ยาสามัญประจำบ้าน
เมื่อพูดถึง ยาสามัญประจำบ้าน หลายคนคงนึกถึงยาใช่ไหมคะ แต่มันไม่ใช่แบบที่คิดค่ะ เพราะยาสามัญประจำบ้านที่ชีวจิตกกำลังจะพูดถึงนั่นคือ ข้าว ค่ะ คนไทยกินข้าวกันมานานหลายพันปี เราจึงมีวัฒนธรรมการกินข้าวอันรุ่มรวย (มากกว่าชาติใดในโลก) นอกจากรสข้าวที่ล้ําเลิศแล้ว ความหลากหลาของพันธุ์ข้าวยังทําให้เราได้ประโยชน์ที่หลากหลาย เรียกว่าหากรู้จักประโยชน์กันสักนิด เรากินข้าวเพื่อป้องกันการ เจ็บป่วยกันเลยก็ได้
คุณเดชา ศิริภัทร ประธานมูลนิธิข้าวขวัญ เล่าถึงวัฒนธรรมการกินข้าวของคนไทยว่า
“วัฒนธรรมการกินข้าวของเราลึกซึ้งมาก สายใยความผูกพันระหว่างข้าวกับคนไทยแนบแน่นมายาวนาน สําหรับคนไทย ข้าวเป็นอาหารหลักที่ไม่มีอาหารอะไรมาแทนได้ กินอะไรก็ไม่เหมือนกินข้าว เรากินข้าวไม่ได้กินแค่เป็นอาหาร แต่กินเพราะเป็นอาหารทางจิตใจและจิตวิญญาณด้วย
“ด้วยความที่ผูกพันกับข้าวกันมานาน คนไทยจะมีความรู้สึกไวกับรสข้าว และเลือกกินได้อย่างมีศิลปะ เพราะเราไม่กินข้าวเปล่าๆ จะกินกับกับข้าว”
นอกจากนี้ ข้าวยังมีคุณประโยชน์มากมาย ที่มีบันทึกสรรพคุณทางยาสืบทอดมาตั้งแต่อดีต เรามาดูกันซิว่า ข้าวที่เรากินกันอยู่ทุกวัน ทำอะไรได้บ้าง
1.ข้าวกล้องดิบ
นําข้าวกล้องดิบมาบดแล้วเคี้ยวกินเมื่อตื่นนอนตอนเช้า โบราณท่านว่าช่วยขับพยาธิได้อีกด้วย
หากนําข้าวกล้องดิบแช่น้ํานาน 1 ชั่วโมง แล้วนํามาตําเป็นแป้งพอกแก้ปวดบวมได้ หรือตําผสมสุราทาแก้ลมพิษผื่นคัน
2.ข้าวอ่อนจากรวง นมข้าว
เป็นข้าวจากรวงที่ยังอ่อน เนื้อในเมล็ดยังเป็นน้ํา รสชาติหวานมัน มีสรรพคุณบํารุงร่างกาย
บํารุงกําลัง คนไทยโบราณเรียกว่า “ข้าวยาคู” กวนเป็นขนมอร่อยยิ่งนัก คําว่า “นมข้าว” นี้ อย่าสับสนกับคําว่า Rice milk ที่ฝรั่งเขาใช้เรียก “ครีมข้าว” ที่ทําจากการนําข้าวไปต้มจนเละแล้วบีบออกมาเป็นครีม ปัจจุบันนมข้าวมีขายตามร้านสุขภาพทั่วไป ฝรั่งตื่นเต้นใช้แทนนม คนไทยก็ตื่นตาม เห็นว่าเป็นอาหารสุขภาพ ทั้งๆที่ปู่ย่าตายายของเรามีข้าวยาคูกินกันมานานนม
ติดตามต่อได้ ในหน้าถัดไป
3.น้ําซาวข้าว
คือน้ําที่ได้จากการซาวข้าวหรือล้างข้าวกล้องก่อนหุงข้าว รสเย็น ใช้เป็นกระสายยา ถอนพิษผิดสําแดง แก้พิษร้อนใน พิษอักเสบ ฟกบวม แก้ผื่นคัน เคยเห็นคน ทําครัวหั่นพริกแดงจนแสบร้อนมือ แก้อาการแสบร้อนโดยแช่มือลงในน้ําซาวข้าว เพียง 5 นาทีก็หาย
4.น้ําแช่ข้าวเหนียว
มีสรรพคุณในการช่วยบํารุงผิวพรรณ คนโบราณจะใช้ล้างหน้าสระผม
5.น้ําข้าว
คือน้ําที่ได้จากการหุงข้าวแบบเช็ดน้ํา เมื่อข้าวเริ่มแตกตัว รินน้ําออก คนไทยแต่ปู่ย่าตายายนํามากินเป็นอาหาร บํารุงร่างกาย กินในเวลาเจ็บป่วย ฟื้นไข้ หรือให้เด็กเล็กกิน เชื่อว่าให้สารอาหารที่ดี และใช้ทําเป็นน้ํากระสายยา
6.ข้าวเหนียว
คนจีนเชื่อว่า ข้าวเหนียวทําให้ท้อง ม้าม และตับอ่อนอุ่น จึงช่วยรักษาผู้ที่เป็นโรคปัสสาวะบ่อยและเหงื่อออกมากได้ ตํารายาไทยของเราใช้ข้าวเหนียวเป็นยาอยู่หลายขนาน รากต้นข้าวเหนียว (พันธุ์ใดก็ได้)ต้มน้ําดื่ม ช่วยกระตุ้นน้ําลายและละลายเสมหะ บํารุงกระเพาะอาหาร ใช้รากต้นข้าวเหนียวแห้ง 1 ถ้วย น้ํสะอาด 2 ถ้วย น้ําผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ
วิธีทํา
ล้างรากต้นข้าวเหนียวให้สะอาดนําไปตากแดดให้แห้ง ตัดเป็นท่อนสั้นๆ ต้มรากต้นข้าวเหนียวกับน้ําจนเดือด เคี่ยวต่อด้วยไฟอ่อนๆ ประมาณ 5 นาที จากนั้นเติมน้ําผึ้งลงไป ต้มต่ออีกสักครู่ รินน้ําต้มรากต้นข้าวเหนียวดื่มอุ่นๆ โดยเฉพาะ เวลาที่มีเสมหะ
อีกสูตรหนึ่งใช้รักษาอาการเหงื่อออกมากผิดปกติ โดยให้บดข้าวเหนียวดิบเป็นผงแล้วละลายน้ํา
ชโลมผิว
ข้อมูลจาก : นิตยสารชีวิตฉบับที่ 329
