วัยสูงอายุ
ดูแลอาหาร ป้องกันอ้วน + โรคแทรกซ้อน
ผู้สูงอายุตามมาตรฐานขององค์การสหประชาชาติ (United Nations: UN) ได้กำหนดไว้ คือผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีเป็นต้นไป ส่วนด้านสาธารณสุข องค์การอนามัยโลก (World Health Organization: WHO) ได้กำหนดอายุไว้ที่ 60 – 65 ปีขึ้นไป ซึ่งเป็นวัยที่โบกมือลาจากการทำงาน มีกิจกรรมนอกบ้านน้อยลง และกลับมาใช้ชีวิตอยู่ที่บ้านเป็นส่วนใหญ่
คุณหมอวีรพันธุ์ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับความอ้วนในผู้สูงอายุไว้ว่า
“ในผู้สูงอายุนั้น ระบบเผาผลาญพลังงานและอวัยวะต่างๆ ของร่างกายจะเริ่มมีประสิทธิภาพลดลง และส่วนใหญ่ไม่มีกิจกรรมที่ต้องใช้พลังงานมากเท่าตอนทำงาน จึงเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้คนในวัยนี้อ้วนได้ง่าย”
เหตุทำคนสูงวัยอ้วน
คุณหมอได้สรุปสาเหตุของโรคอ้วนในผู้สูงอายุไว้ดังนี้
- ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ที่เกษียณจากการทำงานแล้วจะมีกิจกรรมลดลง ชีวิตประจำวันก็มีการเคลื่อนไหวร่างกายลดลงไปด้วย แต่ยังคงกินอาหารในปริมาณเท่าเดิม ทำให้ได้รับพลังงานเกินความจำเป็น เมื่อร่างกายใช้พลังงานไม่หมดก็จะเกิดการสะสมของไขมันตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
- ความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับการกิน ผู้สูงอายุมีความเชื่อว่า “ต้องกินเยอะ ๆ จะได้มีเรี่ยวแรง” เนื่องจากร่างกายทำงานช้าลง ซึ่งเป็นไปตามกลไกธรรมชาติ แต่ผู้สูงอายุหลายท่านรู้สึกว่าตัวเองไม่มีเรี่ยวแรงเพราะกินอาหารไม่พอ จึงกินอาหารในปริมาณมากขึ้น ซึ่งเกินความต้องการของร่างกาย
- ตามใจปาก เพราะอาหารไทยมีรสชาติอร่อยและมีหลากหลายเมนู จึงเลือกกินตามความอร่อยโดยไม่คำนึงถึงคุณค่าทางสารอาหาร
- โรคประจำตัวและการกินยา โรคประจำตัวบางชนิดทำให้น้ำหนักขึ้น รวมถึงยาบางชนิดด้วย เช่น ยารักษาโรคเบาหวาน
อ้วนแล้วส่งผลเสียอย่างไร
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์ศุภชัย ไชยธีระพันธ์เลขาธิการมูลนิธิหัวใจแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้ระบุถึงภัยเงียบที่จะมาพร้อมโรคอ้วน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุได้แก่ โรคเบาหวานและโรคเกี่ยวกับหลอดเลือด เพราะเมื่อมีการสะสมของไขมัน ไขมันอาจไปเกาะตามผนังหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดตีบหรืออุดตัน จึงส่งผลให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและความดันโลหิตตามมาได้
ดังนั้น สิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญทุกท่านแนะนำสำหรับป้องกันและสู้ภัยโรคอ้วนคือ การปรับมื้ออาหารให้ถูกหลักโภชนาการ มีสัดส่วนพอเหมาะ และให้พลังงานเพียงพอต่อความต้องการ ไม่มากหรือไม่น้อยไป จึงขอนำเสนออาหารชีวจิต สูตร 2 ไว้เป็นแนวทางในการกำหนดมื้ออาหาร
