“เห็ด” ไม่ใช่ “พืช” เพราะไม่มีคลอโรฟิลล์และคลอโรพาสต์ในการสังเคราะห์แสง จึงจัดแยกหมวดออกมาเป็นประเภท “เห็ดรา” มีวิจัยรองรับว่าเห็ดสามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันให้ทำงานได้สมดุล ต้านแบคทีเรีย ต้านไวรัส ต้านอนุมูลอิสระ ต้านเชื้อรา ไปจนถึงต้านมะเร็ง Nice to Know ฉบับเจปีนี้จึงอยากพาคุณไปรู้จักกับหน้าตาและประโยชน์ของเหล่าเห็ดฮีโร่ทั้งหลายกัน
- เห็ดพอร์โทเบลโล ดอกสีน้ำตาลขนาดใหญ่ มักปรุงเป็นอาหารฝรั่ง เนื้อสัมผัสนิ่ม กรอบเล็กน้อย เช่น เคล้าน้ำมันมะกอก เกลือ พริกไทย แล้วนำไปอบกินเป็นอาหารเช้าแบบอังกฤษช่วยลดความดันโลหิต ใช้ในการคลายความตื่นตระหนก
- เห็ดกระดุมหรือเห็ดแชมปิญอง ดอกกลมสีขาว เนื้อสัมผัสกรอบ ทำอาหารได้หลายหลาก เช่น ซุป ใส่ในซอส นำไปผัด อบหรือย่างก็อร่อย มีฤทธิ์ยับยั้งการเปลี่ยนฮอร์โมนเอนโดรเจนเป็นฮอร์โมนเอสโทรเจนในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน ทำให้เสี่ยงต่อโรคมะเร็งเต้านมน้อยลง
- เห็ดฟาง นิยมรับประทานดอกตูม รูปทรงรี สีขาวเจือเทา เนื้อกรอบนิ่ม มีกลิ่นหอมคล้ายเนื้อ ทำอาหารได้หลากหลาย นิยมนำไปผัด แกง หรือลวกใส่ในยำ มีสารโววาท็อกซินช่วยป้องกันการเติบโตของไวรัสไข้หวัดใหญ่ ช่วยลดปัญหาโรคหลอดเลือดและหัวใจ ลดความดันโลหิต บำรุงตับ แก้ช้ำใน และบำรุงกำลังได้ดี
- เห็ดนางฟ้า ดอกเห็ดบาง บานคล้ายพัดขนาดกลาง สีน้ำตาลเจือเทา ก้านสีขาวมีความเหนียว เมื่อปรุงสุกจะนิ่มแต่หนึบ นิยมใส่ในแกงกะทิ นำไปย่าง ฉีกแล้วตากแห้งนำไปทอดกรอบก่อนเคล้าเครื่องปรุงรสเป็นเห็ดสวรรค์ ช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน ลดน้ำตาลในเลือดปรับสภาพความดันโลหิต ลดการอักเสบ ยับยั้งการเจริญเติบโตของเนื้อร้าย ป้องกันมะเร็ง
- เห็ดเป๋าฮื้อ จัดอยู่ในประเภทเดียวกับเห็ดนางฟ้า จึงมีสรรพคุณเชิงสุขภาพเช่นเดียวกัน แต่มีเนื้อที่หนากว่า เมื่อนำไปปรุงอาหารจึงได้สัมผัสของเนื้อมากกว่าเห็ดเข็มทอง ก้านเห็ดตรงยาวสีขาวมีดอกเห็ดขนาดเล็กทรงกลมติดอยู่ มักเกาะกลุ่มติดกัน
- ปรงุอาหารได้ทุกชนิดมีสีสรรพคุณรักษาโรคตับ กระเพาะ และลำไส้อักเสบเรื้อรังมีสารแฟลมมลู นิที่มีฤทธิ์ยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็งเยื่อบุช่องท้อง และยังช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันอีกด้วย
- เห็ดหอม ดอกเห็ดทรงกลมขนาดกลาง หนา มีสีน้ำตาล อาจมีรอยแตกด้านบนดอกเห็ดบ้าง ทั้งเนื้อและก้านเห็ดมีความเหนียว นิยมนำไปปรุงเป็นอาหารจีนประเภทผัด นึ่ง ตุ๋นหรือตากแห้งเก็บไว้ใช้ได้นาน ๆ ก้านเห็ดมีเส้นใยเหนียวเมื่อนำมาทุบแล้วปรุงรสจะมีสัมผัสคล้ายเนื้อ มีสรรพคุณช่วยบำรุงร่างกาย ลดอาการอ่อนเพลีย มีสารเลนติแนนซึ่งช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันให้มีประสิทธิภาพในการต่อต้านเนื้องอกและมะเร็ง
- เห็ดไมตาเกะ ได้รับการขนานนามว่าเป็น “ราชาแห่งเห็ด” ดอกเห็ดลักษณะคล้ายพัดเกาะกลุ่มเป็นช่อ ดอกเห็ดเปราะบางแต่มีความกรอบในตัว นำมาปรุงอาหารได้ทุกชนิด แต่ชาวญี่ปุ่นนิยมนำมาจี่ในกระทะกับโชยุ ช่วยบำรุงสุขภาพร่างกายได้ดี ช่วยป้องกันโรคความดันโลหิตสูงและโรคมะเร็ง รวมทั้งช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันอีกด้วย
- เห็ดชิเมจิขาวและดำ ก้านเห็ดยาวอวบคล้ายนิ้วเด็กมีดอกเห็ดกลมๆ ติดอยู่ด้านบน ดอกเห็ดเกิดกระจุกเป็นช่อรวมกัน เมื่อปรุงสุกก้านเห็ดยังคงสัมผัสกรอบ นำไปปรุงอาหารได้ทุกชนิดเป็นเห็ดที่มีต้นกำเนิดจากประเทศญี่ปุ่น ทั้งสองชนิดมีสารช่วยยับยั้งมะเร็งได้ดี
- เห็ดเออรินจิ จัดเป็นกลุ่มเดียวกันกับเห็ดนางฟ้าและเห็ดนางรม จึงมีชื่อไทยว่า เห็ดนางรมหลวง ก้านดอกเห็ดมีความอวบ เนื้อแน่นหนึบคล้ายเนื้อปลาหมึก นำไปปรุงอาหารได้หลากหลายชนิด มีโปรตีนสูง คอเลสเตอรอลต่ำ มีรายงานพบว่าสารสกัดจากเห็ดนี้ช่วยลดอาการภูมิแพ้ในหนูทดลองได้
- เห็ดแครง ดอกเห็ดคล้ายพัดขนาดเล็กกระจุกรวมกัน มีสีน้ำตาลอ่อน มีสารเบต้ากลูแคนคือชิโซฟิลแลนช่วยต้านเนื้องอก มะเร็งไวรัส และช่วยชะลอวัยได้ดี ปรุงอาหารได้หลายชนิด นิยมนำไปหมก แกง ผัด
- เห็ดตับเต่า มีโปรตีน คาร์โบไฮเดรต แคลเซียม ฟอสฟอรัส ไนอะซีน และวิตามินซีสูงแพทย์แผนโบราณใช้เป็นอาหารบำรุงร่างกายแก้ช้ำใน ก่อนใช้เห็ดดังกล่าวควรนำไปแช่ในน้ำปูนแดงเข้มข้น 20 นาทีจนน้ำเป็นสีดำ เพื่อขจัดพิษที่ผิวด้านนอกเห็ดออกไป ล้างให้สะอาดแล้วต้มน้ำทิ้งสองหน จึงนำมาใช้ได้ เนื้อสัมผัสเมื่อต้มแล้วจะมีความนิ่ม ไม่กรอบเท่าเออรินจิส่วนใหญ่นิยมนำไปแกง
- เห็ดหูหนูดำ ดอกเห็ดแบน มีสีดำเจือน้ำตาลและชมพูเรื่อ ๆ มีความกรอบและเนื้อกลางดอกเห็ดมีลักษณะคล้ายวุ้น เมื่อนำไปตุ๋นหรือต้มเป็นเวลานานเห็ดชนิดนี้จะนิ่มคล้ายเจลลี่เห็ดดังกล่าวมีคาร์โบไฮเดรตที่สามารถเสริมความแข็งแรงของเม็ดเลือดขาวในผู้สูงอายุ ทำให้ภูมิต้านทานดีขึ้น ช่วยรักษาโรคในกระเพาะอาหาร ริดสีดวง บำรุงสมอง หัวใจ ปอดและตับ ทำให้ไตแข็งแรง
เรื่อง : สิทธิโชค ศรีโช