เมื่อพระไพศาล วิสาโล เล่าถึง พระอารมณ์ขันขององค์ทะไลลามะ

ท่านนั่งได้สักพักก็ลุกขึ้นไปตักอาหาร มีคนทักท้วงว่าเดี๋ยวจะมีอาหารมาถวายท่านที่โต๊ะ ท่านปฏิเสธ บอกว่าตักเองดีกว่า เพราะได้เลือกอาหารเองด้วย พูดเสร็จก็หัวเราะอีก

ตลอดเวลาที่ร่วมโต๊ะกับท่าน ท่านมีเรื่องเบา ๆ ตลก ๆ มาเล่าให้พวกเราหัวเราะเป็นระยะ ๆ ท่านเป็นกันเองมาก และไม่ขาดอารมณ์ขันเลย ส่วนใหญ่เป็นเรื่องเกี่ยวกับอาหารการกิน ช่วงหนึ่งท่านเล่าว่า ปกติแล้วท่านฉันเฉพาะมื้อเช้ากับเพล มื้อเย็นไม่ฉัน เพราะท่านถือวินัยเดียวกับพระเถรวาท

แต่บางวันท่านหิวมาก ก็เลยต้องขอพระพุทธเจ้าฉันขนมปังสักแผ่น เหตุผลก็คือ “สุขภาพของข้าพระองค์สำคัญมาก ถ้ามีสุขภาพดีก็จะช่วยเผยแผ่พุทธธรรมได้กว้างขวาง” พูดจบท่านก็หัวเราะตัวโยนตามแบบฉบับของท่าน ฟังแล้วก็นับถือท่านว่า ไม่สร้างภาพหรือวางฟอร์มเลย

เรื่องแบบนี้คนส่วนใหญ่ ไม่แต่พระเท่านั้น ฆราวาสเองคงไม่นำมาเปิดเผยในที่สาธารณะ เพราะจะทำให้คนเข้าใจว่าอ่อนแอ ไม่เคร่งครัดในหลักการ หาคนที่มากด้วยอารมณ์ขันและหัวเราะได้อย่างสนุกเหมือนทะไลลามะได้ยาก เวลาหัวเราะ ไม่ใช่แต่เฉพาะใบหน้าเท่านั้น ร่างกายของท่านก็หัวเราะตามไปด้วย

หลายเรื่องที่ท่านเล่า เชื่อว่าท่านเล่าหลายครั้งแล้ว แต่พอเล่าเสร็จท่านก็หัวเราะอย่างครื้นเครง เช่น ท่านเล่าถึงพี่สาวของท่านว่าตอนไปเมืองจีนครั้งแรก บนโต๊ะอาหารมีกล้วยวางอยู่ แต่เธอไม่เคยเห็นกล้วย และไม่รู้ว่ากินยังไง ก็เลยนั่งนิ่ง รอให้คนอื่นกินกล้วยก่อน เธอถึงจะกินตาม แต่คนอื่นก็ยังไม่กินเสียที เธอก็เลยต้องรอไปก่อน พูดจบท่านก็หัวเราะอย่างสนุก

พระอารมณ์ขันขององค์ทะไลลามะ แบบนี้ ไม่ได้มีเฉพาะเวลาส่วนตัวเท่านั้น คนที่เคยฟังท่านสนทนาบนเวทีคงนึกออกว่าท่านมีอารมณ์ขันอย่างไร หัวเราะแบบไหน บางช่วงนอกจากท่านหัวเราะตัวโยนแล้ว ยังมีเสียงคิก ๆ ดังออกมาด้วย

เมื่อฉันใกล้เสร็จ มีบริกรมาถามท่านว่า ต้องการอะไรอีกไหม ท่านเอามือจับแก้มเขาราวกับรู้จักมักคุ้นกันแล้วบอกว่า “ขอบคุณมาก พอแล้ว”เห็นภาพนี้ชวนให้นึกถึงเรื่องเล่าว่า ตอนที่ท่านไปเม็กซิโก เจ้าภาพจัดคนมาดูแลความปลอดภัยของท่าน ล้วนเป็นผู้ชายหน้าเหี้ยมดุดัน ราวกับผู้ร้ายในหนัง ดูหยาบกร้านมาก

แต่หลังจากนั้น 2-3 วัน เมื่อท่านจะออกเดินทางต่อ ชายเหล่านั้นพากันร้องไห้ และสัมผัสท่านด้วยความนอบน้อม ทั้ง ๆ ที่ท่านพูดภาษาของเขาไม่ได้ แต่เมตตาของท่านก็ทำให้คนเหล่านั้นประทับใจ

และเปลี่ยนจาก “สิงห์” กลายเป็น “กวาง” ไปเลย