การดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุที่ป่วยติดเตียงเป็นเรื่องสำคัญ
รู้หรือไม่! การดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุเป็นเรื่องสำคัญ เพราะปากและฟันที่สะอาดจะช่วยให้ผู้สูงอายุรู้สึกสบาย ไม่เจ็บปวด กินอาหารได้ตามปกติ ลดความเสี่ยงที่จะติดเชื้อ โดยเฉพาะปัญหาปอดติดเชื้อจากการสำลักซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตได้
ผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้จำเป็นอย่างยิ่งต้องมีผู้ดูแลคอยช่วยเหลือ การทำความสะอาดปากและฟัน ต้องอาศัยเทคนิคหรืออุปกรณ์บางอย่างเป็นพิเศษ ผู้ดูแลควรทำความสะอาดปากและฟัน ต้องอาศัยเทคนิคหรืออุปกรณ์บางอย่างเป็นพิเศษ ผู้ดูแลควรทำความสะอาดปากและฟันของผู้สูงอายุทุกวัน อย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง
นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์กล่าวถึงเรื่องที่มีข่าวพบหนอนในช่องปากผู้ป่วยติดเตียง ซึ่งถือว่าเป็นอันตรายอย่างมาก หากหนอนชอนไชเข้าไปถึงส่วนสำคัญใกล้เคียงอย่างจมูกก็มีโอกาสที่จะเข้าไปถึงสมองได้ ดังนั้นการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุที่ป่วยติดเตียงจึงเป็นเรื่องสำคัญ เพราะปากและฟันที่สะอาดจะช่วยให้ผู้สูงอายุรู้สึกสบาย ไม่เจ็บปวดกินอาหารได้ตามปกติ ลดความเสี่ยงที่จะติดเชื้อ ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตได้
ความสำคัญของการดูแลช่องปากเป็นอย่างดีนั้นจะช่วยให้ผู้สูงอายุใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุขและส่งผลดีต่อสุขภาพโดยรวม โดยเฉพาะผู้สูงอายุกลุ่มติดบ้านและติดเตียงที่ช่ยเหลือตัวเองไม่ได้ อาจมีการกลืนลำบากหรือสำลักง่าย ต้องให้อาหารทางสายยาง หรือใส่ท่อช่วยหายใจ ปากแห้ง มีแผลในปาก การทำความสะอาดปากและฟันจึงต้องอาศัยเทคนิคหรืออุปกรณ์บางอย่างเป็นพิเศษ ผู้ดูแลควรทำความสะอาดปากและฟันของผู้สูงอายุทุกวัน อย่างน้อยวันละครั้ง
ด้านทันตแพทย์ อำนาจ ลิขิตกุลธนพร ผู้อำนวยการสถาบันทันตกรรม กรมการแพทย์ กล่าวเพิ่มเติมว่า กรณีผู้สูงอายุไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ แต่ยังรับรู้ได้ การช่วยแปรงฟันต้องยกศีรษะผู้สูงอายุขึ้นเพื่อป้องกันการสำลัก โดยให้ผู้สูงอายุขึ้นเพื่อกันการสำลัก โดยให้ผู้สูงอายุอยู่ในท่าครึ่งนั่งครึ่งนอน อาจใช้หมอนหนุนบนเตียง หรือถ้าผู้สูงอายุศีรษะไม่นิ่ง ควรให้ผู้สูงงอายุนั่ง ให้ศีรษะพิงผู้ดูแลที่ยืนอยู่ข้างหลังก็ได้
กรณีผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้และไม่รับรู้ สามารถช่วยทำความสะอาดช่องปากได้ โดยใช้ไม้กดลิ้นเปิดช่องปากผู้สูงอายุ ใช้ปากคีบผ้าก๊อช สำลีที่ชุบน้ำหมาดๆ เช็ดในปากให้ทั่วก็ได้ ปัญหาสุขภาพช่องปากและฟันในผู้สูงอายุเป็นเรื่องสำคัญวิธีช่วยแปรงฟัน เริ่มด้วยการให้ผู้สูงอายุจิบน้ำเล็กน้อย เพื่อให้ช่องปากมีความชื้น ใช้แปรงสีฟันขนอ่อน และยาสีฟันผสมฟลูออไรด์เล็กน้อย แปรงฟัน และเหงือกเบาๆ แปรงให้ครบทุกซี่
ข้อควรระวังในการดูแลสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุคือ อย่าใช้แปรงขนาดใหญ่เกินไป หรือสอดเข้าไปในลำคอลึกเกินไป เพราะอาจทำให้อาเจียน ควรหยุดพักให้ผู้สูงอายุได้บ้วนน้ำลาย หรืออมน้ำเล็กน้อย ก่อนแปรงต่อ สลับการหยุดพัก 2-3 ครั้ง อาจใช้น้ำยาบ้วนปากชนิดผสมฟลูออไรด์ อมบ้วนปากกรณีที่มีฟันเหลืออยู่ในปาก เพื่อป้องกันฟันผุ สำหรับน้ำยาบ้วนปากแบบฆ่าเชื้อโรค ก่อนใช้ควรปรึกษาทันตแพทย์ก่อนค่ะ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
