สองอัครสาวก ซ้าย – ขวา ผู้ทำให้เมล็ดพันธุ์แห่งศรัทธาผลิดอกออกผล
เมื่อกล่าวถึง สองอัครสาวก นามของพระโมคคัลลานะและพระสารีบุตร อัครสาวกเบื้องซ้ายและเบื้องขวา คงจะผุดขึ้นมาในความคิดแรกของหลายคน เหตุเพราะท่านทั้งสองมีคุณูปการต่อพระศาสนาอย่างมหาศาล คุณความดีของท่านจึงประทับอยู่ในใจของชาวพุทธอยู่มิเสื่อมคลาย
พระโมคคัลลานะและพระสารีบุตรผูกพันเป็นกัลยาณมิตรมาตั้งแต่อดีตชาติ ท่านทั้งสองเคยตั้งจิตปรารถนาเป็นอัครสาวกเบื้องซ้ายและเบื้องขวาของพระพุทธองค์อย่างแม่นมั่น เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนผ่านไปหลายกัปกัลป์ ในที่สุดจึงถึงคราวที่ความปรารถนาของสหายรักทั้งสองปรากฏเป็นความจริง
ในพุทธสมัยของพระศาสดาองค์ปัจจุบัน เด็กชายโกลิตะ (โมคคัลลานะ) และเด็กชายอุปติสสะ (สารีบุตร) คบหาเป็นเพื่อนรักเฮไหนเฮนั่นด้วยกันมาโดยตลอด แต่ใช้ชีวิตตามประสาเด็กหนุ่มเจ้าสำราญอยู่ได้ไม่นาน ทั้งคู่ก็เบื่อหน่ายชีวิตที่ไร้แก่นสารเช่นนั้น แม้จะศึกษาวิชาทางโลกจนแจ่มแจ้ง แต่ก็หาได้พบแก่นสารของชีวิตดังที่ตั้งความหวังไว้ไม่
หนทางที่คล้ายจะมืดมนกลับปรากฏแสงขึ้นมาเรืองๆ เมื่อวันหนึ่งอุปติสสะได้พบกับพระอัสสชิ หนึ่งในปัญจวัคคีย์ นำพาให้เกลอรักทั้งสองมีโอกาสฟังธรรมจากพระโอษฐ์ของพระศาสดา จากนั้นอุปติสสะและโกลิตะก็ได้ห่มจีวรอุปสมบทพร้อมกันโดยมีพระพุทธเจ้าเป็นพระอุปัชฌาย์
พระโมคคัลลานะนั้นบำเพ็ญเพียรเอาชนะความง่วงงุนอยู่เพียง 7 วันก็บรรลุอรหัตผล ส่วนพระสารีบุตรได้สดับพระเทศนาที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอนหลานชายของตนเกี่ยวกับความไม่จีรังของสรรพสิ่ง จิตของพระสารีบุตรก็พ้นจากกิเลสเศร้าหมองทั้งปวง บรรลุเป็นพระอรหันต์ในที่สุด
พระสารีบุตรเป็นอัครสาวกที่มีปัญญามาก ท่านเทศนาธรรมได้ลึกซึ้งไม่ต่างจากพระพุทธองค์ จนมีผู้ยกย่องว่า ปัญญาของท่านนั้นเป็นรองก็แต่พระพุทธเจ้าเพียงพระองค์เดียวเท่านั้น ด้วยเหตุนี้พระพุทธเจ้าจึงทรงแต่งตั้งพระสารีบุตรให้เป็นอัครสาวกเบื้องขวา
นอกจากนี้พระสารีบุตรยังโดดเด่นเรื่องความกตัญญูท่านปรนนิบัติพระมหาอัสสชิ ผู้นำดวงตาแห่งธรรมมาสู่ท่านอย่างเสมอต้นเสมอปลาย
ส่วนพระโมคคัลลานะนั้น พระพุทธเจ้าทรงแต่งตั้งให้ท่านเป็นอัครสาวกเบื้องซ้าย เพราะท่านเป็นเลิศกว่าผู้อื่นด้านมีฤทธิ์มาก สามารถแสดงอิทธิปาฏิหาริย์จนบรรดานักบวชนอกศาสนาประจักษ์และถวายตัวเป็นศิษย์ในพุทธศาสนา การที่พระศาสนาแผ่ขยายได้กว้างไกล ส่วนหนึ่งก็ด้วยอิทธิฤทธิ์ของอัครสาวกเบื้องซ้ายรูปนี้
แม้อัครสาวกทั้งสองจะปรินิพพานก่อนพระศาสดา แต่ในช่วงชีวิตที่พระโมคคัลลานะและพระสารีบุตรถวายตัวรับใช้พระศาสนา ทั้งสองพระองค์มีบทบาทเป็นธรรมเสนาบดีคู่ใจของพระพุทธเจ้า ผนึกกำลังหว่านโปรยเมล็ดพันธุ์แห่งพุทธศาสนาให้เติบโตอย่างกว้างขวางและมั่นคง
นามของ “พระโมคคัลลานะ” และ “พระสารีบุตร” จึงมิเคยเลือนไปจากใจของศาสนิกชนชาวพุทธ แม้ว่ากาลเวลาจะผ่านพ้นมาเนิ่นนานนับพันปี
เรื่อง อิสระพร บวรเกิด เคยตีพิมพในคอลัมน์ Dhamma tales นิตยสาร Secre
บทความน่าสนใจ
พระจิตตหัตถ์ คนเลี้ยงโคผู้สำเร็จเป็นพระอรหันต์
วิธีพิสูจน์พระอรหันต์ ด้วยคำถามของพระพุทธเจ้า
นิพพานเทียม สำหรับคนที่ยังไม่เป็นพระอรหันต์ โดย พระอาจารย์ชาญชัย อธิปัญโญ
รอยยิ้มพระอรหันต์ เพราะเห็นอชครเปรต ผีเปรต โจรเผาวัด
พระเรวตเถระ ผู้หนีพิธีวิวาห์เพื่อบรรลุอรหัตตผล
อัญญาโกณฑัญญะ มหัศจรรย์ วันอาสาฬหบูชา
“พระบุญหนัก แต่บาปหนา” เรื่องราวของ พระมหาโมคคัลลานะ ที่หนีกรรมชั่วของตนไม่พ้น
พระโมคคัลลานะทรมานเศรษฐีขี้ตระหนี่
พระโมคคัลลานะเขย่าวิมานพระอินทร์
