรง ลดภาระของระบบบริการสุขภาพได้ การใช้ฟ้าทะลายโจรมีข้อมูลสนับสนุนว่ามีฤทธิ์เพิ่มภูมิคุ้มกันทั้งภูมิคุ้มกันที่มีมาแต่กำเนิดและภูมิคุ้มกันจำเพาะแต่ยังไม่มีการศึกษากับเชื้อโควิดโดยตรง ดังนั้นประชาชนควรฉีดวัคซีน ซีงจะเห็นได้จากประเทศอังกฤษที่มีการฉีดวัคซีนกันอย่างกว้างขวางทำให้อัตตราการติดเชื้อลดลง
แล้วฟ้าทะลายโจรที่เป็นสารสกัดมีฤทธิ์ดีและปลอดภัยกว่าผงบดหยาบใช่หรือไม่ เรื่องนี้ ไม่จริงเสมอไป ขึ้นกับมาตรฐานการผลิตและโรคที่นำไปใช้ ใน Thai Herbal Pharmacopoeia กำหนดไว้ว่า ต้องมีปริมาณแลคโตนรวมไม่น้อยกว่า 6% และแอนโดรกราโฟไลด์ไม่น้อยกว่า 1% ซึ่งในมาตรฐานดังกล่าวใช้สำหรับบรรเทาอาการเจ็บคอและบรรเทาอาการของโรคหวัด (common cold) เช่น เจ็บคอ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ โดยขนาดที่แนะนำ 1500-3000 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้งหลังอาหารและก่อนนอน หรือใช้สารสกัดแอนโดรกราโฟไลด์ก็ได้ ประมาณ 60-120 มิลลิกรัม/วันในการบรรเทาอาการเจ็บคอและหวัด
ในส่วนของโควิด-19 ที่มีใช้ในระบบบริการสุขภาพตอนนี้ ก็มีทั้งผงหยาบที่ทราบปริมาณแอนโดรกราโฟไลด์ และสารสกัด ดังนั้นประเด็นจึงไม่ได้อยู่ที่ผงบดหยาบหรือสารสกัด แต่อยู่ที่ว่าผู้ป่วยได้รับปริมาณแอนโดรกราโฟไลด์ในปริมาณสูงเพียงพอต่อการรักษาหรือไม่ ในส่วนของโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรก็ใช้ผงบดหยาบที่มีปริมาณแอนโดรกราโฟไลด์ไม่น้อยกว่า 3% ในการรักษาผู้ป่วยโควิด-19 ทุกคนก็อาการดีขึ้น ไม่มีผลข้างเคียง การสกัดนั้นโดยปกติเป็นการสกัดที่มุ่งเน้นจะให้ปริมาณแอนโดรกราโฟไลด์สูงๆ แต่โดยทั่วไปในภาคอุตสาหกรรมเราก็สกัด แอนโดรกราโฟไลด์ได้อยู่ที่ 6% ในขณะที่เราให้เกษตรกรปลูกให้จนเริ่มออกดอก แล้วนำส่วนเหนือดินมาใช้ก็ได้ถึง 3-4% ในช่วงระบาดระลอกแรก
อย่างไรก็ตาม การสร้างภูมิคุ้มกัน เป็นเกราะสำคัญในการป้องกันโรค ตั้งแต่มาตรการ DMHTT การรับประทานอาหาร เน้นเครื่องเทศ ผัก ผลไม้ พักผ่อนเพียงพอ ออกกำลังกาย และสัมผัสแดดในช่วงเช้าหรือเย็น ล้วนแล้วแต่ต้องดำเนินการเป็นองค์รวม อย่าใช้เครื่องมือเดียว เพราะโควิด-19 เป็นโรคใหม่ที่เรายังไม่เข้าใจทั้งหมด ยังคงต้องผนึกกำลังของเครื่องมือในการดูแลสุขภาพทุกเครื่องมือเข้าด้วยกัน
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
