ตามหา เมลาโทนิน ตัวช่วยแก้ปัญหา อาการนอนไม่หลับ
เมลาโทนิน ฮอร์โมนยอดฮิตคุ้นหู เเน่นอนว่าหลายคนคงได้ยิน เเต่ยังไม่กล้าเลือกใช้หรือรับประทานเสริม เพราะกังวลถึงอันตรายเเละผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ เเต่จริงเเล้วเป็นเช่นนั้นหรือไม่
วันนี้เพื่อให้ทุกคนได้คลายข้อสงสัย ชีวจิต มีข้อเท็จจริง และคำแนะนำเกี่ยวกับการเลือกเมลาโทนินเสริม เพื่อช่วยแก้ปัญหาอาการนอนไม่หลับกันค่ะ
ทำความรู้จัก เมลาโทนินคืออะไร และทำงานอย่างไร?
เมลาโทนิน เป็นฮอร์โมนที่สมองผลิตขึ้นเพื่อตอบสนองต่อความมืด ช่วยเรื่องของวงจรชีวิต หรือนาฬิกาชีวิตใน 24 ชั่วโมง และเรื่องการนอนหลับ ตรงกันข้ามแสงสว่างในเวลากลางคืนก็สามารถขัดขวางการผลิตเมลาโทนินได้ แต่จะดีสักแค่ไหน หากเรารู้จักเลือกเมลาโทนินเสริม มาช่วยแก้ปัญหาในข้างต้นนี้ได้ ด้วยเมลาโทนิน ชนิดออกฤทธิ์เนิ่น (Prolonged-release melatonin)
ซึ่งเมลาโทนินชนิดนี้มีลักษณะสำคัญคือ มีคุณสมบัติที่สามารถปลดปล่อยตัวยาออกมาทีละน้อย มีกลไกเลียนแบบการหลั่งของเมลาโทนินตามธรรมชาติในร่างกาย โดยการหลั่งทีละน้อยจนถึงระดับสูงสุดและค่อย ๆ ลดลงตลอดช่วงการนอนได้ ทำให้หลับสนิทตลอดคืน ตื่นมาไม่มีอาการงัวเงีย หรืออาการล้า เนื่องจากร่างกายนอนไม่เพียงพอ
นอกจากนี้เมลาโทนินเสริม สามารถช่วยแก้ปัญหาอาการเจ็ทแล็ก จากการเปลี่ยนโซนเวลา ความผิดปกติของระยะตื่นนอน-อาการนอนไม่หลับ (หลับล่าช้ากว่าปกติ) และความวิตกกังวลก่อนและหลังการผ่าตัดได้อีกด้วย
เมลาโทนิน กับปัญหาการนอนไม่หลับ สามารถช่วยเรื่องนอนไม่หลับได้หรือไม่ ?
เคยไหมคืนไหนนอนไม่หลับ ตื่นขึ้นมากลางดึก นอนไม่เป็นเวลา ตื่นขึ้นมางัวเงีย ทำงานระหว่างวันก็ไม่มีความสุข อ่อนเพลีย ขี้เกียจ แถมบางทีตอบสนองความรู้สึกช้า รู้สึกไม่กะปรี้กะเปร่า จนบางครั้งต้องทำให้เสียงาน เสียบุคลิกภาพ เเต่รู้หรือไม่ว่าปัญหาในข้างต้นสามารถป้องกันและแก้ไขได้
สำหรับในคนที่นอนไม่ค่อยหลับ มีปัญหาเรื่องในการนอนหลับ หรืออย่างใดอย่างหนึ่ง หรือทั้งสองอย่าง หากปล่อยอาการทิ้งไว้เป็นระยะเวลานาน หนึ่งเดือนหรือนานกว่านั้น จนกลายเป็น “อาการนอนไม่หลับเรื้อรัง” ที่ส่งผลต่อความอ่อนล้า และส่งผลต่อสุขภาพร่างกายในระยะยาว เพราะปัญหาการหลั่งของเมลาโทนินของร่างกายที่ไม่เป็นไปตามปกติ อาจทำให้เกิดปัญหาการนอนหลับได้
ดังนั้น การหาตัวช่วยเมลาโทนินเสริม โดยเฉพาะเมลาโทนิน ชนิดออกฤทธิ์เนิ่น (Prolonged-release melatonin)
ซึ่งมีผลทดลองทางคลินิกขนาดเล็ก (small clinical trial) เปรียบเทียบการออกฤทธิ์ระหว่างเมลาโทนินรูปแบบปลดปล่อยทันที และเมลาโทนินรูปแบบออกฤทธิ์เนิ่น ในวารสาร Journal of Pineal Research พบว่า เมลาโทนินรูปแบบออกฤทธิ์เนิ่น จะเหมาะสมกับภาวะการนอนไม่หลับแบบที่มีการตื่นกลางดึกบ่อยๆ (sleep maintainance)
ซึ่งแน่นอนว่า การต้องตื่นขึ้นมาบ่อยๆ กลางดึกนั้น จะทำให้ในแต่ละวันร่างกายได้รับการพักผ่อนที่ไม่เพียงพอ ไม่สดชื่น อ่อนเพลีย ในระหว่างวัน จนทำให้อาจเสียงานเสียการได้
การเสริมเมลาโทนินปลอดภัยหรือไม่?
สำหรับการรับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารเมลาโทนินโดยเฉพาะอย่างยิ่งในปริมาณที่สูงกว่าที่ร่างกายผลิตตามปกติ ปัจจุบันยังไม่มีข้อมูลเพียงพอเกี่ยวกับผลข้างเคียงที่เป็นไปได้ชัดเจนของความปลอดภัย โดยรวมหากรับประทานเกินขนาด กลับกันการใช้ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารเมลาโทนินในระยะสั้นดูเหมือนจะปลอดภัย ในคนส่วนใหญ่อีกด้วย
เเต่ที่สำคัญโปรดจำไว้เสมอว่า
- อาจเกิดปฏิกิริยากับยาที่กำลังใช้อยู่ เช่น เดียวกับผลิตภัณฑ์เสริมอาหารอื่นๆ ดังนั้น ผู้ที่กำลังใช้ยาหรือกินยาประจำตัว ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้เมลาโทนินทุกครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนเป็นโรคลมบ้าหมูและผู้ที่ทานยาต้านการแข็งตัวของเลือดต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ เมื่อต้องทานอาหารเสริมเมลาโทนิน
- ข้อกังวลด้านความปลอดภัยสำหรับสตรีมีครรภ์และให้นมบุตร ยังขาดงานวิจัยเกี่ยวกับความปลอดภัยของการใช้เมลาโทนินในสตรีมีครรภ์หรือให้นมบุตร
- ความกังวลด้านความปลอดภัยสำหรับผู้สูงอายุ จากข้อมูลการวิจัย เมลาโทนิน ชนิดออกฤทธิ์เนิ่น (Prolonged-release melatonin) สามารถใช้ในการรักษาโรคนอนไม่หลับในผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ป่วยอัลไซเมอร์ ภาวะโรคสมองเสื่อมได้ด้วยเช่นเดียวกัน
สิ่งสำคัญอย่างยิ่งหากจำเป็นต้องใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของเมลาโทนิน โปรดอ่านและปฏิบัติตามคำแนะนำบนฉลาก เเละต้องปรึกษากับคุณหมอ เภสัชกร เกี่ยวกับการใช้ก่อนทุกครั้ง เพื่อสามารถตัดสินใจ และมีข้อมูลที่ดีก่อนรับประทาน
เพราะการนอนหลับอย่างมีคุณภาพ จะช่วยให้คุณภาพชีวิตและสุขภาพองค์รวมของคุณดีขึ้น
หากคุณกำลังมีปัญหาเรื่องการนอนหลับหรือต้องการอ่านเคล็ดลับดี ๆ ได้ที่ https://www.circadiansleep.online
อ้างอิง NCCIH ประเทศสหรัฐอเมริกา