ผักแพว

V i e t n a m e s e C o r i a n d e r

ผักแพว เป็นผักพื้นบ้านดั้งเดิมที่รับประทานกันมาช้านานในภาค อีสาน และ ภาคเหนือ ซึ่งในปัจจุบันได้รับความนิยมอย่างมาก เพราะด้วยสรรพคุณและประโยชน์ของเจ้าผักชนิดนี้ จึงได้แพร่หลายไปทั่ว สามารถหาซื้อรับประทานได้ง่าย ตามตลาดสด หรือซุปเปอร์มาร์เก็ตใกล้บ้าน

เมื่อกล่าวถึงรสชาติของผักชนิดนี้

นิยมกินเป็นผักแกล้มอาหารรสจัดทุกชนิด เรียกได้ว่าเป็นผักชนิดสำคัญของอาหารอีสานและอาหารเหนือที่ต้องมีอยู่เมนู ส่วนในเรื่องรสชาติ มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว มีรสร้อนแรง หากรับประทานมากๆ จะรู้สึกว่ามีรสปร่าในปาก นิยมนำไปคลุกเป็นเครื่องปรุงสด อาหารประเภทลาบหรือก้อย

นอกจากนี้…ยังใช้ดับกลิ่นของอาหารบางชนิดได้ดี อาทิ ใส่แกงประเภทปลาเพื่อตัดกลิ่นคาว ใส่ในอาหารประเภทหอยขม ส่วนทางภาคเหนือนิยมใส่ต้มยำ โดยเฉพาะลาบ

มีชื่อเรียกในแต่ละท้องถิ่นดังนี้

ภาคกลาง : พริกบ้า หอมจันทร์

ภาคเหนือ : ผักไผ่

ภาคอีสาน : จันทร์โฉม(เรียกกันมากในจังหวัดนครราชสีมา) พริกม้า

ภาคใต้ : จันทร์แดง

คุณค่าทางโภชนาการ

อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่สำคัญในปริมาณที่สูงมากกว่าพืชผักชนิดอื่น ไม่ว่าจะเป็น วิตามินเอ วิตามินซี แคลเซียม และธาตุเหล็ก อีกทั้งยังมีสรรพคุณทางยาที่ช่วยเพิ่มการเผาผลาญไขมันในเลือด เหมาะเป็นผักสมุนไพรลดความอ้วนได้โดยไม่ขาดสารอาหาร สามารถช่วยบำรุงและรักษาสายตา

นอกจากนี้ มีสรรพคุณทางยาสมุนไพร ใช้รักษาโรคและอาการต่างๆมากมาย ได้แก่ ป้องกันและต่อต้านโรคมะเร็ง ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทาน ช่วยชะลอวัย ป้องกันโรคหัวใจ บำรุงประสาท รักษาโรคกระเพาะอาหาร และช่วยในเรื่องการขับถ่าย

ประโยชน์ของ ผักแพว

ช่วยเพิ่มการเผาผลาญไขมันในเลือด เหมาะเป็นผักสมุนไพรลดความอ้วนได้โดยไม่ขาดสารอาหาร เพราะอุดมไปด้วยเส้นใยและวิตามิน แต่ต้องรับประทานในปริมาณที่มากพอหรือวันละไม่น้อยกว่า 3 ขีด
มีวิตามินเอสูง จึงช่วยบำรุงและรักษาสายตาได้เป็นอย่างดี โดยมีวิตามินเอสูงถึง 8,112 หน่วยสากล ในขณะที่อีกข้อมูลระบุว่ามีมากถึง 13,750 มิลลิกรัม
เป็นผักที่ติดอันดับ 8 ของผักที่มีวิตามินซีสูงสุด โดยมีวิตามินซี 115 มิลลิกรัม ต่อน้ำหนัก 100 กรัม
มีแคลเซียมสูงถึง 390 มิลลิกรัม ต่อ 100 กรัม จึงช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรงได้เป็นอย่างดี
มีธาตุเหล็กสูงสุดติด 1 ใน 5 อันดับของผักที่มีธาตุเหล็กสูง
ยอดอ่อนและใบอ่อนใช้ประกอบอาหาร ใช้รับประทานเป็นผักสด หรือใช้แกล้มกับอาหารที่มีรสจัด ใช้เป็นเครื่องเคียงของอาหารอีสาน อาหารเหนือ อาหารเวียดนาม หรือนำมาหั่นเป็นฝอย ใช้คลุกเป็นเครื่องปรุงสดประกอบอาหารประเภทลาบ ลู่ ตำซั่ว ก้อยกุ้งสด ข้าวยำ แกงส้ม เป็นต้น
ใบนำมาใช้แกงประเภทปลา เพื่อช่วยดับกลิ่นของเนื้อสัตว์หรือกลิ่นคาวปลาได้

สรรพคุณทางยาโบราณ

ราก ช่วยบำรุงประสาท ช่วยรักษาหอบหืด ช่วยแก้อาการไอ ช่วยรักษาโรคกระเพาะอาหาร ช่วยแก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย ช่วยรักษาอาการปวดข้อ ปวดกระดูก

ใบ ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทาน ช่วยชะลอวัย ป้องกันและต่อต้านมะเร็ง ช่วยป้องกันโรคหัวใจ ช่วยเจริญอาหาร ช่วยทำให้เลือดลมในร่างกายเดินสะดวก รักษาโรคหวัด ช่วยในการขับถ่าย ป้องกันและแก้อาการท้องผูก และช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่ แก้ลม ขับลมในกระเพาะอาหาร แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้ท้องเสีย อุจจาระพิการ แก้อาการเจ็บท้อง รักษาโรคตัวจี๊ด รักษาริดสีดวงทวาร รักษาโรคตับแข็ง ลดอาการอักเสบ แก้ตุ่มคัน ผดผื่นคันจากเชื้อรา เป็นกลากเกลื้อน บำรุงเลือดลมของสตรี

ดอก ช่วยขับเหงื่อ รักษาโรคปอด

วิธีการปลูกแบบง๊ายง่ายมาดูกัน…

ผักแพวเป็นผักที่ขยายพันธุ์ได้ง่าย เมื่อเรารับประทานใบและยอดอ่อนของผักแพวแล้ว กิ่งก้านที่เหลือเราสามารถนำไปปักชำเพื่อปลูกหรือขยายพันธุ์ ตามขั้นตอนดังต่อไปนี้

นำกิ่งก้านผักแพวที่เราต้องการปลูกไปแช่น้ำไว้ก่อน 3 – 4 วัน หรือหากมีต้นผักแพวอยู่ก่อนแล้วให้เลือกกิ่งก้านที่แก่พอดีแล้วนำมาแช่น้ำไว้
รอจนรากผักแพวที่แช่น้ำไว้เริ่มงอก แล้วนำลงปลูกในภาชนะได้เลย
โดยนำดินที่ใช้สำหรับปลูกต้นไม้ใส่ในเศษภาชนะเหลือใช้ เช่น ถุงพลาสติก หรือกระถางเล็กๆ ที่ไม่ได้ใช้แล้ว
หมั่นรดน้ำและตั้งไว้ในที่ร่มที่มีความชุ่มชื้นรอจนผักแพวตั้งตัวได้ จึงนำไปปลูกลงในแปลงดินที่เตรียมไว้ได้เลย

วิธีการเลือกซื้อผักแพว

ควรเลือกซื้อผักแผวสด หรือดูที่ความสดของใบเป็นหลัก ไม่เหี่ยวและเหลือง แต่ถ้ามีรอยกัดแทะของหนอนและแมลงบ้างก็ไม่เป็นไร ส่วนการเก็บรักษาผักแพวก็เหมือนกับผักทั่ว ๆไป คือเก็บใส่ในถุงพลาสติกแล้วปิดให้สนิท หรือจะเก็บใส่กล่องพลาสติกสำหรับเก็บผักก็ได้ แล้วนำไปแช่ตู้เย็นในช่องผัก

ขอบคุณข้อมูลจาก