รู้ทันโรค วิตกกังวล ก่อนจิตป่วย
วิตกกังวล เป็นเรื่องธรรมชาติอย่างหนึ่งที่พบได้เป็นปกติในมนุษย์ เพื่อเตรียมพร้อมในการเผชิญปัญหาหรือสถานการณ์ความเครียดต่างๆ ซึ่งแสดงออกทั้งในทางความคิดและความรู้สึกทางกาย ผลักดันให้คนเราแก้ปัญหาและคิดพัฒนาสิ่งต่างๆ แต่ถ้าความคิด วิตกกังวล นั้นมากเกิน ควบคุมไม่ได้ หรือไม่เหมาะสมต่อสถานการณ์ก็จัดเป็นความผิดปกติแบบหนึ่งที่ควรได้รับการดูแลรักษา เพื่อลดความทรมานกาย ทรมานใจเหล่านี้
เมื่อหลายปีก่อน ฉันเองก็ตกเป็นหนึ่งในผู้ที่มีอาการดังกล่าว จนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตอย่างสาหัสมาแล้วกระทั่งคนรอบข้างเริ่มแนะนำให้ไปพบจิตแพทย์โดยด่วน ก่อนจะเกิดผลเสียในชีวิตประจำวันมากกว่านี้
ฉันจึงหาเวลาไปพบจิตแพทย์ นายแพทย์อภิชาติ จริยาวิลาศ จิตแพทย์ประจำกรมสุขภาพจิต โรงพยาบาลศรีธัญญา คุณหมอสอบถามอาการเบื้องต้นและอธิบายให้ทราบว่าสิ่งที่ฉันเป็นอยู่คือโรคกลุ่มวิตกกังวลชนิดหนึ่ง ซึ่งในปัจจุบันมีผู้ป่วยด้วยโรคนี้และต้องเข้ารับบริการด้านสุขภาพจิตเป็นจำนวนมากเช่นกัน
และวันนี้เราจะพาคุณไปทำความรู้จักกับโรคกลุ่มวิตกกังวลกันค่ะ
จิตป่วย กายป่วย
แม้ความรู้สึกวิตกกังวลจะเป็นเพียงสภาวะอารมณ์ แต่สามารถส่งผลกระทบต่อร่างกายเนื่องจากการคิดไปต่างๆ นานาในแง่ร้ายจะทำให้เกิดอาการทางกายตามมา เช่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อและข้อ ท้องเสีย นอนไม่หลับ เหงื่อออกหัวใจเต้นเร็ว หายใจไม่ออก เกิดอาการล้ามือเท้าอ่อนแรง เป็นต้น ซึ่งอาจพัฒนาไปเป็นอีกสารพัดโรค อาทิ โรคประสาท โรคซึมเศร้า โรคเครียด มีผลทำให้ความดันโลหิตสูง หรือ
เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ นอกจากนี้ยังทำให้ภูมิต้านทานของร่างกายลดลง เสี่ยงต่อการติดเชื้อง่ายกว่าปกติด้วย
ว่าด้วย “โรคกลุ่มวิตกกังวล”
คุณหมออภิชาติอธิบายว่า “ความกังวลเล็กน้อยนั้นเป็นผลดี เพราะทำให้รู้จักเตรียมตัวต่อเหตุการณ์ที่จะเกิดในอนาคต แต่ถ้ามากเกินไปจนเป็นผลกระทบต่อการทำงานหรือชีวิตประจำวันก็ถือได้ว่าเป็นอาการของโรคกลุ่มวิตกกังวล”
ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 5 ประเภท ดังต่อไปนี้