สังเกตอาการ เวียนหัว แบบไหนอันตราย พร้อมวิธีรับมือง่ายๆ

มีอาการ เวียนหัว เวียนศีรษะ บ่อยๆ ควรทำอย่างไร

เวียนหัว มึนงง เป็นปัญหากวนใจและความไม่สบายพื้นฐานที่หลายคนน่าจะเคยเป็น และอาจเป็นอาการที่ฟังดูแล้วไม่น่าเป็นห่วง แต่ก็มีหลายคนที่ยังขาดความเข้าใจหรือยังไม่รู้ว่าควรจะรับมืออย่างไร ลองมาอ่านบทความนี้ดูนะคะ เพื่อขจัดอาการ เวียนหัว ให้หมดสิ้นไป รับรองว่าเป็นวิธีการที่แสนง่าย ใครๆ ก็สามารถทำได้แน่นอน

ปัญหาสุขภาพจากทางบ้าน และความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญ

“ป้ามักมีอาการเวียนศีรษะเป็นๆ หายๆ จนไม่อยากไปไหนมาไหน เพราะกลัวอาการเวียนศีรษะเล่นงานกลางทางน่ะ” ป้าเล็กของเมษาบ่นกระปอดกระแปดให้ฟังเมื่อหลายวันก่อน
อาการเวียนศีรษะเกิดขึ้นได้ทั่วไปกับคนทุกวัย โดยเฉพาะมักพบบ่อยในผู้สูงอายุ ซึ่งใครที่เคยเกิดอาการเหล่านี้เช่นเดียวกับป้าเล็ก คงทราบถึงความทุกข์ทรมานเป็นอย่างดี

นายแพทย์สมุทร จงวิศาล อาจารย์ประจำภาควิชาโสตนาสิกลาริงซ์วิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ได้อธิบายเรื่องนี้ให้ฟังว่า

อาการเวียนศีรษะของคนเราเกิดขึ้นจากระบบการทรงตัวในร่างกายเสียสมดุล ซึ่งระบบควบคุมการทรงตัวของร่างกายประกอบด้วย 4 ระบบ ได้แก่ ระบบการทรงตัวของหูชั้นใน ระบบสายตา ระบบประสาทและกล้ามเนื้อข้อต่อ ตลอดจนระบบที่สำคัญ คือ ระบบสมอง ซึ่งต้องทำงานสอดคล้องกัน หากระบบหนึ่งระบบใดเสียสมดุลไป ก็ทำให้เราเกิดอาการเวียนศีรษะขึ้นได้นั่นเอง

นอกจากนี้อาการเวียนศีรษะยังพบบ่อยในผู้สูงอายุ เนื่องจากการเสื่อมของอวัยวะต่างๆ ทั้งการรับรู้และสมอง แล้วเรายังสามารถพบอาการดังกล่าวในผู้ป่วยกลุ่มโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หัวใจ ไขมันในเลือดสูง เป็นต้น

แต่ทั้งนี้การหาสาเหตุของอาการดังกล่าวก็ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมถึงลักษณะของอาการเวียนศีรษะ ระยะเวลาที่เกิดอาการ เป็นบ่อยแค่ไหน อาการที่เกิดร่วมกับอาการเวียนศีรษะ เช่น มีเสียงดังในหู หรือมีอาการคลื่นไส้อาเจียนร่วมด้วย

 

อาการเวียนศีรษะมีมากมายหลายระดับ ตั้งแต่ระดับเบาๆ จนถึงระดับรุนแรงมากที่ต้องรีบไปพบแพทย์ เมษารวบรวมข้อมูลมาฝากกันดังนี้

• ความรู้สึกมึนงง รู้สึกสมองตื้อๆ ไม่แจ่มใส คิดอะไรไม่ออก คล้ายกับคนนอนไม่พอ
• ความรู้สึกหวิวๆ ลอยๆ จะมีอาการขณะเปลี่ยนท่าเร็วๆ เช่น ลุกจากที่นั่งหรือที่นอน ตลอดจนการก้มๆ เงยๆ อย่างฉับพลัน ถ้าเป็นมากอาจมีอาการหน้ามืดหรือเป็นลมร่วมด้วย
• ความรู้สึกโคลงเคลง เสียศูนย์ เอียงเซ เสียการทรงตัว และอาจจะล้มไปด้านใดด้านหนึ่ง
• เวียนศีรษะแบบบ้านหมุน ซึ่งถือเป็นอาการรุนแรง จะมีอาการสิ่งแวดล้อมหมุนหรือรู้สึกตัวเองหมุน ซึ่งเป็นความรู้สึกหลอน มักเกิดขึ้นแบบฉับพลัน และอาจมีอาการเป็นๆ หายๆ

หลังจากป้าเล็กเช็คอาการเวียนศีรษะแล้ว คราวนี้ก็ถึงคราวหาวิธีเยียวยาแล้วค่ะ

กดจุดแก้เวียนศีรษะ

หากเกิดอาการเวียนศีรษะ โดยเฉพาะผู้สูงวัยอย่างป้าเล็ก ลองกดจุดง่ายๆ ด้วยตัวเองดังนี้

• วิธีที่หนึ่ง ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้กดบริเวณตรงกลางหว่างคิ้ว ค่อยๆ ออกแรงกดหนักและเบาสลับกันอย่างสม่ำเสมอ ทำติดต่อ
  เช่นนี้จนกว่าอาการจะดีขึ้น
• วิธีที่สอง ใช้หัวแม่มือด้านขวากดที่รอยบุ๋มระหว่างกระดูกขากรรไกรและกะโหลกศีรษะ ซึ่งอยู่หลังใบหูด้านขวา ออกแรงกดแล้วปล่อยสลับกันไป อาจทำพร้อมกับจังหวะการหายใจเข้าและหายใจออก ทำติดต่อกันประมาณ 1 – 2 นาที จึงค่อยสลับทำอีกข้างหนึ่ง

จากการบำบัดภายนอกกันแล้ว ก็มาต่อด้วยการบำบัดภายในด้วยการกินกันบ้างค่ะ

สมุนไพรไทยบำบัดอาการเวียนศีรษะ

สมุนไพรไทยหลากหลายชนิดมีสรรพคุณบรรเทาอาการเวียนศีรษะได้ดี ซึ่ง คุณบุญยืน ผ่องแผ้ว หมอสมุนไพรประจำคลินิกหนองบงการแพทย์แผนไทย จังหวัดลพบุรี ได้แนะนำดังนี้ค่ะ

• • เถาย่านาง นำเถาและใบย่านางตากแห้งประมาณ 1 กำมือ หรือ 15 กรัม ต้มกับน้ำสะอาด 1 ลิตร ชงดื่มแทนชา ดื่มได้ทั้งเช้า กลางวัน และเย็น หรือดื่มเมื่อกระหายน้ำ ใบย่านางมีสรรพคุณช่วยขจัดพิษ ทำให้เลือดหมุนเวียนดี แก้เวียนศีรษะและหน้ามืด ตาลายได้
  • ข่า ล้างต้นข่าทั้งต้นให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ นำไปตากแดดให้แห้ง ใช้ข่าที่ตากแห้งแล้วประมาณ 1 กำมือ หรือ 15 กรัม ต้มกับน้ำสะอาด 1 ลิตร ชงดื่มแทนชา รสร้อนของข่าจะช่วยขับลม แก้จุกเสียด แน่นท้อง และแก้ลมวิงเวียน
  • ตะไคร้ ใช้ต้นตะไคร้สดประมาณ 3 ต้น ล้างให้สะอาด และนำมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ต้มกับน้ำ 1 ลิตร ชงดื่มแทนชาเช่นกัน ตะไคร้มีสรรพคุณแก้เวียนศีรษะ หน้ามืด และใจสั่น
  • รางจืด นำใบสดประมาณ 7 – 8 ใบ ล้างน้ำให้สะอาด ใส่ในน้ำซาวข้าว 1 แก้ว (โดยใช้ข้าวสารล้างให้สะอาด 1 กำมือ ขยำในน้ำดื่ม 1 แก้ว) จากนั้นให้ขยำใบสดกับน้ำซาวข้าวประมาณ 1 – 2 นาที แล้วนำมากรองด้วยผ้าขาวบาง ดื่มน้ำที่ได้ก่อนอาหารเช้าและเย็น ช่วยแก้อาการเวียนศีรษะ หน้ามืดตาลาย ถอนพิษไข้ ถอนพิษผิดสำแดง และพิษอื่นๆ

นอกจากนี้ บทความนี้เรายังมีวิธีป้องกันที่ป้าเล็กหรือคุณผู้อ่านก็สามารถทำตามง่ายๆ ได้ดังนี้

• • ปรับเปลี่ยนอิริยาบถช้าๆ โดยวิธีการหายใจลึกๆ ก่อนลุกขึ้นจากท่านั่งหรือท่านอน จากนั้นเคลื่อนไหวช้าๆ ค่อยๆ ลุกทีละขั้นตอนดีกว่าการลุกพรวดพราดอย่างแน่นอนค่ะ
  • รักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่ โดยกินอาหารเป็นมื้อที่แน่นอน และกินอาหารที่มีเส้นใยสูง เช่น ผัก ผลไม้ ที่สำคัญ ควรงดการกินอาหารที่มีแป้งขัดขาวและน้ำตาลทรายขาว
  • ออกกำลังกายแบบแอโรบิก อย่างน้อยวันละ 30 นาที เช่น การเดิน ว่ายน้ำ รำกระบอง ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของหัวใจและปอด และทำให้สมองได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
  • ถ้ามีอาการเวียนศีรษะ อย่าขับรถหรือทำงานกับเครื่องจักรหรือสภาพเสี่ยงต่ออันตราย เช่น การปีนป่ายในที่สูงๆ เป็นต้น

เพียงเท่านี้อาการเวียนศีรษะก็ไม่ใช่เรื่องชวนปวดหัวกันอีกต่อไปแล้ว

ควรพบแพทย์ทันทีเมื่อ

• อาการทรุดหนักและเป็นอยู่นาน (เกิน 2 – 3 วัน) หรือเป็นซ้ำซาก
• มีอาการเวียนศีรษะแบบรุนแรงเฉียบพลัน  หรือมีอาการอื่นร่วม  เช่น  แน่นหน้าอก  กล้ามเนื้อแขนขาอ่อนแรง  พูดลำบาก คลื่นไส้อาเจียน  ในบางรายอาจพบอาการหูอื้อหรือมีเสียงรบกวน  เช่น  เสียงวิ้งหรือหึ่งในหูร่วมด้วย
• หากสงสัยว่าเกิดจากผลข้างเคียงของยาบางชนิด  เช่น ยาปฏิชีวนะในกลุ่ม Aminoglycosides  ยาแอสไพริน  และยาโรคความดันโลหิตสูงหรือโรคหัวใจ  เป็นต้น

ข้อมูลจาก คอลัมน์เยียวยาก่อนหาหมอ   เรื่อง : เมษา  ภาพ : ธนกร  ลักษณะวารี นิตยสารชีวจิต

---

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

อาการปวดหัวข้างเดียว ส่อโรคอะไรได้บ้าง (พร้อมวิธีรับมือ)

สูตรธรรมชาติ สยบ อาการปวดหัว

บรรเทาปวดหัว จากความเครียดได้ด้วยตัวเอง

ปวดหัวจังเลย! อาการปวดศีรษะ ที่เกิดจากความดันโลหิตสูงหรือไมเกรน

3 เคล็ดลับ แก้ปวดหัวบ่อยจากความเครียด