คำสอนของพระพุทธเจ้า

Dhamma Daily : คุณครูเกรงจะอธิบาย คำสอนของพระพุทธเจ้า ผิดเพี้ยน

Dhamma Daily : คุณครูเกรงจะอธิบาย คำสอนของพระพุทธเจ้า ผิดเพี้ยน

ถาม : ดิฉันเป็นครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เวลาสอนมักจะสอดแทรกธรรมะและ คำสอนของพระพุทธเจ้า เข้าไปด้วยเสมอ แต่มีบางเรื่องที่อธิบายให้เด็กชั้นประถมเข้าใจได้ยาก อย่างการอธิบายคำว่า “โสดาบัน” ดิฉันจึงอธิบายให้เด็กฟังว่า มนุษย์เราต้องเรียนวิชาความรู้ 2 ประเภท ประเภทที่ 1 คือ ความรู้ทางโลกที่นำไปประกอบอาชีพ และอีกประเภทคือ ความรู้ทางธรรมที่นำไปใช้ในการดำเนินชีวิตให้มีความทุกข์น้อยที่สุด โดยความรู้ทางธรรมนี้เรามีพระพุทธเจ้าเป็นอาจารย์ใหญ่ ความรู้ทางโลกแบ่งเป็นระดับอย่างประถมศึกษา มัธยมศึกษา ปริญญาตรี โท เอก แต่ในทางธรรมแบ่งออกเป็น 4 ระดับ คือ โสดาบัน สกิทาคามี อนาคามี และพระอรหันต์ พร้อมกับอธิบายว่า พระอัญญาโกณฑัญญะเมื่อฟังธรรมของพระพุทธเจ้าก็จบระดับที่ 1 ทันที การอธิบายเช่นนี้เท่ากับดิฉันทำให้คำสอนของพระพุทธเจ้าผิดเพี้ยนไปหรือไม่คะ

พระอาจารย์วิชิต ธมฺมชิโต ได้ตอบปัญหาไว้ดังนี้

ตอบ : การพยายามอุปมาหาคำอธิบายเพื่อให้ผู้ฟังเข้าใจเป็นหน้าที่ของผู้เป็นครูโดยตรงอยู่แล้ว แม้พระศาสดาเองก็ทรงทำเช่นนี้ ยิ่งเมื่อผู้ฟังยังเป็นเด็ก ยังใหม่ต่อธรรมะ และอยู่ในยุคสมัยที่ห่างไกลจากพุทธกาลมาก ยิ่งต้องการคำอธิบายที่เข้าใจได้ง่ายและตัวอย่างที่เป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น

การจะให้ตัดสินว่าคำอุปมาที่ยกมานั้นทำให้พระธรรมคำสอนผิดเพี้ยนหรือไม่ คงตอบได้ยาก เพราะขึ้นอยู่กับรายละเอียดในการอธิบายและความชัดเจนในหลักธรรมของครูผู้สอน นอกจากนี้ยังขึ้นอยู่กับทัศนะและพื้นฐานของผู้ที่จะตัดสินด้วยว่าเป็นอย่างไร ท่านที่อิงพระไตรปิฎกเป็นสำคัญอาจเห็นว่าการเปรียบเทียบเช่นนี้ไม่เหมาะก็ได้

อย่างไรก็ตาม โดยส่วนตัวเห็นว่าสำหรับเด็กชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ประเด็นที่ยกมานี้อาจละเอียดลึกซึ้งเกินไป การรู้ว่าพระอริยเจ้ามีความแตกต่างกันอย่างไร มีประโยชน์น้อยกว่าการรู้ว่าชาวพุทธในสังคมนั้นมีความแตกต่างกันอย่างไร ทั้งด้านความรู้ ความศรัทธา และการปฏิบัติ เพราะจะช่วยให้เขาเข้าใจพฤติกรรมที่ต่างกันของชาวพุทธ ไม่สับสนในหลักคำสอน รวมทั้งไม่ด่วนตัดสินหรือตำหนิผู้ที่เชื่อหรือปฏิบัติต่างจากตน ช่วยให้เขาอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขขึ้น

 

ที่มา : นิตยสาร Secret ปี  ฉบับที่ 230

ภาพ : pixabay

Secret Magazine (Thailand)


บทความน่าสนใจ

ที่พึ่งของใจ ธรรมะโดย พระอาจารย์ชาญชัย อธิปญฺโญ

ทุกคนมี คุณค่า ในมุมมองของพระพุทธศาสนา บทความธรรมะโดย พระไพศาล วิสาโล

ถ้ามั่นใจก็ตายดี วิธี จากไปอย่างสงบ บทความธรรมะโดย ครูหนุ่ย งามจิต มุทะธากุล

สามเณร หัวใจใฝ่ธรรมะ  สามเณรจตุพงศ์ ฉันทศาสตร์รัศมี

© COPYRIGHT 2024 Amarin Corporations Public Company Limited.