เช็กด่วน! ร่างกายบอก ขาดวิตามิน

ขาดวิตามิน ร่างกายจะมีอาการอย่างไรบ้าง

วิตามิน เป็นสิ่งสำคัญสำหรับร่างกาย เพราะมีส่วนในระบบการทำงานต่างๆ รวมถึงเสริมภูมิคุ้มกันป้องกันไม่ให้ร่างกายป่วยได้ง่าย แต่หากมากเกินไปก็อาจทำให้เกิดโทษได้ ดังนั้นจึงต้องมีวิตามินได้ระดับที่สมดุล แต่จะรู้ได้อย่างไรว่ากำลังมีวิตามินน้อยเกินไป หรือมากไป รวมทั้งหากอยากตรวจละเอียดไปที่ไหนดี แอดมีคำตอบมาให้แล้วค่ะ

วิตามินสำคัญอย่างไร

วิตามินเป็นสารอินทรีย์ที่จำเป็นต่อร่างกาย เพราะร่างกายเราไม่สามารถสร้างขึ้นได้เอง ได้จากการทานอาหารและผลิตภัณฑ์เสริมอาหารเท่านั้น จึงทำให้หลายๆ คนพอพูดถึงวิตามินก็นึกถึงวิตามินเม็ดๆ เท่านั้น แต่ที่จริงแล้วในอาหารที่เราทานก็มีวิตามินอยู่ จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้เราควรทานอาหารโดยเฉพาะ พืชผัก ผลไม้ให้หลากหลาย

วิตามินมีทั้งที่เป็นวิตามินตามธรรมชาติ วิตามินสังเคราะห์ ซึ่งทั้ง 2 แบบอาจให้ผลแบบเดียวกัน

แต่!… วิตามินธรรมชาติอาจให้ประโยชน์ที่มากกว่า

ตัวอย่างเช่น ในวิตามินซีธรรมชาติมีไบโอฟลาโวนอยด์ ซีคอมเพล็กซ์ แต่ในวิตามินซีสังเคราะห์ไม่มี ซึ่งไบโอฟลาโวนอยด์ ซีคอมเพล็กซ์ช่วยให้วิตามินซีทำงานได้ประสิทธิภาพมากกว่า ดังนั้นแล้วการเลือกซื้อวิตามินต่างๆ จึงสำคัญ และควรเลือกแบบที่สกัดจากธรรมชาติ

แหล่งวิตามินที่สำคัญ

• วิตามินเอ พบได้ในน้ำมันตับปลา ไข่แดง นม และพืชผักใบเขียวเข้ม และผักผลไม้สีเหลือง
• วิตามินบี พบในธัญพืช ถั่วเมล็ดแห้ง ยีสต์
• วิตามินซี พบในผักผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว และในพริกหวาน ผักคะน้า มะรุม มะระ
• วิตามินดี พบได้ในเนื้อปลาต่างๆ เช่นปลาแซลมอน ปลานิล ปลาตะเพียน และยังพบได้ในเห็ดหอม
• วิตามินอี พบได้ในถั่วที่มีน้ำมัน เช่น ถั่วเหลือง ถั่วลิสง เมล็ดทานตะวัน และข้าวโพด
• วิตามินเค พบในผักใบเขียว น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันกาโนลา

สาเหตุการขาดวิตามิน

อาหารทำให้ ขาดวิตามิน

เนื่องจากวิตามินร่างกายไม่สามารถผลิตขึ้นได้เอง อาหารจึงเป็นแหล่งวิตามินที่สำคัญ การทานอาหารที่ไม่ครบถ้วน ไม่หลากหลาย หรือทานเดิมๆ ซ้ำๆ ทานแต่อะไรเดิมๆ ไม่ทานผักและผลไม้ จึงเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้คนได้รับวิตามินไม่เพียงพอ

นอกจากนั้นแล้วอาหารที่ปรุงสุกมากเกินไป ผ่านความร้อนเป็นเวลานาน จนทำให้เกรียม หรือไหม้ ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้วิตามินธรรมชาติในอาหารถูกทำลายจนไม่เหลือ และไม่เพียงเท่านั้น อาหารเหล่านี้ยังเพิ่มความเสี่ยงการเป็นโรคมะเร็งอีกด้วย

พฤติกรรมทำให้ ขาดวิตามิน

พฤติกรรมการใช้ชีวิตบางอย่างก็เป็นตัวการเร่งให้วิตามินในร่างกายถูกทำลายจนไม่เพียงพอต่อความต้องการ โดยเฉพาะการดื่มแอลกอฮอล์ และสูบบุหรี่ ที่เป็นตัวการให้วิตามินซี และวิตามินบีถูกทำลายลงไปในปริมาณมาก ด้วยจำนวนปริมาณแอลกอฮอล์ 1 แก้ว ทำให้ร่างกายสูญเสียวิตามิน B1 และ B6 และกรดโฟลิก และบุหรี่ 1 มวน ทำลายวิตามินซีถึง 25-100 มิลลิกรัม

นอกจากนั้นแล้วการทานยาบางชนิดเช่น ยาคุมกำเนิด ยาแก้ปวดหัวแอสไพริน ก็มีผลต่อวิตามินบีและวิตามินซีเช่นเดียวกัน แต่ในระดับที่ไม่รุนแรงเท่าแอลกอฮอล์และบุหรี่

ความต้องการวิตามินที่มากขึ้น

ในบางครั้งร่างกายของคนเราก็ต้องการวิตามินที่มากขึ้น การตั้งครรภ์ ให้นมบุตร รวมถึงการออกกำลังกาย และที่อยู่ในระยะพักฟื้น ก็ทำให้ร่างกายต้องการวิตามินและสารอาหารอื่นๆ มากกว่าปกติ นอกจากนั้นแล้ว อาการป่วยบางอย่างที่ทำให้ร่างกายดูดซึมวิตามินได้น้อยลง ก็ทำให้ร่างกายต้องการวิตามินในปริมาณขึ้น เช่น ท้องเสีย ลำไส้อักเสบ เป็นต้น

สัญญาณการขาดวิตามิน

เนื่องจากวิตามินมีความสำคัญต่อระบบร่างกาย ดังนั้นแล้ว อาการที่ร่างกายฟ้องว่าขาดวิตามินจึงเกิดขึ้นในหลายส่วนของร่างกาย คือ

ขาดวิตามินเอ

• ภูมิต้านทานร่างกายลดลง ทำให้ติดเชื้อต่างๆ ได้ง่าย จึงทำให้เป็นหวัด อักเสบในโพรงจมูก ช่องปาก คอ ได้ง่าย
• ตาฝ้า ฟาง วิตามินเอ มีความสำคัญต่อการมองเห็น ดังนั้นเมื่อขาดไป ก็จะทำให้มองเห็นในที่มืดได้น้อยลง หรืออาจทำให้เป็นตาบอดกลางคืนได้

ขาดวิตามินบี

• เหน็บ ชา วิตามินบีช่วยในการบำรุงปลายประสาท เมื่อขาดไปจึงทำให้เกิดอาการชาตามแขนขา หรือเป็นเหน็บชา
• เครียด วิตามินบีเป็นวิตามินที่กระตุ้นให้ต่อมหมวกไตผลิตฮอร์โมนคลายเครียด เมื่อร่างกายขาดวิตามินบี จึงทำให้เกิดอาการเครียดง่าย ปวดไมเกรนบ่อย
• เบื่ออาหาร เมื่อขาดวิตามินบีที่มีส่วนสำคัญในระบบย่อย และดูดซึมอาหาร ก็ทำให้ร่างกายย่อยได้ไม่เต็มที่ เกิดอาการเบื่ออาหารได้
• โลหิตจาง วิตามินบีมีส่วนในการสร้างเสริมสร้างเม็ดเลือดแดง และส่งเม็ดเลือดไปยังอวัยวะต่างๆ เมื่อขาดไป ก็จะทำให้เม็ดเลือดแดงผิดปกติ และทำให้อวัยวะต่างๆ ทำงานปิดปกติตามไปด้วย
• ผิวหนังอักเสบ ไขมันไม่สามารถขับออกตามผิวหนังได้เนื่องจากวิตามินบีช่วยในเผาผลาญไขมัน เกิดเป็นไขมันอุดตัน ต้นตอของการอาการอักเสบ และสิว

ขาดวิตามินซี

• อ่อนเพลีย ไม่สดชื่น
• เส้นเลือดฝอยเปราะแตก วิตามินซีช่วยบำรุงผนังหลอดเลือดฝอยให้แข็งแรง ไม่เปราะ แตกง่าย เมื่อขาดไปจึงทำให้เกิดอาการเลือดออกตามไรฟัน และเลือดกำเดาออกได้ง่าย
• ภูมิคุ้มกันต่ำ วิตามินซีมีส่วนในการเสริมภูมิคุ้มกัน ป้องกันอาหารป่วยและติดเชื้อต่างๆ
• หมองคล้ำ วิตามินซีช่วยสร้างคอลลาเจน ทำให้ผิวดูกระจ่างใส เมื่อขาดไปผิวก็จะหมองคล้ำ และมีริ้วรอย

ขาดวิตามินดี

กระดูกพรุน วิตามินดีเป็นวิตามินที่ช่วยให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียมได้ดี เมื่อขาดไปจึงเพิ่มความเสี่ยงโรคกระดูกพรุน กระดูกเปราะแตกง่าย

ขาดวิตามินอี

ตอบสนองได้ช้าลง เนื่องจากวิตามินอีเป็นวิตามินที่มีส่วนในระบบประสาท เมื่อขาดไปจึงทำให้ร่างกายตอบสนองได้ช้างลง เคลื่อนตัวช้า ทรงตัวยาก กล้ามเนื้ออ่อนแรง

การกินวิตามินเสริม

• แนะนำให้ทานพร้อมมื้ออาหาร หรือหลังอาหาร เพื่อให้ดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้
• วิตามินบี และซี เป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ ร่างกายจะขับออกอย่างรวดเร็ว จึงควรแบ่งทานหลังมื้ออาหาร เช้า กลางวัน และเย็น
• หากทานวิตามินหลายตัวพร้อมกัน ควรทานในพร้อมมื้ออาหารที่ใหญ่ที่สุด

ตรวจวิตามินที่ไหน

สำหรับใครที่ต้องการตรวจวิตามิน ว่ามีมากเกินไป หรือน้อยเกินไป เดี๋ยวนี้ก็มีการตรวจอย่างละเอียด รวมถึงปรุงวิตามินเฉพาะบุคคล เพื่อเสริมในส่วนที่ขาดไปอีกด้วย

เป็นโปรแกรมที่ชื่อว่า BWC Antioxidants Plus Customized Vitamin ซึ่งจะเป็นการตรวจเลือดเพื่อหาระดับวิตามินและสารต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย ว่าเราขาดตัวไหน หรือมีตัวไหนมากเกินไป และปรุงวิตามินให้สำหรับ 1 เดือน เพื่อเติมในสิ่งที่ขาด

ซึ่งครั้งนี้แอดได้ลองไปตรวจ ที่ Royal Life Bangkok by BDMS Wellness Clinic ศูนย์เวลเนสที่โดดเด่นด้าน Anti-Aging

ขั้นตอนแรกของโปรแกรม BWC Antioxidants Plus Customized Vitamin ด้วยการพูดคุยกับคุณหมอ โดยคุณหมอจะซักถามข้อมูลสุขภาพ ไลฟ์สไตล์ เพื่อเป็นข้อมูลสำหรับการออกแบบวิตามิน หลังจากนั้นจะเป็นการเจาะเลือดเพื่อให้ได้ผลที่ละเอียด

หลังจากนั้น 1 อาทิตย์ คุณหมอจะนัดฟังผลค่าแอนติออกซิเดนต์ และวิตามินในร่างกาย ซึ่งเลือกได้ว่า จะเดินทางไปฟังด้วยตัวเอง หรือออนไลน์

ครั้งนี้แอดเลือกออนไลน์ คุณหมอก็จะอ่านค่าต่างๆ ให้ฟัง พร้อมทั้งอธิบายว่าแอนติออกซิเดนต์และวิตามินแต่ละตัว ได้มาจากไหน ทำหน้าที่อะไร และร่างกายเราขาดไปแค่ไหน

หากเลือกฟังผลกับคุณหมอก็จะได้รับวิตามินที่ปรุงขึ้นเพื่อตัวเราเลย แต่แอดเลือกออนไลน์ ทางศูนย์ Royal Life Bangkok by BDMS Wellness Clinic ก็จะส่งตัววิตามินมาให้ที่บ้าน
สำหรับโปรแกรม BWC Antioxidants Plus Customized Vitamin สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติม หรือสอบถามได้ที่ www.bdmswellness.com

เรื่องอื่นๆ น่าสนใจ

• C E คู่ วิตามิน ต้านมะเร็ง
• เรื่องที่เราควรรู้ เกี่ยวกับ วิตามินซี
• ตากระตุก ลางบอกเหตุ หรือแค่ขาดวิตามิน

ที่มา

• ภาควิชาเภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• Rama Channel
• โรงพยาบาลกรุงเทพ
• Healthline
• โรงพยาบาลพญาไท