เป็นที่รู้กันดีว่าความคิดและจิตใจ ก็เป็นส่วนที่สำคัญในการทำให้ร่างกายเราสงบ ปลอดภัย และเป็นสุข จึงมีการนำสมาธิมาใช้ในกิจกรรมหลายๆ อย่าง ไม่ว่าจะเป็น การรักษาโรค การผ่อนคลายในสปา การฝึกโยคะแบบสมาธิ และอื่นๆ อีกมากมาย และเท่าที่รู้มาการฝึกสมาธินั้นก็มีหลากหลายรูปแบบ ทั้งการฝึกจิตให้เข้ากับธรรมชาติ การบริหารร่างกายแบบโยคะและพิลาติส ซึ่งการทำสมาธิพูดง่ายๆ ก็คือการตั้งใจมั่นในอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่งอย่างแน่วแน่ การมีใจจดจ่ออยู่ในเรื่องใดเรื่องหนึ่งไม่ฟุ้งซ่านนั่นเอง
การทำสมาธิ สามารถนำมาใช้ในรูปแบบขแงการบำบัดอาการป่วยได้ มีการทดลองจากนักวิจัยของหลายๆ ประเทศพบว่าการทำสมาธิสามารถช่วยให้ผ่อนคลาย ลดความเครียด ทุกคนทำได้ เนื่องจากจะไม่ต้องไปยึดติดกับสิ่งใดๆ ช่วยทำให้คุณมีสติ มีสมาธิที่ยาวนานมั่นคงขึ้น ช่วยคุณเผชิญในเรื่องต่างๆ การทำสมาธิจึงเป็นการฝึกจิตใจและพัฒนาจิตใจให้มีความมั่นคง ตั้งมั่น และทำให้มีคุณภาพทางจิตใจที่ดีขึ้น บำบัดหมายถึงความพยายาม แก้ไข ปัญหาสุขภาพตามการวินิจฉัย ดังนั้น สมาธิบำบัดหมายถึงการใช้สมาธิเพื่อฝึกใจให้มีพลังสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้
สมาธิบำบัด (Meditation Healing) เป็นอีกหนึ่งการรักษาที่ในปัจจุบันเป็นเทรนด์ที่กำลังมาแรงและเป็นที่นิยมกันในหมู่คนทำงานไปจนถึงผู้สูงอายุ สมาธิบำบัดจะยึดหลักการง่าย ๆ จากคำกล่าวที่ว่า “จิตใจที่ดีและใสสะอาด ย่อมตามมาด้วยร่างกายที่แข็งแรง” โดยพื้นฐานแล้วจะเป็นการนั่งสมาธิเพื่อให้จิตใจปลอดโปร่งโดยยึดหลักการฝึกจิตใจตามแบบพุทธศาสนา ผสมผสานกับแนวคิดปัจจุบันเพื่อให้เกิดการบำบัดและรักษาเยียวยาสภาพทางจิตใจขึ้นนั่นเอง แน่นอนว่าการทำสมาธิบำบัดสามารถทำได้ทุกคนไม่ว่าจะเป็นผู้ป่วยทางจิตเวชหรือแม้แต่คนปกติทั่วไป
วิธีการทำสมาธิบำบัด
การทำสมาธิบำบัดไม่แตกต่างจากการนั่งสมาธิปกติของชาวพุทธเลย วิธีการหลักๆ ก็คือ ปล่อยวางจากความคิดและทำให้สมองปลอดโปร่งโดยการนั่งหลับตาและกำหนดลมหายใจเข้าออกให้เป็นจังหวะสม่ำเสมอ โดยจุดสำคัญในการนั่งสมาธิเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุดก็คือ
1 สูดลมหายใจเข้าลึก ๆ และปล่อยออกมาจนสุด อย่างสม่ำเสมอ
2 นั่งสมาธิในสถานที่ที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวกและเป็นพื้นที่ที่มีความสงบเงียบ
3 ทำจิตใจให้ปลอดโปร่งและปล่อยวางจากความคิดทั้งหมด
4 ทำอย่างสม่ำเสมอทุกวันอย่างน้อยวันละ 30 นาทีต่อครั้ง ซึ่งจุดนี้ผู้ปฏิบัติอาจจะทำกี่ครั้งต่อวันก็ได้ตามความสะดวกและเวลาว่างที่มี
ประโยชน์ที่ได้จากการทำสมาธิบำบัด
ก่อนอื่นต้องบอกก่อนว่าการกล่าวถึงสมาธิบำบัดในบทความนี้จะมุ่งเน้นในเรื่องสุขภาพเชิงวิทยาศาสตร์เท่านั้น ซึ่งประโยชน์หลัก ๆ ที่จะได้รับเมื่อทำสมาธิบำบัดจะมีดังนี้