จากพราก

เติบโตเพราะจากพราก บทความดีๆ จาก พระไพศาล วิสาโล

เติบโตเพราะ จากพราก บทความดีๆ จาก พระไพศาล วิสาโล

บทความเรื่องเติบโตเพราะ จากพราก เขียนโดย พระไพศาล  วิสาโล

ทารกในครรภ์เมื่อเติบโตเต็มที่  แม้รู้สึกอบอุ่นมั่นคงเพียงใดในนั้น วันหนึ่งก็จำต้องแยกจากร่างกายของแม่   เพราะนั่นคือหนทางเดียวที่ทารกจะเติบโตต่อไป และพัฒนาเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์

เด็กเล็กแม้รู้สึกอบอุ่นปลอดภัยในความดูแลอย่างใกล้ชิดของพ่อแม่ แต่วันหนึ่งก็จำต้องผละจากอ้อมกอดของท่านเพื่อเข้าโรงเรียน เพราะนั่นคือความจำเป็นสำหรับการอยู่รอดในวันข้างหน้า

วัยรุ่นเมื่อมีวิชาความรู้ถึงจุดหนึ่ง ก็จำต้องจากบ้านและท้องถิ่น รวมทั้งมิตรสหายในวัยเด็ก เพื่อไปศึกษาต่อในแดนไกล แม้วันหนึ่งจะได้กลับมายังบ้านเกิดอีก  แต่ก็พบว่าอดีตที่คุ้นเคยในวัยเด็ก ได้จากไปอย่างไม่มีวัน
กลับ  ทำได้อย่างมากก็แค่หวนนึกถึงวันวานอันหวานชื่น

การเติบโตกับการจากพราก คือสิ่งที่มิอาจแยกจากกันได้  ไม่มีการเติบโตที่ไร้การจากพราก  แม้ว่าการจากพรากจะก่อให้เกิดความเจ็บปวด แต่ก็เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการเติบโต ทารกทุกคนย่อมตื่นตกใจเมื่อต้องแยกจากร่างกายของแม่ เขาย่อมต่อสู้ขัดขืนและร่ำไห้ แต่ในที่สุดก็จะรู้ว่า อนาคตที่ดีกว่ารออยู่ข้างหน้า ในทางตรงข้าม หากยังขืนอยู่ในครรภ์แม่ต่อไป ก็จะเกิดผลร้ายถึงชีวิตทั้งของเขาและแม่

จะเติบโตได้ต้องมีการจากพราก  ไม่ใช่เราเป็นฝ่ายจากเท่านั้น  บ่อยครั้งเป็นคนอื่นที่จากเราไป  มิหนำซ้ำยังเป็นการจากไปชั่วนิจนิรันดร์  เมื่อมีอายุมากขึ้น  ทุกคนก็พบว่าคนรักและคนใกล้ชิดค่อย ๆ ทยอยจากไปทีละคนสองคน  การจากพรากแต่ละครั้ง นำมาซึ่งความเศร้าโศกและเจ็บปวด  แต่ในเวลาเดียวกันมันก็เปิดให้เราเห็นความเป็นจริงของชีวิตแจ่มชัดขึ้น  ทำให้เกิดปัญญาและวุฒิภาวะทางอารมณ์  ซึ่งช่วยให้จิตใจเข้มแข็งมั่นคง  ไม่หวั่นไหวง่าย ๆ ต่อความผันผวนปรวนแปรของชีวิตและโลก

ยิ่งพบกับการจากพรากก็ยิ่งตระหนักว่า เรามิอาจฝากความหวังหรือความสุขไว้กับใครหรือสิ่งใดได้เลย  เพราะอะไร ๆ ก็ไม่เที่ยง  จะยึดติดถือมั่นกับอะไรก็ทำไม่ได้  ขืนพยายามทำเช่นนั้น ก็จะพบกับความผิดหวังและเศร้าโศกเสียใจอยู่ร่ำไป ในเมื่อสุขจากภายนอกไม่เที่ยง  ก็มีแต่สุขจากภายในเท่านั้นที่เราพึ่งพาได้  ถึงตรงนี้ก็จะพบว่า จะสุขหรือทุกข์มิได้ขึ้นอยู่กับว่ามีอะไรเกิดขึ้นกับเรา  แต่อยู่ที่เราจะรู้สึกอย่างไร  หรือวางใจอย่างไรต่อสิ่งที่เกิดขึ้นต่างหาก

นั่นหมายความว่า  จะพลัดพรากหรือสูญเสียแค่ไหนใจเราก็ยังสามารถเป็นสุขอยู่ได้  ไม่จำต้องคร่ำครวญเศร้าโศกเสียใจ  จิตใจเราจะมั่นคงเป็นปกติอย่างนั้นได้ ก็เพราะเจอการจากพรากครั้งแล้วครั้งเล่า จนเห็นสัจธรรมแจ่มแจ้ง  นี่คือการเติบโตทางปัญญาที่เราควรไปให้ถึง

จะเติบโตได้ต้องมีการจากพราก  และเมื่อเติบโตอย่างถึงที่สุด ก็จะไม่หวั่นไหวต่อการจากพรากใด ๆ  ไม่เว้นแม้แต่การจากโลกนี้ไปตลอดกาล  ความตายจะไม่ใช่สิ่งน่ากลัวอีกต่อไป เมื่อประจักษ์ชัดว่า มันเป็นธรรมดาของชีวิต  เรียกว่า นี่เป็นการเอาชนะความตายและการจากพรากทั้งมวลก็ได้ เพราะมันไม่อาจทำให้เราเป็นทุกข์ได้อีกต่อไป

การจากพรากมีขึ้นเพื่อให้เราเติบโต  บ่อยครั้งมันจำต้องเคี่ยวเข็ญบีบคั้น เพื่อให้เราฉลาดขึ้น  เข้มแข็งขึ้น  และเมื่อเราเติบโตอย่างถึงที่สุด  มันก็หมดหน้าที่  ไม่บีบคั้นจิตใจเราอีกแล้ว หากกลายมาเป็นแค่ปรากฏการณ์ธรรมดา ไม่ต่างจากกลางวันและกลางคืน

ถึงตอนนั้นเราคงอดไม่ได้ที่จะขอบคุณการจากพราก

 

ที่มา  นิตยสาร Secret

© COPYRIGHT 2024 AME IMAGINATIVE COMPANY LIMITED.