หลักการพัฒนาตน 4 ประการ เพื่อชีวิตที่ก้าวหน้า
หลักการพัฒนาตน 4 ประการนี้ เป็นหลักการขั้นพื้นฐานของพระพุทธศาสนา ที่สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ประยุทธ์
ปยุตฺโต) กล่าวว่าเป็นแก่นแท้ที่สามารถปฏิบัติได้ทันที ซึ่งจะช่วยให้เราสามารถพัฒนาตนเองได้ตลอดเวลาและไม่ตกลงไปในหลุมพลางของชีวิต โดยมีหลัก 4 ประการ ดังนี้
1.หลักการกระทำ คือ มุ่งทำการให้สำเร็จด้วยความเพียรพยายาม โดยเฉพาะความเพียรของตนเอง คนจะทำต้องมีความเพียร ถ้าไม่มีความเพียรก็ก้าวไปในการทำไม่ได้ พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาแห่งกรรมและวิริยะ ให้หวังผลสำเร็จจากการกระทำ ด้วยเรี่ยวแรงกำลังของตน ไม่มัวหวังผลจากการอ้อนวอน นอนรอผลดลบันดาล จากลาภลอย จากการรวยทางลัด การทุจริต การเสี่ยงโชค หรือการพนัน
2.หลักการศึกษาพัฒนาตน คือ ต้องถือเป็นหน้าที่โดยมีจิตสำนึกที่จะฝึกตนให้ก้าวหน้าต่อไปในการทำกุศลกรรมต่างๆ ที่จะให้ชีวิตและสังคมดีงามยิ่งขึ้น นี่เรียกว่า หลักไตรสิกขา
มนุษย์เป็นสัตว์ที่ประเสริฐด้วยการฝึก ดังนั้นในการที่จะก้าวไปสู่ความดีงาม ความประเสริฐสมบูรณ์นั้น ชีวิตต้องพัฒนาด้วยไตรสิกขาเพื่อก้าวไปข้างหน้า ชีวิตจะต้องดีขึ้น ต้องเรียนรู้ฝึกฝน ไม่มัวหยุดอยู่กับที่
3.หลักไม่ประมาท ในการที่จะทำอะไรๆ ด้วยความเพียร และในการที่จะพัฒนาตนนั้น จะต้องไม่ประมาท ต้องมองเห็นตระหนักในความสำคัญของกาลเวลาและความเปลี่ยนแปลงว่า ในขณะที่เราดำเนินชีวิตอยู่นี้ สิ่งทั้งหลายรอบตัวเราและชีวิตของเราล้วนไม่เที่ยงแท้แน่นอน ทุกอย่างเปลี่ยนแปลงไปตลอดเวลา เราจะมัวนิ่งนอนใจอยู่ไม่ได้ มีอะไรที่ควรจำทำต้องรีบทำ ต้องเร่งขวนขวายไม่ประมาท
4.หลักพึ่งตนได้ ซึ่งทำให้มีอิสรภาพ หลักการนี้จึงต้องพัฒนาตัวเอง เมื่อเราทำได้ด้วยตนเองเราก็พึ่งตนได้ ที่มากไปกว่านั้นคืออย่าพูดแค่พึ่งตน ซึ่งเป็นเพียงจุดเริ่มต้น แต่ต้องก้าวต่อไปสู่การฝึกฝนปฏิบัติซึ่งเป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าที่แท้ว่า จงพยายามพึ่งตนด้วยการทำตนให้เป็นที่พึ่งได้
ความเป็นอิสระนี้ มิใช่เฉพาะการไม่ต้องคอยพึ่งพาขึ้นต่อคนอื่นเท่านั้น แต่หมายถึงการไม่ต้องพึ่งพาขึ้นต่อวัตถุมากเกินไปด้วย ดังนั้น อิสรภาพที่สำคัญมากอย่างหนึ่ง จึงหมายถึงการมีความสามารถที่จะมีความสุขในตัวเองได้มากขึ้น โดยพึ่งพาต่อวัตถุเสพบริโภคน้อยลง คือเป็นคนที่สุขได้ง่ายขึ้น ไม่ต้องเอาชีวิตไปขึ้นต่อวัตถุ ไม่ต้องเอาความสุขไปฝากไว้กับสิ่งเสพบริโภค ซึ่งจะทำให้ลดความแย่งชิงเบียดเบียนกันในสังคม
ข้อมูลจาก
ความสุขอยู่ที่นี่ มัวไปหากันที่ไหน หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ
บทความที่น่าสนใจ
การพัฒนาจิต 2 วิธี ที่พระพุทธเจ้าทรงสอน บทความธรรมะจากพระอาจารย์ชาญชัย อธิปญฺโญ
สมาธิบำบัด 7 เทคนิค พัฒนาร่างกายให้เยียวยาตัวเอง
สุขทุกวัน 7 วัน 7 กูรู ตอน ฝึกเจริญสติแบบเคลื่อนไหว โดยพระอาจารย์ไพศาล วิสาโล