วัดโสมนัสวิหารราชวรวิหาร แหล่งปฏิบัติธรรม ชำระจิตใจ กลางกรุง

วัดโสมนัสวิหารราชวรวิหาร เป็นวัดที่สวยงามและมีความสำคัญต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ไทย

เพราะเป็นวัดซึ่งพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สร้าง แต่น้อยคนจะทราบว่าวัดแห่งนี้เปิดอบรมกรรมฐานให้พุทธศาสนิกชนมานานกว่า 30 ปี

วัดโสมนัสวิหาร มีชื่อเต็มว่า วัดโสมนัสวิหารราชวรวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นโทสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2396 คำว่า “โสมนัส” มาจากพระนามของสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี พระอัครมเหสีพระองค์แรกของสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อมาสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดีทรงพระประชวรและเสด็จสวรรคตเมื่อพระชนมายุเพียง 19 พรรษา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สร้างวัดแห่งนี้ขึ้นเพื่ออุทิศเป็นพระราชกุศลแด่พระอัครมเหสี

วัดโสมนัสวิหาร เปิดอบรมกรรมฐานแก่ฆราวาสที่สนใจตั้งแต่ปี พ.ศ. 2525โดยมุ่งพัฒนาจิต เพิ่มคุณภาพชีวิตและประสิทธิภาพในการทำงานของผู้เข้าอบรมให้สูงขึ้น และเพื่อนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาใช้ในการพัฒนาตนเอง นอกจากนี้ทุกวันพระยังเปิดให้ประชาชนเข้าฟังธรรม 3 เวลา คือ เช้า 9.30 น. เที่ยง 12.15 น. และบ่าย 15.00 น. อีกด้วย

พระสาสนโสภณ (พิจิตร ฐิตวัณโณ) เจ้าอาวาส วัดโสมนัสวิหาร กล่าวว่า “วัดแห่งนี้เงียบสงบ เหมาะสำหรับการปฏิบัติกรรมฐาน ปัจจุบันในกรุงเทพฯ วัดที่เงียบสงบเช่นนี้มีน้อยนัก พระสงฆ์ที่จำพรรษาก็มีวัตรปฏิบัติที่เคร่งครัด จึงขอเชิญชวนญาติโยมมาร่วมอบรม เพราะการเจริญภาวนานับเป็นบุญสูงสุดในพระพุทธศาสนา

“วันใดถ้าไม่ได้รับความรู้ใส่ตนหรือไม่ได้บำเพ็ญภาวนาวันนั้นถือว่าขาดทุน”

แนวทางปฏิบัติ

สติปัฏฐาน 4 สำหรับผู้เริ่มต้นจะให้บริกรรมพุทโธ ส่วนผู้ที่เจริญกรรมฐานถึงขั้นแล้วจะให้เฝ้าดูการเกิดดับ

หลักสูตร

1. หลักสูตรชั้นต้น

ใช้เวลาอบรม 7 วัน เน้นหลักการปฏิบัติสมถกรรมฐานหรือการฝึกสมาธิ โดยมีหลักวิปัสสนารวมอยู่ด้วย ผู้เข้าอบรมต้องรักษาศีล 8 กำหนดอบรมวันละ 6 - 7 ชั่วโมง เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่สะดวกพักค้างคืนที่วัด โดยจะเริ่มอบรมตั้งแต่เวลา9.00 น. - 16.00 น. อย่างไรก็ดี ทางวัดมีที่พักค้างคืนให้จำนวนหนึ่ง โดยรับสมัครรุ่นละไม่เกิน 250 คน และไม่รับผู้ที่อายุต่ำกว่า 14 ปี

2. หลักสูตรก้าวหน้า (ชั้นสูง) วิปัสสนากรรมฐาน

ใช้เวลาอบรม 10 วัน เน้นการปฏิบัติวิปัสสนา ผู้เข้าอบรมต้องผ่านหลักสูตรชั้นต้นมาก่อน โดยจะเดินทางไปปฏิบัติธรรมณ วัดและศูนย์ปฏิบัติธรรมตามจังหวัดต่าง ๆ

หมายเหตุ : ติดตามตารางการปฏิบัติธรรมได้ที่ http://www.watsomanas.com/

กิจวัตรปฏิบัติ

วันแรกผู้เข้าอบรมต้องลงทะเบียนและรับเอกสารเวลา 8.30 น. จากนั้น 9.00 น. ทำพิธีรับศีลและเริ่มการบรรยายธรรม เวลา 10.30 น. ฝึกจิตตภาวนา นั่งสมาธิสลับการเดินจงกรม 12.00 น. พักรับประทานอาหารกลางวันและฟังบรรยายธรรมต่อ 13.30 น. เริ่มฝึกจิตตภาวนาอีกครั้งจนถึงเวลา 16.00 น. จึงสวดอุทิศส่วนกุศลและแผ่เมตตาประจำวัน ส่วนวันถัดไปจะเริ่มอบรมตั้งแต่เวลา 9.00 น.

ทั้งนี้ตลอด 7 วันมีการบรรยายธรรมในหัวข้อดังนี้ การบำเพ็ญสมาธิเบื้องต้น การตัดความกังวล ไตรสิกขา อานิสงส์การเดินจงกรม อานาปานสติภาวนา นิวรณ์ตัวกั้นความดี เหตุเกิดและเหตุดับนิวรณ์ ตัวกำจัดนิวรณ์การปรับอินทรีย์ อัปปนาโกศล การบำเพ็ญวิปัสสนาเบื้องต้น คลายเครียดอุบายระงับความโกรธ และพรหมวิหาร