นวดกดจุด แบบชีวจิตที่คุณสามารถทำได้ด้วยตนเอง

นวดกดจุด แบบชีวจิต

นวดกดจุด เป็นศาสตร์ที่ใครเคยไปเข้าคอร์สชีวจิต หรือร่วมรำกระบองตามจุดต่าง ๆ คงจะคุ้นเคยและติดอกติดใจกับท่านวดกดจุด ตำรับอาจารย์สาทิส อินทรกำแหง กูรูต้นตำรับชีวจิต ที่ช่วยคลายความอ่อนล้าหลังออกกำลังกายหรือรำกระบองได้เป็นอย่างดี

นอกจากนี้การนวดกดจุดแบบชีวจิต ยังช่วยยืดและผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น ทำให้กระดูกและข้อต่อต่าง ๆ เคลื่อนไหวคล่องตัว ทำให้การหมุนเวียนของระบบเลือด ระบบประสาท ระบบน้ำเหลืองดีขึ้น ระบบการหายใจดีขึ้น และระบบขับถ่าย (เหงื่อ ปัสสาวะ อุจจาระ) ทำงานได้ดีอีกด้วย

ที่สำคัญ เป็นการบริหารร่างกายที่คุณสามารถทำได้ด้วยตนเอง โดยไม่เสียสตางค์ เพียงแต่ลองปฏิบัติตามขั้นตอนไปอย่างช้าๆ แล้วจะรู้ว่าไม่ยากเลยค่ะ

1. ทำสมาธิโดยหายใจผ่านรูจมูกสองข้าง

นั่งขัดสมาธิ หลังตรง อกผายไหล่ผึ่ง ตามองตรงไปข้างหน้า หายใจเข้าช้าๆ ทางจมูก สมาธิอยู่ที่การหายใจ เปรียบลมหายใจเหมือนเชือกที่วิ่งเข้าไปในรูจมูกทั้งสองข้าง ผ่านลงไปที่คอ ทรวงอก ไล่ไปถึงสะดือ ค้างลมหายใจไว้ที่สะดือ นับ 1-5 ช้าๆ อย่างมีสมาธิ

จากนั้นหายใจออกทางจมูกช้าๆ จินตนาการว่ากำลังสาวเชือกลมหายใจออกมา เมื่อสุดปลายเชือกหรือลมหายใจออกหมดแล้ว ให้แขม่วท้องเพื่อให้สะดือเลื่อนไปใกล้กระดูกสันหลัง จะมีลมหายใจออกมาอีกหนึ่งระลอก หายใจเข้าและออกเช่นนี้ซ้ำอีก 5 ครั้ง

2. ทำสมาธิโดยหายใจด้วยรูจมูกข้างเดียว

นั่งขัดสมาธิ หลังตรง อกผายไหล่ผึ่ง ตามองตรงไปข้างหน้า ใช้นิ้วชี้ซ้ายอุดรูจมูกซ้าย (กดข้างรูจมูก) ศอกซ้ายตั้งฉากกับลำตัว หายใจเข้าช้าๆ ทางรูจมูกขวา ค้างลมหายใจไว้ที่สะดือ แล้วสลับมาใช้นิ้วชี้ขวา

กดข้างรูจมูกขวา ศอกขวาตั้งฉากกับลำตัว หายใจออกทางรูจมูกซ้าย เมื่อหายใจออกหมดแล้ว แขม่วท้องเพื่อให้สะดือเลื่อนเข้าไปใกล้กระดูกสันหลัง จะมีลมหายใจออกมาอีกหนึ่งระลอก จากนั้นหายใจเข้าทางรูจมูกซ้าย ค้างลมหายใจไว้ที่สะดือ สลับมาใช้นิ้วชี้ซ้ายกดข้างรูจมูกซ้าย ศอกซ้ายตั้งฉากกับลำตัว หายใจออกทางรูจมูกขวาเมื่อหายใจออกหมดแล้วแขม่วท้อง หายใจเข้าทางรูจมูกขวาและซ้าย สลับกันเช่นนี้รวม 10 ครั้ง

3. ไอโซเมตริกที่หน้า

ฝ่ามือซ้ายแนบไว้ที่ข้างแก้มซ้าย นิ้วโป้งอยู่ด้านหลังใบหู ข้อศอกตั้งฉากกับลำตัว หลังตรง หน้าตรง จากนั้นออกแรงให้หน้าและฝ่ามือดันซึ่งกันและกันเต็มที่ (ทำให้หน้าตรงอยู่กับที่) โดยจะรู้สึกตึงบริเวณต้นคอ นับ 1-10 ช้าๆ จากนั้นปล่อยมือแล้วใช้ฝ่ามือขวาแนบที่ข้างแก้มขวาบ้างทำดังที่ได้อธิบายไปแล้วเพื่อให้สมดุล

4. ไอโซเมตริกที่เข่า

นั่งชันเข่าขึ้น แยกขาทั้งสองออกจากกัน (เท่ากับความกว้างของไหล่โดยประมาณ) วางฝ่าเท้าราบไปกับพื้น (ให้ขาทำมุมกับพื้นเป็นสามเหลี่ยมหน้าจั่ว) วางมือที่หัวเข่าบริเวณด้านนอกของลำตัว จากนั้นออกแรงให้เข่าและมือดันซึ่งกันและกันเต็มที่ (เข่าและมือจะอยู่กับที่) นับ 1-10 แล้วปล่อย

เปลี่ยนมาดันหัวเข่าด้านในบ้าง โดยนั่งในท่าเดิม แต่แยกขาออกจากกันให้มากขึ้น (เท่ากับความยาวของแขนท่อนล่างโดยประมาณ) วางมือที่หัวเข่าด้านในจากนั้นออกแรงให้มือและเข่าดันซึ่งกันและกันเต็มที่ นับ 1-10 แล้วปล่อย

5. หมุนคอ

เริ่มจากนั่งขัดสมาธิ หลังตรง เกร็งไหล่ให้อยู่นิ่ง ก้มคางลงให้ปลายคางถึงแผ่นอก หมุนคอไปทางซ้ายช้าๆ พยายามให้หูซ้ายจรดหัวไหล่ซ้าย (โดยไม่ต้องยกไหล่ขึ้นมา) หมุนคอต่อไปข้างหลังจน

หงายคอเต็มที่ หมุนต่อมาทางขวา พยายามให้หูขวาจรดไหล่ขวา หมุนมาข้างหน้าจนปลายคางจรดแผ่นอก จากนั้นหมุนย้อนกลับไปทางขวา ให้หูขวาจรดไหล่ขวาแล้วหมุนคอหงายไปข้างหลัง ต่อด้วยหมุนคอไปทางซ้าย และมาจบที่ปลายคางจรดแผ่นอก

6. ยกไหล่

เริ่มจากนั่งขัดสมาธิ หลังตรง ยกหัวไหล่ขึ้นมาที่ติ่งหูพร้อมกับสูดลมหายใจเข้า ค้างอยู่ในท่า พร้อมกับกลั้นลมหายใจไว้นับ 1-10 ช้าๆ เมื่อนับถึง 10 แล้วให้ปล่อยไหล่ทิ้งลงมาพร้อมกับหายใจออก

จากนั้นกระตุกไหล่ขึ้นและปล่อยไหล่ทิ้งลงทันทีตามจังหวะหายใจเข้าออกปกติ โดยที่ไม่ต้องค้างไว้หรือกลั้นลมหายใจ ทำทั้งหมด 10 ครั้ง

7. หมุนหัวไหล่

นั่งขัดสมาธิ หลังตรง มือแตะที่หัวไหล่ หมุนไหล่จากข้างหลังไปข้างหน้าช้าๆ เน้นความกว้างของวงกลมในการหมุน ไม่เน้นความเร็ว ทำทั้งหมด 5 ครั้ง และเปลี่ยนมาหมุนจากข้างหน้าไปข้างหลังอีก 5 ครั้ง

8. แทงศอก

นั่งขัดสมาธิ หลังตรง งอข้อศอกขึ้นด้านข้างในระดับอก แทงศอกไปด้านหลังแรงๆ พร้อมกับยืดแผ่นอก ทำ 10 ครั้ง

9. ฝนมือ

นั่งขัดสมาธิ หลังตรง สมาธิอยู่ที่มือ ถูมือทั้งสองข้างไปมาจนรู้สึกมือร้อน จากนั้นยกมือซ้ายอ้อมมาทางด้านหน้าของคอด้านขวา แล้วบีบนวดต้นคออย่างช้าๆ นวดไล่ลงมาที่ไหล่ จนถึงรักแร้ แล้วใช้นิ้วโป้งดัน

ที่ต่อมน้ำเหลืองใต้รักแร้ไว้ (เพื่อกระตุ้นการทำงานของต่อมน้ำเหลือง) นวดต่อมาที่แขน มือ เมื่อมาถึงนิ้วให้ดึงไล่ไปทีละนิ้วอย่ากระตุก

จากนั้นถูมือทั้งสองข้างจนร้อนอีกครั้ง แต่คราวนี้เปลี่ยนมาใช้มือขวานวดต้นคอด้านซ้ายบ้าง โดยทำเหมือนที่ได้อธิบายไปแล้ว

10. ปลุกเซลล์

เพื่อเป็นการปลุกเซลล์ให้เลือดสูบฉีด ทำให้รู้สึกกระชุ่มกระชวย

นั่งขัดสมาธิ หลังตรง ยกมือทั้งสองข้างขึ้นเหนือศีรษะ สลัดข้อมือ แล้วเลื่อนมาตีเบาๆ ที่ศีรษะ ไล่ลงมาที่ใบหน้า แขน ลำตัว ขา และเท้า จากนั้นตีไล่กลับขึ้นไปช้าๆ สู่ศีรษะ

สลัดข้อมือเหนือศีรษะอีกครั้ง เปลี่ยนไปปลุกเซลล์ที่บริเวณด้านหลังบ้าง ตีไล่จากศีรษะด้านหลัง ลงไปที่แผ่นหลัง ก้น ด้านหลังขา และเท้า แล้วตีไล่กลับมาจนถึงศีรษะ เป็นจบท่า

11. นวดกดจุดบนใบหน้า

11.1 กดจุดตาที่สาม

นั่งขัดสมาธิ หลังตรง นิ้วชี้ทั้งสองกดกลางหว่างคิ้ว (ตาที่สาม) นับ 1-10 จากนั้นกดรีดนิ้วเหนือคิ้ว (นิ้วชี้ซ้ายไปทางซ้าย นิ้วชี้ขวาไปทางขวา) จนถึงขมับ กางศอกออกให้ตั้งฉากกับลำตัว ใช้นิ้วแทงอย่างแรงที่ขมับทั้งสองข้างพร้อมกัน นับ 1-10 แล้วค่อยๆ ปล่อยอย่างมีสมาธิ

กดตาที่สามอีกครั้ง ทำเหมือนเดิม แต่คราวนี้เปลี่ยนเป็นกดเบาๆ อย่างนุ่มนวล ออกแรงกดประมาณครึ่งหนึ่งของแรงกดครั้งแรก

11.2 นวดต่อมน้ำตา

โดยใช้นิ้วชี้ทั้งสองกดต่อมน้ำตาที่บริเวณหัวตาแต่ละข้าง แล้วนวดขยี้เบาๆ นับ 1-10 แล้วค่อยๆ รีดนิ้วไปตามใต้ตาทั้งสองข้างออกไปจนถึงขมับ (นิ้วซ้ายไปทางซ้าย นิ้วขวาไปทางขวา) จากนั้นใช้นิ้วชี้แทงขมับทั้งสองข้าง นับ 1-10 แล้วปล่อยนิ้วออก

11.3 นวดโพรงจมูก

เพื่อให้การหายใจดีขึ้น ใช้นิ้วชี้นวดบริเวณโพรงจมูกแต่ละข้าง นับ 1-10 แล้วค่อยๆ รีดนิ้วผ่านโหนกแก้มไปที่ซอกหูบน (นิ้วซ้ายไปทางซ้าย นิ้วขวาไปทางขวา)

11.4 นวดปีกจมูก

ใช้นิ้วชี้กดที่ปลายปีกจมูกทั้งสองข้าง ดันขึ้นแล้วนวด นับ 1-10 แล้วค่อยๆ รีดนิ้วผ่านโหนกแก้มมาที่รูหู กดติ่งที่ปากรูหูให้ไปอุดปิดรูหูไว้ นับ 1-10 แล้วปล่อยนิ้วออก

11.5 นวดโคนระหว่างร่องจมูก

ใช้สองนิ้วชี้กดลงไปที่บริเวณร่องจมูกเหนือริมฝีปาก จนรู้สึกว่าแรงกดนั้นลงไปถึงเหงือก แล้วนวดคลึง นับ 1-10 จากนั้นค่อยๆ รีดนิ้ว (นิ้วซ้ายไปทางซ้าย นิ้วขวาไปทางขวา) ผ่านริมฝีปากบนผ่านแก้มไปที่ซอกหูด้านล่าง (จุดตรงโคนระหว่างร่องจมูกนี้ใช้นวดเพื่อปฐมพยาบาลให้ฟื้นจากการวิงเวียนเป็นลมได้)

11.6 กดนวดร่องใต้ริมฝีปากล่าง

ใช้สองนิ้วชี้กดบริเวณรอยบุ๋มใต้ริมฝีปากล่างจนรู้สึกว่าแรงกดนั้นลงไปถึงเหงือก นับ 1-10 จากนั้นค่อยๆ รีดนิ้ว (นิ้วซ้ายไปทางซ้าย นิ้วขวาไปทางขวา) ผ่านกรามไปที่ซอกหูด้านล่าง

11.7 กดนวดไซนัสที่โหนกแก้ม

กดนิ้วชี้ลงบนโหนกแก้มในตำแหน่งใต้ตาดำ (นิ้วซ้ายกดโหนกแก้มซ้าย นิ้วขวากดโหนกแก้มขวา) ออกแรงกดเต็มที่ นับ 1-5 จากนั้นนวด 5 ครั้งเป็นจบท่า

12. ดึงหู

ใช้นิ้วชี้และนิ้วโป้งนวดปั๊มพร้อมกับดึงหูทั้งสองข้าง เริ่มจากนวดและดึงขอบใบหูด้านบนขึ้น 10 ครั้ง นวดและดึงขอบใบหูส่วนกลางออกด้านข้าง 10 ครั้ง นวดและดึงติ่งหูลงล่าง 10 ครั้ง รวมเป็น 3 ท่า

13. ท่ายืดตัว

ทำท่านี้เพื่อจัดระเบียบกระดูกสันหลัง โดยเริ่มต้นจากท่านั่งขัดสมาธิ เท้าขวาทับเท้าซ้าย แล้วโน้มตัวลงราบกับพื้น โดยแขนทั้งสองอยู่ด้านหน้า งอศอกเพื่อให้ฝ่ามือ แขนท่อนล่าง และหน้าผากจรดพื้น จากนั้นหายใจออกแล้วกลั้นหายใจ ค่อยๆ ไต่นิ้วไปข้างหน้า พร้อมๆ กับพยายามยืดตัวออกไปอีกให้ไกลที่สุดเท่าที่จะทำได้โดยไม่ยกก้นขึ้น จนกระทั่งแขนเหยียดตรงเต็มที่ แล้วจึงเงยหน้าขึ้นมาสูดลมหายใจเข้าเต็มที่ กลั้นลมหายใจไว้ ก้มหน้าลง ให้หน้าผากจรดพื้น (โดยที่ไม่ชักมือกลับและก้นไม่ยก) จากนั้นกดแขนลงให้จรดพื้น แล้วค่อยๆ ผ่อนลมหายใจออก

เปลี่ยนเป็นเท้าซ้ายทับเท้าขวา ทำซ้ำอย่างเดิมอีกครั้งเพื่อให้สมดุล

14. ท่าบิดผ้าขี้ริ้ว

เริ่มต้นจากท่านั่งขัดสมาธิ ชันเข่าซ้ายขึ้น แล้วยกเท้าซ้ายอ้อมไปวางด้านข้างของเข่าขวา (ซึ่งวางราบอยู่กับพื้น) วางมือซ้ายทาบพื้นไว้ด้านหลัง มือขวาจับหัวเข่าซ้ายดึงเข้าหาตัว พร้อมกับบิดคอไปด้านซ้ายเพื่อมองข้ามหัวไหล่ให้เห็นมือซ้าย ดึงหัวเข่าซ้ายเข้าชิดหน้าอกด้วยมือขวา พร้อมๆ กับบิดตัวไปทางซ้ายเต็มที่จนตัวสั่น นับ 1-10 แล้วกลับสู่ท่าเดิม

สลับข้าง โดยชันเข่าขวาขึ้น ยกเท้าขวาอ้อมไปวางด้านข้างของเข่าซ้าย (ซึ่งวางราบอยู่กับพื้น) มือขวาวางทาบพื้นไว้ด้านหลัง มือซ้ายจับหัวเข่าดึงเข้าหาตัว หันหน้าและบิดคอไปด้านขวา ทำเหมือนเดิมจนจบท่า

การกดจุดและการกระตุ้นต่อมทั้งหมดนี้ เป็นการกระตุ้นและรีดให้ท็อกซินกระจายออกจากร่างกาย ในขณะเดียวกันก็ช่วยกระตุ้นให้จุดต่างๆ ซึ่งเกี่ยวกับการไหลเวียนเลือดและการหลั่งฮอร์โมนของต่อมต่างๆ ทำงานได้ดีขึ้น ในระหว่างที่ทำ หากใช้สมาธิและการหายใจที่ถูกต้องร่วมด้วยจะทำให้รู้สึกมีแรงกระปรี้กระเปร่าขึ้นทันที

ข้อมูลจาก คอลัมน์เรื่องพิเศษ นิตยสารชีวจิต ฉบับ 120