สู้โรคความดันโลหิตสูง ด้วยวิธีตามหลักแพทย์แผนจีน
วันนี้เรามีเรื่องเกี่ยวกับการ สู้โรคความดันโลหิตสูง ของคุณยายท่านหนึ่ง ผ่านคำบอกเล่าของ พญ.ศรันยา กตัญญูวงศ์ อดีตคอลัมนิสต์ประจำนิตยสารชีวจิต พร้อมทั้งคำแนะนำในการใช้ศาสตร์การแพทย์แผนจีนในการดูแลร่างกาย เมื่อต้องเผชิญหน้ากับโรคความดันโลหิตสูง
แพทย์แผนจีน พิชิตความดัน
ใครจะนึกว่าคุณยายวัย 84 ปีท่านนี้จะป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง ก็ท่านยังทำงานเป็นทันตแพทย์สัปดาห์ละ 4 วัน ออกกำลังกายด้วยการเต้นละติน ไจฟ์ และชะชะช่า คุณหมอส้มซึ่งจบปริญญาตรีด้านการแพทย์แผนปัจจุบันบอกว่า
โรคนี้เป็นโรคธรรมดาที่มากับอายุที่เพิ่มขึ้น กินยาอย่างไรก็ดูไร้ความหวังว่าจะกลับมาปกติ หากแต่แนวทางการแพทย์แผนจีนที่คุณหมอเรียนมาในระดับปริญญาโทมีทางออก
ต่อไปนี้จะเป็นเรื่องของคนไข้คนหนึ่งที่ส้มว่าใช้ชีวิตได้คุ้มที่สุดกันนะคะ
เธอชื่อ คุณยายศรี (นามสมมติ) อายุ 84 ปีค่ะ
คุณยายศรีมีปัญหาเรื่องความดันโลหิตสูง ซึ่งมีวี่แววว่าจะสูงขึ้นไปเรื่อยๆ คุณหมอประจำตัวของคุณยายศรีซึ่งเชี่ยวชาญด้านหัวใจก็เลยส่งมาให้ส้มฝังเข็มเพื่อควบคุมและลดความดันค่ะ
แรกๆคุณยายศรีก็กลัวเข็ม แต่ก็ยอมมาพบส้มตามที่คุณหมอคะยั้นคะยอ อันที่จริงแล้วคุณยายศรีปฏิบัติตัวดีมาตลอดนะคะ เป็นผู้สูงอายุคุณภาพจริงๆค่ะ ครั้งแรกมาหาส้ม คุณยายศรีบอกว่าเคยเป็นทันตแพทย์ แต่เกษียณมานานแล้ว ยังทำงานอยู่เล็กๆน้อยๆเบาๆแบบคนเกษียณแล้ว
ชีวิตของคุณยายศรี
ถามไปถามมาสักพักกลับได้ความว่า คุณยายศรียังทำงานเป็นหมอฟันอยู่ค่ะ 4 วันต่อสัปดาห์ (แหะๆ น้อยกว่าส้มวัน
เดียวเอง) แถมคุณยายศรียังขับรถไปทำงานเองด้วย
คนไข้ของคุณยายศรีสบายใจได้นะคะ คุณยายศรีผ่านการทดสอบสายตาโดยจักษุแพทย์ทุกๆปี ว่าสามารถทำงานได้ดีแน่นอน คุณยายศรีมองเห็นชัดแจ๋ว ไม่มีการถอนฟันผิดซี่ชัวร์
เหตุเพราะคุณยายศรีเป็นคนขยันและเบื่อง่าย ขืนอยู่บ้านเฉยๆ จะต้องเฉาตายแน่ๆ วันไหนไม่ทำงาน คุณยายศรีก็ไปออกกำลังกายด้วยการเต้นรำไม่ใช่เต้นวอลตซ์ธรรมดานะคะ แต่เลือกเต้นประเภทละติน ไจฟ์ และชะชะช่าค่ะ เปรี้ยวไหมคะคนไข้ของส้ม
ส้มฟังกิจกรรมที่ทำแล้วเหนื่อยแทนเลย นี่คือความลับอายุยืนแบบมีคุณภาพค่ะ จริงๆ ก็คือหนึ่งในหลักห้าเล็กของ อาจารย์สาทิส อินทรกำแหง นั่นเอง
ความดันโลหิตในผู้สูงวัย
มาดูกันเรื่องความดันโลหิตสูงของคุณยายศรีกันนะคะ ก่อนรักษาด้วยการฝังเข็ม ความดันโลหิตอยู่ที่ประมาณ 150/70
มิลลิเมตรปรอท จะสังเกตได้ว่าค่าความดันตัวบนสูงตัวเดียว ตัวล่างปกติ ซึ่งเป็นกันมากในผู้สูงอายุ เนื่องจากเส้นเลือดเริ่มแข็งตัว ความยืดหยุ่นในการรับส่งเลือดน้อยลง ทำให้หัวใจต้องบีบตัวแรงขึ้น เพื่อส่งเลือดไปเลี้ยงร่างกายให้ได้ปริมาณเท่าเดิม
ที่จริงการที่เส้นเลือดแข็งตัวขึ้น?หรืออาเทอโรสเคลอโรซิส (Atherosclerosis) นั้น เป็นเรื่องที่มากับอายุที่เพิ่มขึ้นค่ะเลี่ยงยากหน่อย แต่สามารถชะลอได้บ้าง
ทีนี้ลองฟังคำอธิบายของทางแพทย์แผนจีนกันบ้างนะคะ
ด้วยความที่เป็นศาสตร์โบราณ แพทย์แผนจีนทราบมานานแล้วเรื่องความดันโลหิตสูง แต่ไม่มีเครื่องวัด ส่วนใหญ่ใช้ดูตามอาการ เช่น มีอาการวิงเวียนศีรษะ มึนศีรษะ อาการลักษณะนี้ ทางแพทย์แผนจีนจะบอกว่า เป็นอาการที่หยางลอยขึ้นบนศีรษะ เพราะฉะนั้นวิธีแก้คือ ทำให้หยางลดลงมาอาการปวดศีรษะและความดันโลหิตก็จะลดลงมาด้วย
หยิน-หยางขาดสมดุล
นอกจากการทำให้หยางลดลงแล้ว ต้องหาเหตุผลด้วย ทำไมหยางจึงลอยขึ้น ส่วนใหญ่แล้ว เมื่อคนเราอายุมากขึ้น ทางแพทย์แผนจีนจะบอกว่า หยินหรือกายเนื้อน้อยลง ด้วยการที่หยินและหยางจะต้องคงอยู่ด้วยกัน คอยควบคุมกันเมื่อหยินน้อยลง หยางก็ไม่มีที่ยึดเกาะ ทำให้หยางส่วนเกินลอยตัวขึ้นสูง
หยางมีลักษณะเป็นพลังงาน เป็นลม เป็นความร้อน เมื่อขึ้นมาที่ศีรษะ ทำให้เกิดอาการปวดศีรษะ วิธีที่จะทำให้หยางลดลงจากศีรษะได้นั้นก็ด้วยการทำสมาธิ การฝังเข็ม การปรับมากินอาหารสรรพคุณเย็นเพื่อบำรุงหยินและลดปริมาณหยางลงมา
รักษาอย่างต่อเนื่อง
หลังจากฝังเข็มและปฏิบัติตัวปรับหยินและหยางให้เข้าสู่สมดุล ไม่นานคุณยายศรีก็กลับไปเต้นรำและทำงานที่รัก รวมถึงไปเที่ยวได้โดยไร้กังวลว่าความดันจะสูงขึ้นอีกค่ะ
ตอนนี้ความดันคุณยายศรีอยู่ตัวที่ประมาณ 130/70 มิลลิเมตรปรอท ซึ่งคุณหมอและแพทย์ปัจจุบันสั่งลดปริมาณยาควบคุมความดันโลหิตมาสองรอบแล้ว
คำแนะนำเพิ่มเติม สำหรับผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง
สำหรับคนที่มีอาการของโรคความดันโลหิตสูง แค่เริ่มเปลี่ยนแปลงตัวเอง ออกกำลังกาย ปรับอาหารเป็นอาหารสรรพคุณเย็น นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ทำสมาธิอย่างต่อเนื่องและจริงจัง เท่านี้ความดันโลหิตก็ไม่สูงแล้วละค่ะ
อ้อ อีกอย่าง อย่าลืมสนุกไปกับชีวิตเหมือนคุณยายศรีนะคะ เพื่อชีวิตยืนยาวอย่างมีคุณภาพและมีความสุขค่ะ
เมนูต้านโรคความดันโลหิตสูง
(จากหนังสือ กินดื่มต้านคอเลสเตอรอล ความดันและโรคหัวใจ โดย สำนักพิมพ์อมรินทร์ CUISINE)
เส้นบุกผัดสุกี้แห้ง
ส่วนผสม
เส้นบุกลวกสุก 1 ถ้วย
เนื้อปลาหั่นชิ้นพอคำ 2 ชิ้น
ลูกชิ้นปลา?(ตามชอบ) 2 ลูก
เนื้อปูอัดหั่นแฉลบ 2 แท่ง
เห็ดหูหนูขาวหั่นชิ้นเล็ก 1 ถ้วย
เห็ดเข็มทอง 1 ถ้วย
ผักกาดขาวหั่นชิ้นพอคำ 1 ถ้วย
ขึ้นฉ่ายหั่นท่อนสั้น 1 ต้น
ต้นหอมหั่นท่อนสั้น 1 ต้น
น้ำมันรำข้าว 2 ช้อนโต๊ะ
น้ำเปล่า 1 ถ้วย
น้ำจิ้มสุกี้ (ตามสูตรที่ให้ไว้)
วิธีทำ
- ตั้งกระทะ ใส่น้ำมันรำข้าวแล้วรอให้ร้อน ผัดเนื้อปลาและลูกชิ้นปลา ตามด้วยเห็ดหูหนูขาว เห็ดเข็มทอง?
ผักกาดขาว ปูอัด และเส้นบุกลวก เร่งไฟแรง ผัดให้เข้ากันสักพัก ใส่น้ำจิ้มสุกี้ ขึ้นฉ่าย และต้นหอมลงผัด
เทน้ำเปล่าลงผัดเร็วๆ ให้เข้ากัน - ตักใส่จาน รับประทานขณะร้อนๆ
ส่วนผสมน้ำจิ้มสุกี้
เต้าหู้ยี้ 1 ช้อนโต๊ะ
ซอสพริก 4 ช้อนโต๊ะ
น้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ
น้ำมันงา 1 ช้อนชา
กระเทียมสับ 1 ช้อนโต๊ะ
น้ำเปล่า 2 ช้อนโต๊ะ
งาขาวคั่วบุบหยาบ 1 ช้อนโต๊ะ
พริกขี้หนูสับ 1-2 เม็ด
วิธีทำ
ผสมทุกอย่างให้เข้ากัน พักไว้ สำหรับนำไปผัด
หวังว่านี่จะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกและตัวช่วยในการรับมือกับโรคความดันโลหิตสูงค่ะ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
วิธีต้านความดันโลหิตสูง ด้วยศาสตร์อายุรเวท
สูตรต้านความดันโลหิตสูง แนะนำโดยแพทย์แผนจีน