คู่มือป้องกัน+รักษา สุขภาพฟัน ตามช่วงวัย
สุขภาพฟัน หยุดเสียว ผุ กร่อน บวม อักเสบ ฟัน เหงือก ชีวจิตชวนเช็กไลฟ์สไตล์ใกล้ตัว ซึ่งเป็นต้นเหตุสำคัญที่ทำเหงือกและฟันของคุณป่วยตามช่วงวัย พร้อมวิธีป้องกันรักษาโรคเหงือกและฟันอย่างถูกต้อง เพื่อให้ ฟันและเหงือกสุขภาพเลิศ แข็งแรงราวกับคนหนุ่มสาวอยู่เสมอ
เช็กไลฟ์สไตล์ “คนอายุน้อย” ทำอายุฟันสั้นลง
คนอายุน้อยในที่นี้คือ คนที่อยู่ในช่วงวัยรุ่นตอนปลายจนถึงวัยทำงานตอนต้น (อายุระหว่าง 15 – 34 ปี) อาจารย์ ทันตแพทย์ศุภชัย สุพรรณกุล รองหัวหน้าภาควิชาทันตกรรมทั่วไปขั้นสูง คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล อธิบายว่า
“สถานการณ์โรคและอาการผิดปกติของฟันในกลุ่มคนอายุน้อย และวัยทำงานตอนต้นในปัจจุบัน โดยภาพรวมดีขึ้นเมื่อเทียบกับในอดีตที่ผ่านมา เนื่องจากพ่อแม่รุ่นใหม่เข้าถึงข้อมูลการดูแลสุขภาพฟันที่ถูกต้อง จึงช่วยดูแลสุขภาพช่องปากของลูกๆ ได้เป็นอย่างดี เมื่อโตขึ้นเป็นวัยรุ่นและวัยทำงานในปัจจุบันจึงพบปัญหาฟันผุน้อยลง รวมถึงมีเทคโนโลยีการตรวจรักษาที่ดีขึ้น แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังพบปัญหาโรคฟันจากไลฟ์สไตล์ซึ่งจะเปลี่ยนแปลงไปจากในอดีตพอสมควร”
คุณหมอศุภชัย ยกตัวอย่างไลฟ์สไตล์ของคนรุ่นใหม่ที่ส่งผลต่อโรคฟัน ไว้ดังนี้
เล่นกีฬาหรือออกกำลังกายผาดโผนทำฟันเปลี่ยนสี
คุณหมอศุภชัยอธิบายว่า
“เราพบว่าวัยรุ่นโดยเฉพาะกลุ่มที่พ่อแม่ค่อนข้างมีกำลังทรัพย์ รวมถึงวัยทำงานตอนต้น มักนิยมเล่นกีฬาหรือทำกิจกรรมผาดโผน เช่น การเล่นเจ็ตสกี ขี่มอเตอร์ไซค์ บาสเกตบอล กระโดดบนแทรมโพลีน ซึ่งกีฬาหรือกิจกรรมเหล่านี้อาจทำให้ผู้เล่นประสบอุบัติเหตุ ฟันถูกกระแทก ส่งผลให้ฟันเกิดการเปลี่ยนสี”
หนังสือ โรคของช่องปากและฟัน โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิงพวงทอง ไกรพิบูลย์ สำนักพิมพ์อมรินทร์สุขภาพ อธิบายโดยสรุปว่า
ภาวะฟันเปลี่ยนสีคือ ฟันซึ่งปกติมีสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน เปลี่ยนเป็นสีอื่นๆ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสาเหตุ เช่น สีขาวขุ่น สีเหลือง สีคล้ำ สีน้ำตาล สีดำ โดยอาจเกิดกับฟันทุกซี่หรือเฉพาะบางซี่
ฟันเปลี่ยนสีเกิดขึ้นที่ชั้นเคลือบฟันและชั้นเนื้อฟัน เป็นโรคหรือภาวะที่พบได้บ่อย มักเกิดจากหลายสาเหตุ ทั้งการถูกกระแทกจนฟันหัก การกินยาบางชนิด
นอกจากนี้หนังสือฟัน โดย ทันตแพทย์หญิงยุพเรศ นิมกาญจน์ ให้ข้อมูลเรื่องฟันเปลี่ยนสีเป็นสีคล้ำหรือฟันตายว่า
“ฟันที่ถูกแรงกระแทกจะส่งผลกระทบต่อเส้นเลือดและเส้นประสาทที่บริเวณรูเปิดปลายรากฟันให้เกิดการฉีกขาด ทำให้ฟันตายได้ ซึ่งมักไม่มีอาการเจ็บและดูเหมือนฟันดีๆ มารู้ตัวว่าฟันตายเมื่อเห็นฟันสีคล้ำลงสาเหตุที่ฟันตายมีสีคล้ำลง เพราะเม็ดเลือดแดงที่อยู่ในโพรงประสาทฟันแตกเสื่อมสลายไป แล้วปล่อยสารประกอบธาตุเหล็กซึ่งมีสีน้ำตาลสนิมออกมา”
คุณหมอศุภชัยแนะนำว่า หากต้องเล่นกีฬาหรือออกกำลังกายที่มีการกระแทกเป็นประจำ ควรจะสวมเมาท์การ์ด (Mouthguard) เพื่อปกป้องฟัน
