การออกกำลังกายเป็นวิธีอีกวิธีที่สามารถช่วยให้ร่างกายของผู้สูงอายุหลีกเลี่ยงจากการเกิดโรคต่างๆ ได้ และยังคงทำให้ร่างกายของผู้สูงอายุฟื้นฟูกลับมาแข็งแรงได้อีกครั้ง อีกทั้งมีงานวิจัยระบุออกมาด้วยว่าการป้องกันการหกล้มที่ดีที่สุดคือการออกกำลังกาย เพราะจะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของ กระดูก และกล้ามเนื้อของผู้สูงอายุได้ดีที่สุดอีกด้วยค่ะ
เรามาดูขั้นตอนของการออกกำลังกายของผู้สูงอายุอย่างถูกต้องว่าจะทำอย่างไรถึงจะให้คุณตา คุณยายของเรามีอายุที่ยืนยาว และชะลอความชราลงได้
ขั้นตอนแรก ผู้สูงอายุควรที่จะอบอุ่นร่างกาย ประมาณ 5-10 นาที
ข้อดีของการอบอุ่นร่างกายนั้นมีเยอะมากๆ ค่ะ แน่นอนว่าทำให้กล้ามเนื้อสามารถหดตัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งยังช่วยให้การทำงานระหว่างประสาทและกล้ามเนื้อจะเป็นอย่างถูกต้อง สามารถทำให้ระบบหายใจและระบบไหลเวียนของเลือดให้เข้าใกล้ระยะคงที่อีกด้วย
ซึ่งการอบอุ่นร่างกายควรมีกิจกรรมดังนี้ ขั้นตอนแรกผู้สูงอายุควรที่จะยืดเส้นสายและข้อต่อเสียก่อน เพื่อป้องกันการฉีกขาดของกล้ามเนื้อในระหว่างที่ออกกำลังกายระยะสอง และการบริหารมือเปล่าเป็นท่าบริหารเพื่อให้กล้ามเนื้อได้เคลื่อนไหวหลังจากยืดเส้นแล้ว
ขั้นตอนที่ 2 ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายแบบจริงจังประมาณ 20-30 นาที
การออกกำลังกายแบบจริงจังนั้น ไม่ว่าผู้สูงอายุจะออกในลักษณะใดก็ให้ผลดีแก่ร่างกายด้วยกันทั้งนั้น เพราะการออกกำลังกายจะทำให้หัวใจและอวัยวะอื่นทำงานมากขึ้น หากแต่การออกกำลังกายชนิดนี้เหมาะสำหรับผู้สูงอายุที่ไม่มีโรคประจำตัวแต่อย่างใด จึงจะมีประโยชน์สูงสุด ซึ่งหากผู้สูงอายุที่เป็นโรคหัวใจมาออกกำลังกายในขั้นตอนที่ 2 อาจทำให้เกิดผลเสียมากกว่าผลดีแน่
ขั้นตอนสุดท้าย ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายแบบผ่อนคลายประมาณ 5-10 นาที
สำหรับการออกกำลังกายในระยะสุดท้ายนี้เรียกว่าเป็นการช่วยให้ระบบไหลเวียนกำลังปรับตัวคืนสู่สภาวะปกติ ขั้นตอนนี้สำคัญมาก เพราะขณะที่ออกกำลังกายจะมีการเพิ่มการสูบฉีดของเลือดมาเลี้ยงที่กล้ามเนื้อมากเป็นพิเศษ หากผู้สูงอายุหยุดการออกกำลังกายทันทีจะทำให้เลือดค้างอยู่บริเวณกล้ามเนื้อมากเกินไป และทำให้เลือดกลับมาสู่หัวใจน้อยลง ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ ก่อให้เกิดอาการหน้ามืด
และหากผู้สูงอายุท่านใดที่มีโรคประจำตัวเป็นโรคหัวใจขาดเลือดอาจทำให้แน่นหน้าอก และหัวใจวายได้ เพราะฉะนั้นควรที่จะลดความเร็วลง และเดินช้าๆ และหยุดพักใช้เวลาสัก 5-10 นาที
ประโยชน์ของการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
การออกกำลังกายควรทำเป็นประจำอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ เพื่อให้สุขภาพคงที่ หากผู้สูงอายุออกกำลังกายประจำก็จะทำให้ระบบในร่างกายทำงานดีขึ้น มีความพร้อมที่จะทำกิจกรรมต่างๆ ได้มากขึ้น ประโยชน์ในการออกกำลังกายของผู้สูงอายุมีดังนี้
ช่วยในเรื่องการทรงตัว ทำให้ไม่พลัดล้มง่าย ทำให้การทำงานของอวัยวะต่างๆ ดีขึ้น ร่างกายของผู้สูงอายุจะมีความกระฉับกระเฉง ว่องไว ผู้สูงอายุบางท่านยังสามารถที่จะลดน้ำหนัก และสามารถที่จะควบคุมน้ำหนักให้มีรูปร่างดีขึ้นได้ นอกจากนี้การออกกำลังกายในผู้สูงอายุยังช่วยให้หายจากอาการซึมเศร้าได้อีกด้วย อีกทั้งหากมีการออกกำลังกายที่ถูกต้องยังสามารถที่จะช่วยลดการเกิดโรคต่างๆ ได้
ข้อควรระมัดระวังในการออกกำลังกายในผู้สูงอายุ
อันดับแรกผู้ดูแลต้องประมาณกำลังของผู้สูงอายุเสียก่อน ว่าสภาพร่างกายของผู้สูงอายุเหมาะกับกีฬาประเภทใด ผู้สูงอายุไม่ควรที่จะออกกำลังกายหลังอาหารทันที และไม่ควรที่จะออกกำลังกายในสถานที่ร้อนอบอ้าว
ผู้สูงอายุไม่ควรที่จะกระแทก กระโดด ยกสิ่งของหนักจนเกินไป เพราะอาจจะทำให้ข้อเข่าเสื่อม และไม่ควรที่จะออกแรงมาก เพราะจะทำให้หัวใจทำงานหนักกว่าเดิม อ่อ อีกอย่างก็คือไม่ควรที่จะสูบบุหรี่หลังออกกำลังกายด้วยค่ะ
เมื่อรู้สึกตัวว่าป่วยหรือไม่สบายผู้สูงอายุไม่ควรที่จะออกกำลังกาย อีกอย่างคือไม่ควรออกกำลังกายโดยมีการแข่งขันเพราะเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุได้ ยิ่งงในรายที่มีปัญหาเรื่องตาพร่ามัวยิ่งต้องระวังเรื่องนี้ให้ดีเลยล่ะค่ะ
หากผู้สูงอายุมีอการผิดปกติ แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก หน้ามืด เหงื่อออก ไม่สามารถควบคุมร่างกายได้ หรือชัก ต้องให้ท่านหยุดออกกำลังกายทันที และพักสักครู่ ถ้าเห็นท่าไม่ดี ให้รีบนำส่งโรงพยาบาลค่ะ
ถ้าจะให้ดีผู้สูงอายุควรออกกำลังกายในขณะที่มีเพื่อนอยู่ด้วย ผู้สูงอายุท่านใดที่มีโรคประจำตัว ควรปรึกษาแพทย์ควรออกกำลังกายเมื่อไร และควรออกกำลังกายในระดับใด
อย่างไรก็ตามสิ่งสำคัญที่สุดอีกอย่างในการออกกำลังกายของผู้สูงอายุก็คือ ขอให้เลือกชนิดการออกกำลังที่ตัวชอบและเหมาะกับสถานภาพ จะทำให้การออกกำลังกายมีความอภิรมย์และยืนยาวค่ะ
ข้อมูลประกอบจาก: รายการ Rama Square
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
ดูแลผู้สูงอายุอย่างดีและเข้าใจ เพื่อความสุขของคนทั้งบ้าน!
ผู้สูงอายุก็ออกกำลังกายได้ แค่ต้องเลือกให้เหมาะกับสภาพร่างกาย!
เรื่องนี้ดี..ควรต้องแชร์!! กับ 8 เทคนิค สู่ชีวิตที่มีสุขของผู้สูงวัย