รับมือกับ แมลงสัตว์กัดต่อย ด้วย สมุนไพรไทย
ถึงแม้ แมลงสัตว์กัดต่อย จะฟังดูแล้วเป็นเรื่องธรรมดาที่พบได้ค่อนข้างบ่อย แต่หากเรารักษาไม่ถูกวิธีก็อาจทำให้แผลเล็กน้อยกลับลุกลามใหญ่โตเป็นแผลอักเสบเรื้อรังได้
ชีวจิตมีสูตร สมุนไพรไทย ใกล้ๆ ตัวที่ช่วยเยียวยาอาการผื่นแพ้จากแมลงสัตว์กัดต่อยมาฝากกัน แต่ก่อนอื่นควรเริ่มด้วยการปฐมพยาบาลเบื้องต้นดังนี้ค่ะ
รับมือด้วยการปฐมพยาบาล
สำรวจดูกันก่อนนะคะว่าเราโดนแมลงหรือสัตว์ชนิดไหนกัดหรือต่อย มีความรุนแรงมากหรือน้อยเพียงใด และถ้ามีอาการรุนแรงมากให้รีบนำส่งโรงพยาบาลทันที
- หากถูกผึ้งต่อย ตรวจดูว่ามีเหล็กไนฝังอยู่หรือไม่ หากมีให้ใช้รูกุญแจกดออกโดยเร็วที่สุด แต่ระวังห้ามบีบด้วยแหนบหรือจิกด้วยเล็บ เพราะอาจบีบโดนถุงพิษที่ติดมากับเหล็กไนแตก ทำให้พิษเข้าสู่ผิวหนังมากขึ้น
- ทำความสะอาดแผลที่โดนแมลงกัดต่อยด้วยน้ำและสบู่ หลังจากนั้นเช็ดให้แห้ง โดยปกติอาการบวมพองหรืออาการคันมักจะหายได้เอง ภายใน 1-2 วัน
- ประคบแผลด้วยผ้าชุบน้ำเย็นหรือผ้าห่อน้ำแข็ง โดยประคบทิ้งไว้ 20 นาที เพื่อลดอาการอักเสบหรือปวดบวม
- หากบริเวณที่ถูกแมลงกัดต่อยบวมแดงขึ้นมาอย่างรวดเร็ว และมีอาการคันและปวดร่วมด้วย ให้ใช้สำลีชุบคาลาไมน์โลชั่น แอมโมเนีย หรืออาจใช้ขี้ผึ้งแก้แพ้ทาบางๆ ก็ได้
สมุนไพรไทย แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย
หลังจากเยียวยาอาการเบื้องต้นแล้ว แต่ยังเกิดอาการอักเสบ บวมแดง และคันบริเวณผิวหนัง เรามี สมุนไพรไทย ดีๆ ที่ช่วยรักษาอาการมาแนะนำ ดังนี้ค่ะ
- พญายอ (พญาปล้องทองหรือเสลดพังพอนตัวเมีย) ใช้ใบสดประมาณ 5-10 ใบ (มากน้อยตามบริเวณที่เป็น) ล้างให้สะอาด ตำให้แหลกพอประมาณ หลังจากนั้นบีบน้ำมะนาวใส่เล็กน้อยขยี้ให้เข้ากันและพอกที่แผล วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ใบพญายอจะช่วยรักษาอาการอักเสบและผื่นคันจากแมลงสัตว์กัดต่อย
- ชองระอา (พิมเสนต้นหรือเสลดพังพอนตัวผู้) ใช้ใบสด 1 กำมือ ตำให้ละเอียด คั้นเอาน้ำทาบริเวณที่เป็น วันละ 3-5 ครั้ง ช่วยลดการอักเสบ หรือรากของต้นชองระอาฝนกับเหล้าขาวเล็กน้อยจะช่วยถอนพิษตะขาบได้อย่างดี
- ผักบุ้งนา ใช้ยอดสดประมาณ 3-5 ยอด (มากน้อยตามบริเวณที่เป็น) ล้างให้สะอาด ตำให้พอ แหลก จึงบีบมะนาวประมาณครึ่งซีกลงไป ผสมให้เข้ากัน นำมาพอกที่แผล วันละ 3 ครั้ง เช้า กลางวัน และเย็น ช่วยบรรเทาอาการอักเสบ
- รางจืด ใช้ใบสด 5 ใบ ล้างให้สะอาด ตำให้แหลก และเติมเหล้าขาวพอชุ่มตัวยา หลังจากนั้นคนให้เข้ากัน ใช้กากพอกบริเวณที่แมลงสัตว์กัดต่อย พอกวันละ 3-5 ครั้ง ช่วยลดอาการอักเสบ
- ตำลึง ใช้ใบสด 1 กำมือ ล้างให้สะอาด ตำให้ละเอียด จากนั้นเติมเหล้าขาวพอชุ่ม ใช้น้ำที่ได้ทาหรือพอกแผล ทาบ่อยๆ จนกว่าจะหาย สูตรนี้ใช้ดีสำหรับแก้พิษมดคันไฟ
- พลู ใช้ใบสด 1-2 ใบ ตำให้ละเอียด คั้นเอาน้ำ แล้วผสมเหล้าขาวเล็กน้อย ทาบริเวณที่เป็นบ่อยๆ จนกว่าจะหายดี ช่วยถอนพิษและยังใช้ได้ผลดีกับลมพิษอีกด้วย
- ย่านาง ใช้ใบสดประมาณ 1 กำมือ ตำให้ละเอียด จากนั้นเติมเหล้าขาวเล็กน้อยพอชุ่ม หรือใช้น้ำซาวข้าวประมาณ 15 ซี.ซี. แทนก็ได้เช่นกัน ใช้กากที่ได้พอกบริเวณที่แผลวันละ 3ครั้ง เช้า กลางวัน และเย็น ใบย่านางช่วยถอนพิษได้อย่างดี
- ขมิ้นชัน ใช้เหง้าขมิ้นยาวประมาณ 2 นิ้ว ล้างให้สะอาด ฝนกับน้ำต้มสุก ทาบริเวณที่เป็น หรือใช้ผงขมิ้นโรยบริเวณที่มีอาการผื่นคันจากแมลงสัตว์กัดต่อย ใช้วันละ 3 ครั้ง
เยียวยาแผลอักเสบและเป็นหนองด้วย
บางครั้งหากเราเกาบริเวณผิวหนังที่โดนแมลงกัดบ่อยครั้ง อาจทำให้เกิดน้ำเหลืองหรือแผลอักเสบ จนกระทั่งลุกลามกลายเป็นหนองได้ ซึ่งอาการเหล่านี้ก็คือปฏิกิริยาของสารที่แมลงปล่อยเข้าไปในผิวหนังของเรานั่นเอง แต่เรามีวิธีเยียวยาอาการดังกล่าวง่ายๆ ด้วยสูตรตำรับยาพื้นบ้านจาก หมอน้อย หมอสมุนไพรไทย ประจำคลินิกหนองบงการแพทย์แผนไทย จังหวัดลพบุรี มาฝากค่ะ
ใช้ใบสาบเสือและใบต้อยติ่งสด อย่างละ 4-5 ใบ (มากน้อยตามบริเวณที่เป็น) ล้างน้ำให้สะอาด ใส่ปูนแดงประมาณปลายนิ้วก้อยลงไป เติมน้ำสะอาดเล็กน้อย ขยี้ให้เข้ากัน นำมาพอกที่แผล วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น ใบสาบเสือมีสรรพคุณแก้แผลอักเสบและฆ่าเชื้อโรคได้อย่างดี ส่วนใบต้อยติ่งจะช่วยถอนพิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย ตำรับยานี้จึงช่วยให้แผลอักเสบ พุพอง และเป็นหนองหายเร็วขึ้นค่ะ
ข้อมูลเรื่อง ” รับมือกับแมลงสัตว์กัดต่อย ด้วย สมุนไพรไทย ” จากนิตยสารชีวจิต