โรคความดันโลหิตสูง กับเมนู “เบอร์บีคิวลดความดัน”
โดย อ.วันทนี ธัญญา เจตนธรรมจักร
ฉบับที่แล้วดิฉันได้แนะนำวิธีป้องกันโรคความดันโลหิตสูงสำหรับบุคคลทั่วไปแล้ว ครานี้จึงขอแนะนำวิธีปฏิบัติตัว และเลือกรับประทานอาหารสำหรับผู้ป่วยที่ประสบกับโรคความดันสูงมาฝากกันบ้างค่ะ
ผู้ป่วยด้วยโรคความดันสูงมี 3 ประเภท
1.ผู้ที่เส้นเลือดตีบตันจากไขมัน มักพบในผู้ป่วยที่มีอายุน้อย เนื่องจากบริโภคอาหารผิดส่วน
2.การเสื่อมของผนังหลอดเลือด เกิดขึ้นตามธรรมชาติมักพบในผู้สูงอายุ หรืออาจเป็นผลจากพันธุกรรม ทำให้ผนังหลอดเลือดหนา ยืดหยุ่นตัวไม่ดี หัวใจจึงต้องทำงานหนักเพื่อให้โลหิตไหลเวียนได้สม่ำเสมอ หากมีไขมันที่พอกตามผนังหลอดเลือดร่วมด้วยจะยิ่งอันตราย เสี่ยงต่อภาวะเส้นเลือดตีบและแตก อันเป็นเหตุของโรคอัมพฤกษ์ หรืออัมพาต
3.ผู้ป่วยเบาหวาน หรือ ผู้ป่วยโรคไต ผู้ป่วยเบาหวาน จะมีความเข้มข้นของระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ ไตจึงต้องขับน้ำตาลออกทางปัสสาวะและทำงานอย่างหนัก ทำให้หัวใจต้องทำงานหนักเพื่อสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงไต ผู้ป่วยโรคไตก็เช่นเดียวกัน จึงต้องควบคุมโรคประจำตัวดังกล่าวให้ปกติเสมอ
ล้อมกรอบ : เมื่อใดที่เรียกว่าความดันโลหิตสูง
- ค่าความดันโลหิตตัวบน 110 -120 มม.ปรอท ค่าตัวล่าง 70 – 80 มม.ปรอท = ปกติ
- ค่าความดันโลหิตตัวบน 130 -139 มม. ปรอท ค่าตัวล่าง 85 -89 มม.ปรอท = เริ่มมีภาวะความดันโลหิตสูง
แต่สามารถใช้วิธีควบคุมอาหารอย่างเคร่งครัด ออกกำลังกาย และหมั่นตรวจวัดความดันเป็นประจำอย่างน้อยทุก 6 เดือน
- ค่าความดันโลหิตตัวบนสูงเกินกว่า 140 -159 มม.ปรอทและค่าตัวล่าง 90 -99 มม.ปรอท = ความดันโลหิตสูง
หากเป็นเช่นนี้ติดต่อกัน 5 ปี ถือว่าป่วยเรื้อรัง และเป็นโรคประจำตัว ต้องพบแพทย์ และรับประทานยาเพื่อควบคุมความดัน
โรคความดันโลหิตสูง เมื่อป่วยเรื้อรังแล้วจะรักษาให้หายขาดไม่ได้ แต่สามารถดูแลควบคุมให้ความดันปกติได้
กินอย่างไร ? ไม่กระทบสุขภาพผู้ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง
1.ควบคุมระดับเกลือโซเดียม ผู้ที่ควบคุมระดับปานกลาง บริโภคไม่เกิน 1,000 มิลลิกรัมต่อวัน ส่วนผู้ที่ควบคุมความดันโลหิตอย่างเข้มงวด ควรบริโภคไม่เกิน 500 มิลลิกรัม ต่อวัน (เกลือ 1 ช้อนชา มีโซเดียม ประมาณ 2,400 มิลลิกรัม )
- งดอาหารที่อาจมีเกลือโซเดียมแฝง เช่น กุ้งแห้ง ปลาเค็ม เนยเค็ม ของแห้งรมควัน ไส้กรอก แฮม มันฝรั่งทอดหรืออบกรอบ ผักดอง หรือผักบางชนิดที่มีโซเดียมสูง เช่น สาหร่าย หรือใบชะคราม (ส่วนใหญ่เป็นพืชผักที่เกิดบริเวณริมทะเล) และควรเลือกใช้ซอสปรุงรสที่ระบุบนฉลากว่ามีปริมาณโซเดียมต่ำ
3.งดอาหารที่มีไขมันและน้ำตาลสูง เพื่อลดภาวะไขมันในเลือดสูง แล้วพอกตามผนังหลอดเลือด
4.สมุนไพรช่วยได้ เช่น ตะไคร้ ช่วยขับเกลือส่วนเกินออกทางปัสสาวะ ขึ้นช่าย หรือเซเลอรีช่วยลดความดัน ชาคำฝอย ชากระเจี๊ยบ ชาปัญจขันธ์ ชาใบหม่อน ป้องกันไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูงและป้องกันน้ำตาลในเลือดร่วมด้วยได้ โดยใช้สมุนไพรชนิดใดชนิดหนึ่ง ปริมาณ 4 กรัม ต่อ น้ำร้อน 1 แก้ว ชงแล้วพักไว้ 5 นาที ดื่มขณะอุ่น 2 แก้วต่อวัน
- รับประทานอาหารที่มีเส้นใยอาหารสูง เพื่อช่วยขจัดไขมันและของเสียในลำไส้
นอกจากนี้ควรลดน้ำหนักตัวลง 10-15 % ของน้ำหนักตัวปัจจุบัน ขยันออกกำลังกาย งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด บอกลาบุหรี่ ควบคุมระดับไขมันในร่างกายให้ปกติ และปรับจิตใจเพื่อจัดการความเครียดให้เหมาะสม และหมั่นปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจร่างกายเป็นประจำ เท่านี้ โรคความดันโลหิตสูง ก็เอาอยู่แล้วค่ะ
ก่อนจากกันในฉบับนี้ ดิฉันมีเมนูอร่อยลดความดัน อย่าง เบอร์บีคิว ที่ผสมผสานทั้งแฮมเบอร์เกอร์และบาร์บีคิว ไว้ด้วยกัน ปรุงแต่งด้วยวัตถุดิบธรรมชาติที่ล้วนดีต่อผู้ป่วยโรคความดันสูง อาทิ ขนมปังโฮลวีท ที่มีเส้นใยอาหารสูง ปลาทูน่า มี ไขมันดี (HDL) มะเขือเทศ ใบออริกาโน่ ผักกาดแก้ว และสับปะรด ช่วยขับน้ำ สุดท้าย ขึ้นช่าย ที่มีสรรพคุณช่วยลดความดันโลหิตลงได้โดยตรง ให้คุณปรุงรับประทานอย่างอร่อยโดยไม่ต้องกังวลเรื่องความดันกันไปเลย
ล้อมกรอบ : อาหารสำหรับผู้ป่วยความดันโลหิตสูงอันเนื่องมาจากโรคไต นอกจากต้องจำกัดปริมาณเกลือโซเดียมต่อวัน ยังต้องใส่ใจเรื่อง โปแทสเซียมด้วย เพราะ โปแทสเซียมถูกขับออกทางไต หากไตเสื่อมสภาพจะขับสารเคมีดังกล่าวได้ไม่ดีเท่าที่ควร จะเกิดการคั่งค้างและเป็นผลให้หัวใจหยุดเต้น จึงควรศึกษาประเด็นดังกล่าวเพิ่มเติม
เบอร์บีคิวลดความดัน
ส่วนผสม สำหรับ 1 ที่
เตรียม 30 นาที ปรุง 20 นาที
ขนมปังโฮวีต หรือจะเป็นขนมปังแซนด์วิชหรือจะเป็นครัวซองก็ได้ 2 ชิ้น
ปลาทูน่ากระป๋องในน้ำมัน 4 ช้อนโต๊ะ
หอมหัวใหญ่สับ 2 ช้อนโต๊ะ
มะเขือเทศเนื้อสับ 1 ช้อนโต๊ะ
เห็ดฟางสับ 4 ดอก
แครอตสับ 1 ช้อนโต๊ะ
ต้นหอมซอย 1 ช้อนโต๊ะ
ก้านขึ้นฉ่ายสับ 1 ช้อนโต๊ะ
ข้าวโพดต้มสุกแกะเป็นเม็ด 1 ช้อนโต๊ะ
แป้งอเนกประสงค์ 1 ช้อนโต๊ะ
เนยจืด 2 ช้อนโต๊ะ
ใบออริกาโน่สด ½ ช้อนชา
เกลือและพริกไทยดำป่นอย่างละเล็กน้อย
ใบผักกาดแก้ว สับปะรดหั่นเป็นแผ่นบางตามชอบ
วิธีทำ
- ผัดหอมใหญ่กับเนย 1 ช้อนโต๊ะด้วยไฟอ่อนจนสุกใส ใส่แครอต เห็ดฟาง มะเขือเทศ ข้าวโพดเม็ด ปลาทูน่า ปรุงรสด้วยเกลือเล็กน้อย พริกไทย ½ ช้อนชา ในออริกาโน่ ใส่แป้งอเนกประสงค์และผัดให้เข้ากันยกลงจากเตาใส่ต้นหอมและขึ้นฉ่ายลงคลุกให้เข้ากัน แล้วใส่ลงในพิมพ์กดให้เป็นก้อนแน่นหรือจะใช้มือปั้นเป็นก้อนแบนหนาประมาณ ½ นิ้ว พักไว้
- ทาเนยส่วนที่เหลือกับขนมปังแล้วนำไปปิ้งกับกระทะให้หอม จากนั้นวางผักกาดแก้ว
บนขนมปังตามด้วยสับปะรดและก้อนทูน่าที่เตรียมไว้ก็สามารถรับประทานได้
หมายเหตุ ผู้ที่ไม่ได้เป็นโรคความดันโลหิตสูงอาจรับประทานกับซอสมะเขือเทศ ซอสพริก ซอสบาร์บีคิวได้ ส่วนในรายที่เริ่มมีความดันโลหิตสูงอาจรับประทานกับน้ำสลัดไขมันต่ำหรือโยเกิร์ตไขมันต่ำผสมผลไม้รสเปรี้ยวก็ได้เช่นกัน
พลังงานต่อหนึ่งหน่วยบริโภค 561.06 กิโลแคลอรี โปรตีน 27.39 กรัม ไขมัน 55.15 กรัม คาร์โบไฮเดรต 25.48 กรัม ไฟเบอร์6.95 กรัม