Dhamma Daily : นั่งสมาธิแล้วจิตคิดฟุ้งซ่าน ควรทำอย่างไรดี
นั่งสมาธิแล้วจิตคิดฟุ้งซ่าน คิดไปต่าง ๆ นานา คงเป็นปัญหาของใครหลาย ๆ คน ที่เพิ่งเริ่มนั่งสมาธิใหม่ ๆ หรือแม้จะนั่งสมาธิมาหลายครั้งแล้วก็ยังมีเผลอ เอาใจออกห่างจากสมาธิ ไปอยู่กับเรื่องนอกกายอยู่ดี เช่น นึกถึงเรื่องที่ออฟฟิศ งานที่ยังทำไม่เสร็จ ปัญหาต่าง ๆ ในชีวิตบ้าง
ในวันนี้คำถามที่หลายคนสงสัย อยากทราบคำตอบ จะได้นั่งสมาธิได้อย่างราบรื่น ทางซีเคร็ตได้ขอความเมตตาจากพระอาจารย์กรภพ กิตติปัญโญตอบปัญหาธรรมข้อนี้ เพื่อเป็นประโยชน์แก่นักปฏิบัติ และได้เพิ่มพูนความรู้เรื่องการทำสมาธิ รวมไปถึงเรื่องของจิตในพระพุทธศาสนายิ่งขึ้น
Q : เวลานั่งสมาธิ จิตมักคิดฟุ้งซ่านไปต่างๆนานา ไม่ทราบว่าควรทำอย่างไรจึงจะดึงสติกลับมาได้คะ
A : คนเรามีอยู่ด้วยกัน 2 จำพวก คือ พวกเจโตวิมุตติ หมายความว่า เมื่อชาติก่อน ๆ ชอบนั่งสมาธิมาก ๆ เป็นพวกฤาษี แล้วชอบที่จะนั่งสมาธิ นั่งปุ๊บสงบปั๊บ นั่งยังไม่ถึง 5 นาที จิตมันว่าง จิตมันสบายทันที คุณจะไม่ค่อยชอบคิดพิจารณาอะไร คุณจะชอบนั่ง แต่อันนี้ต้องระวัง ถ้าคุณคิดจะนั่งเพื่อเอาความสงบ เพราะเป็นสิ่งที่ชอบ แต่การทำเช่นนี้จะไม่ได้ธรรมะ แต่ถ้าหวังจะได้ธรรมะ คุณต้องหัดคิดไว้ก่อนที่จะนั่งสมาธิ เพราะว่าไม่เช่นนั้นหากนั่งสมาธิปุ๊บจิตมันจะเข้าถ้ำ แล้วไปตามเรียกเท่าไรมันก็ไม่ออก เช่นนั้นมันก็จะได้แค่ฌาน ได้แค่อภิญญา แต่มันไม่ได้ธรรมะ
ถ้าคุณไม่เป็นแบบนั้น คุณชอบคิด แสดงว่าเป็นพวกปัญญาวิมุตติ เมื่อเป็นพวกชอบคิดแล้วคุณไปนั่งสมาธิเพื่อไม่ให้คิด มันเป็นการฝืนธรรมชาติ และฝืนบารมีของคุณ เมื่อคุณชอบคิดคุณก็คิดสิ แต่ถ้าคุณชอบคิดวาดวิมานในอากาศ คิดแค้น คิดหมั้นไส้คนโน่นคนนี้ ขอให้เปลี่ยนเป็นคิดตามความเป็นจริงของโลกเสีย นำการคิดในแง่ไม่ดีมาเป็นอุทาหรณ์ และสอนใจตนเองเสมอว่า คิดแบบนี้มันเป็นกุศลนะ คิดแบบนี้มันเป็นอกุศลนะ แล้วนำมาสู่การมีวิธีคิดเพื่อสอนหรือเปลี่ยนแปลงตนเอง ไม่ใช่คิดเพื่อไปเปลี่ยนแปลงคนอื่น นี่ต่างหากคือการปฏิบัติธรรม
เพราะฉะนั้นสำหรับกรณีที่ถามมาขอตอบว่า เขาเป็นปัญญาวิมุตติ ก็ไม่ต้องนั่งสมาธิ แต่ปรับให้มีการคิดไตร่ตรองพิจารณา มองตามความเป็นจริงบ้างว่าสิ่งที่คิดขึ้นมามันเป็นอกุศลหรือกุศลเท่านั้นพอ
พระอาจารย์ตอบปัญหาธรรม : พระกรภพ กิตติปัญโญ
ส่งปัญหาธรรม หรือข้อสงสัยเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาได้ที่ Secret Magazine (Thailand)
บทความน่าสนใจ
พระพุทธเจ้า ทุกพระองค์ทรงสอนเหมือนกัน โดย พระกรภพ กิตติปญฺโญ
แก้โรคทุกข์ด้วย ธรรมโอสถ ของพระพุทธเจ้า พระกรภพ กิตติปญฺโญ
พระกรภพ กิตฺติปญฺโญ หลวงตาพาเจาะโลกทะลุธรรม – นิตยสาร Secret
บทเรียนชีวิต หลังกำแพงคุก ตอน เสียงสะอื้นของมือปืนรับจ้าง
ฝึกสมาธิแบบ พุทโธ หนทางของ “ผู้รู้ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน”
มา วิ่งสมาธิ กันเถอะ เพื่อการมีสติและสุขภาพที่ดี
พระเอกพล วิสารโท (โค้ชเอก) ร่วมเสวนาเรื่องความสำคัญของการมีสมาธิและสติ ณ โรงละครแห่งชาติ
