เปลี่ยนตัวเองให้กลายเป็นคนคิดบวกด้วย โยนิโสมนสิการ
คุณกำลังประสบกับปัญหาความเครียดอยู่หรือเปล่า อดคิดมาก คิดวน และคิดฟุ้งซ่านไม่ได้ พระพุทธเจ้าผู้เป็นที่พึ่งของโลกได้ประทานคำสอนแก้ปัญหานี้ไว้คือ ” โยนิโสมนสิการ ”
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) ถอดความพระพุทธพจน์หนึ่งว่า “ภิกษุผู้เป็นเสขะ ยังไม่บรรลุอรหัตตผล ปรารถนาความเกษมจากโยคะอันยอดเยี่ยม เราไม่เล็งเห็นองค์ประกอบภายในอย่างอื่นแม้สักอย่าง ที่มีประโยชน์มากเหมือนอย่างโยนิโสมนสิการเลย ภิกษุผู้ใช้โยนิโสมนสิการ ยอมกำจัดอกุศลได้และบำเพ็ญกุศลให้เกิดขึ้น”
พระพุทธพจน์นี้แสดงให้เห็นว่า โยนิโสมนสิการมีประโยชน์กว่าการปฏิบัติ (โยคะ) ใช้กำจัดอกุศล และสร้างกุศลให้เกิดขึ้นได้ กุศลคือการทำความดีโดยไม่ทำให้ตนเองและผู้อื่นเดือดร้อน โยนิโสมนสิการเป็นหลักการคิด การทำให้กุศลเกิดขึ้นด้วยโยนิโสมนสิการจึงเป็นวิธีคิดที่ทำให้คิดแต่เรื่องกุศล หรือพูดง่าย ๆ คือ การคิดบวกนั่นเอง ก่อนที่จะรู้ว่าโยนิโสมนสิการช่วยให้เป็นคนคิดบวกได้อย่างไร ลองมาทำความรู้จักกับคำสอนนี้กันเสียก่อน ซึ่งสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์แบ่งและอธิบายไว้เป็นหลักคิด 10 ประการดังนี้
1. วิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย คือ พิจารณาปรากฏการณ์ที่เป็นผลให้รู้จักสภาวะที่เป็นจริง หรือพิจารณาปัญหาหาหนทางแก้ไขด้วยการค้นหาสาเหตุและปัจจัยต่าง ๆ ที่สัมพันธ์ส่งผลสืบทอดกันมา อาจเรียกว่าวิธีคิดแบบอิทัปปัจจัยตา หรือ วิธีคิดแบบปฏิจจสมุปบาท
2. วิธีคิดแบบแยกแยะส่วนประกอบ หรือกระจายเนื้อหา เป็นการคิดที่มุ่งให้มองและให้รู้จักสิ่งทั้งหลายตามสภาวะของมันเองอีกแบบหนึ่ง
3. วิธีคิดแบบสามัญลักษณ์ หรือ วิธีคิดแบบรู้เท่าทันธรรมดา คือมองอย่างรู้เท่าทัน ความเป็นอยู่ เป็นไปของสิ่งทั้งหลาย ซึ่งจะต้องเป็นอย่างนั้น ๆ ตามธรรมดาของมันเอง โดยเฉพาะก็มุ่งที่ประดาสัตว์และสิ่งที่คนทั่วไป จะรู้เข้าใจถึงได้ในฐานะที่มันเป็นสิ่งซึ่งเกิดจากเหตุปัจจัยต่าง ๆ ปรุงแต่งขึ้น จะต้องเป็นไปตามเหตุปัจจัย
4. วิธีคิดแบบอริยสัจ หรือคิดแบบแก้ปัญหา เรียกตามโวหารทางธรรมได้ว่า วิธีแห่งความดับทุกข์ จัดเป็นวิธีคิดแบบหลักอย่างหนึ่ง เพราะสามารถขยายให้ครอบคลุมวิธีคิดแบบอื่น ๆ ได้ทั้งหมด
5. วิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์ หรือคิดตามหลักการและความมุ่งหมาย คือพิจารณาให้เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างธรรมกับอรรถ หรือ หลักการกับความมุ่งหมายเป็นความคิดที่มีความสำคัญมาก ในเมื่อจะลงมือปฏิบัติธรรม หรือทำการตามหลักการอย่างใดอย่างหนึ่ง เพื่อให้ได้ผลตรงตามความหมายไม่กลายเป็นการกระทำที่เคลื่อนคลาด เลื่อนลอย หรืองมงาย
คลิกเลข 2 ด้านล่าง เพื่อรู้หลักคิดโยนิโสมนสิการที่เหลือ >>>
