ถาม:
พุทธศาสนามีการแบ่งประเภทของความทุกข์อย่างไรบ้างคะ
ตอบ:
ถ้าพูดในภาพรวมความทุกข์เป็นเรื่องที่เราต้องเจอะเจอกันทุกคน ดังคำกล่าวที่ว่า “ชาติปิ ทุกขา ชะราปิ ทุกขา มะระณัมปิ ทุกขัง” ทุกข์เพราะการเกิด ทุกข์เพราะความแก่ ทุกข์เพราะความตาย หรือจะเรียกว่าทุกข์ประจำก็ได้ นอกจากนั้น ความทุกข์ก็ยังมีทุกข์จร เช่น ทุกข์เพราะความเจ็บไข้ได้ป่วย ทุกข์เพราะความไม่สบายกายไม่สบายใจ หวังแล้วไม่ได้สิ่งที่หวัง เป็นต้น
แต่ถ้าจะลงรายละเอียด อรรถของทุกข์มี 3 อย่าง เรียกว่า ทุกขตา 3 อย่าง คือ หนึ่ง ทุกขทุกข์ คือสภาพของความทุกข์ ได้แก่ ทุกข์ทางกายกับทุกข์ทางใจ สอง วิปริณามทุกข์ คือเป็นทุกข์ที่เกิดจากความแปรปรวน และสาม สังขารทุกข์ คือ ความทุกข์เพราะสังขาร ตัวสภาวะของสังขาร กล่าวคือสิ่งทั้งปวงเกิดจากปัจจัยปรุงแต่งที่ถูกบีบคั้นด้วยการเกิดขึ้นและสลายไปทำให้คงสภาพอยู่ไม่ได้ พร่องอยู่เสมอ และทำให้เกิดทุกข์แก่ผู้ที่ยึดถือ เช่น หากยังยึดกายก็ทุกข์กาย หากยึดใจก็ยังเป็นทุกข์ทางใจนั่นเอง
ธรรมะจากพระอาจารย์มานพ อุปสโม : พระอาจารย์ผู้ไขปัญหา
หากผู้อ่านมีปัญหาหนักใจ ต้องการคำแนะนำแฝงด้วยแนวคิดทางธรรม สามารถส่งคำถามมาได้ที่
นิตยสาร Secret คอลัมน์ Dhamma Daily หรือ dhammadaily2015@gmail.com