ถ่ายเป็นเลือด สัญญาณผิดปกติในลำไส้ใหญ่

ถ่ายเป็นเลือด ต้องระวัง!! เราทุกคนต่างรู้ดีว่า การขับถ่ายคือเรื่องปกติที่ทุกคนต้องทำเป็นกิจวัตร แต่ความเป็นจริงแล้ว อาจมีอันตรายแอบแฝงอยู่ ซึ่งหากพบความผิดปกติบางอย่าง เช่น พบเลือดที่ปนมากับอุจจาระ ร่วมกับมีอาการเจ็บที่บริเวณรูทวาร หรือปวดท้องร่วมอยู่ด้วย อาจเป็นภัยเงียบที่นำไปสู่โรคร้ายได้

หากขับถ่ายแล้วมีเลือดออก หลายคนมักคิดว่าเป็นโรคริดสีดวงทวาร ไม่ทันคาดคิดว่าอาจเป็นสัญญาณเตือนของเนื้องอกหรือโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย ทั้งที่บางอาการอาจมีความคล้ายคลึงกัน ดังนั้นควรหมั่นสังเกตและไม่ควรชะล่าใจในการเข้ารับการตรวจวินิจฉัยกับแพทย์เพื่อทำการรักษาได้ถูกวิธีก่อนสายเกินแก้

จะสังเกตได้อย่างไร หากเลือดออกในทางเดินอาหาร

เบื้องต้นให้สังเกตสีของอุจจาระของตัวเองทุกวัน มีความผิดปกติหรือเปลี่ยนแปลงไป หรือหากมีภาวะอุจจาระปนเลือด หรือถ่ายดำ อาจเกิดจากความผิดปกติของทางเดินอาหารส่วนต้น เช่น แผลในกระเพาะอาหาร หรือลำไส้เล็ก แต่หากเลือดออกลำไส้ใหญ่ จะมีอาการถ่ายเป็นเลือดสด หรือไม่มีอาการชัดเจน แต่อาจมีอาการอื่น ๆ แทน เช่น อ่อนเพลีย หน้ามืด เหนื่อยง่ายเป็นต้น มักเกิดในผู้สูงอายุ

สำหรับเรื่องนี้ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ออกมาเตือนว่า อาการถ่ายเป็นเลือด อาจเป็นสัญญาณบอกความผิดปกติในลำไส้ใหญ่ กระเพาะอาหาร หรือผลต่อเนื่องจากโรคตับ หนึ่งในอาการไม่ควรนิ่งนอนใจ โดยนายแพทย์สมบุญ รุ่งจิรธนานนท์ แพทย์ประจำศูนย์ทางเดินอาหารและตับ โรงพยาบาลนครธน ผู้เชี่ยวชาญด้านทางเดินอาหารและตับ อธิบายถึงอาการถ่ายเป็นเลือดว่า

อาการถ่ายอุจจาระเป็นเลือด บ่งบอกถึงโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร ตั้งแต่โรคร้ายแรงที่สุดอย่าง มะเร็งลำไส้ใหญ่ หรือ เนื้องอกในลำไส้ จนถึงโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง โรคกระเปาะหรือถุงในลำไส้ใหญ่อักเสบ ซึ่งพบบ่อยในกลุ่มผู้สูงอายุที่ผนังลำไส้เปราะบาง

โรคริดสีดวงทวาร โรคเกี่ยวกับกระเพาะอาหาร รวมถึงผลต่อเนื่องจากโรคตับแข็ง หลายโรคถ้าไม่ได้รับการรักษาทันท่วงทีจะกลายเป็นโรคเรื้อรัง ต้องมีการรักษาต่อเนื่องยาวนานเพราะหากมีอาการกำเริบของโรค สามารถเป็นอันตรายร้ายแรงต่อสุขภาพได้

สำหรับการสังเกตอาการเบื้องต้น แนะนำให้สังเกตสีและลักษณะของอุจจาระ ที่สามารถบ่งบอกโรคและระบุตำแหน่งความผิดปกติในลำไส้หรือกระเพาะอาหารได้ อาทิ อุจจาระกับเลือดผสมกันเป็นเนื้อเดียวมีเลือดสดสีแดงปน แสดงว่ามาจากบริเวณลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย อุจจาระปนเลือดสีคล้ำแสดงความผิดปกติลำไส้ใหญ่ส่วนต้น

หรือถ่ายเป็นเลือดดำคล้ำเหมือนยางมะตอย แสดงว่ามีเลือดออกในกระเพาะอาหาร เนื่องจากเลือดผสมกรดที่มีในกระเพาะอาหารจึงเปลี่ยนเป็นสีดำคล้ำ ๆ และถ้าถ่ายแล้วเป็นเลือดแบบมีเลือดสดพุ่งตามมา บ่งบอกเลือดมาจากลำไส้ใหญ่ส่วนล่างบริเวณใกล้ๆทวารหนัก อาจเป็นโรคริดสีดวงทวาร เป็นต้น

อุจจาระ, เช็กอุจจาระ, สีอุจจาระ, อุจจาระบอกโรค — ลักษณะของอุจจาระ สามารถบอกอาการผิดปกติของร่างกายได้

มะเร็งลำไส้ใหญ่ กับการถ่ายเป็นเลือด

ส่วนใหญ่จะพบว่าเป็นโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ก็ต่อเมื่อมาตรวจคัดกรอง หรือมีอาการถ่ายเป็นเลือด หรือถ่ายดำ ซึ่งเป็นอาการเบื้องต้นที่คนป่วยส่วนใหญ่มาพบแพทย์ บางคนถ่ายอุจจาระปนเลือด หรือบางคนถ่ายออกมาเป็นเลือดโดยไม่มีอุจจาระปนเลย ซึ่งการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่หรือไม่นั้น ทำได้โดยการตรวจส่องกล้องลำไส้ใหญ่

โดยแพทย์จะใช้เครื่องมือที่เป็นท่อขนาดเล็กที่มีกล้องติดอยู่ที่ส่วนปลายสอดเข้าไปทางทวารหนักเพื่อตรวจหาความผิดปกติภายในลำไส้ใหญ่ ทำให้แพทย์สามารถเห็นรายละเอียดต่างๆ ตลอดทั้งลำไส้ใหญ่ส่วนต้นและส่วนปลายได้ อีกทั้งแพทย์สามารถตัดชิ้นเนื้อนั้นออกมาตรวจได้โดยตรง

หากพบว่า ถ่ายเป็นเลือด หรืออุจจาระปนเลือด อย่าได้นิ่งนอนใจ เพราะอาจนำมาสู่การเป็นโรคร้ายดังที่กล่าวมาข้างต้นได้ ควรเข้ามาพบแพทย์เฉพาะทางระบบทางเดินอาหารและตับ เพื่อวินิจฉัยอย่างละเอียด จากการซักประวัติ หรือการส่องกล้องตรวจระบบทางเดินอาหาร เพื่อดูรอยโรคที่ทำให้เกิดเลือดออกหรือไม่ ตรงจุดใด และแนะนำการรักษาต่อไป

อย่างไรก็ตามแพทย์ผู้เชี่ยวชาญยังได้แนะนำให้ผู้มีอาการถ่ายเป็นเลือด ควรไปพบแพทย์ทันที เมื่อรู้ตัวว่ามีอาการ เพราะในบางเคสอาจเข้าข่ายภาวะฉุกเฉินถึงขั้นช็อกได้ หรือทิ้งไว้อาจทำให้โรคลุกลามรักษายาก

ชีวจิต Tips เช็กอุจจาระ เช็กโรค

เช็กอุจจาระ การขับถ่าย คือ สิ่งที่เราทำกันเป็นกิจวัตร บางคนถ่ายช่วงเช้า บางคนถ่ายช่วงบ่าย บางคนถ่าย 2 – 3 วันครั้ง หมอเคยเจอเคสท้องผูกไม่ถ่ายนานถึง 2 สัปดาห์

โดยระหว่าง เวลา 5.00 น. – 07.00 น. เป็นช่วงที่ลำไส้ใหญ่ทำงานได้ดีที่สุด ทำให้ร่างกายมีแรงเคลื่อนของเสียออกจากร่างกายได้ดี จึงเป็นเวลาที่เหมาะสมในการถ่ายอุจจาระ นอกจากนี้ควรดื่มน้ำอุ่น 1 – 2 แก้ว เพื่อกระตุ้นการทำงานของลำไส้ใหญ่ให้ขับถ่ายได้ดีขึ้น

จะเห็นได้ว่า การขับถ่ายเป็นหนึ่งในกระบวนการตรวจสุขภาพของศาสตร์แพทย์แผนจีน ซึ่งระหว่างตรวจแพทย์จะต้องถามข้อมูลเพื่อนำมาวินิจฉัยโรคร่วมกับอาการอื่น ๆ และเราสามารถ สังเกตอุจจาระเพื่อเช็กอาการผิดปกติต่าง ๆ ของร่างกาย ได้ดังนี้

อุจจาระก้อนเล็กสั้นละเอียด คล้ายอุจจาระแพะ (เม็ดกลมกระสุน) และชื้นเกิดจากลมปราณตับติดขัด แต่ถ้าลักษณะแห้งเกิดจากลำไส้ใหญ่ร้อน

อุจจาระก้อนเล็กเรียวยาว เกิดจากลมปราณม้ามอ่อนแอ

อุจจาระก้อนใหญ่ยาว เกิดจากอาหารตกค้าง กระเพาะอาหารและลำไส้ใหญ่ร้อน

ถ่ายออกมาเป็นอาหาร อาหารไม่ย่อยเกิดจากม้ามอ่อนแอ

อุจจาระมีกลิ่นเหม็นมาก คล้ายของเน่า เกิดจากลำไส้ใหญ่ร้อนชื้น

อุจจาระสีดำคล้ำ เกิดจากระบบไหลเวียนเลือดไม่ดีหรือกระเพาะอาหารมีเลือดออก

อุจจาระสีขาว ร่วมกับตาเหลืองและคันตัว เกิดจากม้ามและถุงน้ำดีร้อน

อุจจาระมีเลือดปนออกมา ด้วยอาจมีปัญหาริดสีดวง แผลในกระเพาะอาหาร เนื้องอก หากมีอาการดังกล่าวควรรีบพบแพทย์โดยด่วน

ลองเช็กกันดูนะคะ ถ้าพบความผิดปกติต้องรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางรักษา